Danıştay 8. Daire 2022/1093 Esas 2022/1117 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/1093
Karar No : 2022/1117

DAVACI : …

DAVALILAR : 1- … Bakanlığı
2- … Kaymakamlığı - …

DAVANIN KONUSU :Davacı tarafından özel ulaştırma hizmetleri mesleki eğitim ve geliştirme kursu (SRC) açma talebinin reddine ilişkin Akşehir Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün 14.09.2021 tarihli yazısı ile MEB Özel Ulaştırma Hizmetleri Mesleki Eğitim ve Geliştirme Kursları Yönetmeliği'nin 6. maddesinin 2. fıkrasının a ve b bentleri ile 5. ve 6. fıkralarının iptali istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davanın kısmen incelenmeksizin reddine, kısmen süre aşımı yönünden reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince dava dosyası 2577 sayılı İdari Yargılama Usul Kanunu'nun 14. maddesi uyarınca incelenerek gereği görüşüldü:

HUKUKİ SÜREÇ :
Dava; davacı tarafından özel ulaştırma hizmetleri mesleki eğitim ve geliştirme kursu (SRC) açma talebinin reddine ilişkin Akşehir Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün 14.09.2021 tarihli yazısı ile MEB Özel Ulaştırma Hizmetleri Mesleki Eğitim ve Geliştirme Kursları Yönetmeliği'nin 6. maddesinin 2. fıkrasının a ve b bentleri ile 5. ve 6. fıkralarının iptali istemiyle açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
İlgili Mevzuat:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinin 1/a bendinde; idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları idari dava türleri arasında sayılmış olup, aynı Kanun'un 14. maddesinin 3/d bendinde; dava dilekçesinin dava konusu edilen işlemin idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı yönünden inceleneceği; 15. maddesinin (1/b) bendinde ise, dava konusu edilen işlemin, idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem niteliğinin bulunmaması durumunda davanın reddine karar verileceği kurala bağlanmıştır.
Aynı Kanunun "Dava açma süresi" başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasında, dava açma süresinin, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştay'da ve idare mahkemelerinde altmış ve vergi mahkemelerinde otuz gün olduğu; 2. fıkrasında, bu sürelerin idari uyuşmazlıklarda yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden itibaren işlemeye başlayacağı; 4. fıkrasında ise, ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresinin, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı, ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilecekleri kuralına yer verilmiştir.
Dava konusu Akşehir Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işleminin incelenmesi:
İdari işlemler, idarî makamların, kamu gücü kullanarak, idare işlevine ilişkin olarak tesis ettikleri, muhatapları yönünden çeşitli hak ve/veya yükümlülükler doğuran, muhataplarının hukukî durumlarında değişiklik yapan tek yanlı irade açıklamalarıdır. Buna göre, idari işlemlerin "idari makamlarca tesis edilmiş olma", "tek yanlı olma" ve "icrailik niteliğini taşıma" unsurlarını bünyesinde barındırması gerekmektedir. Bir işlemin iptal davasına konu edilebilir nitelikte kesin ve yürütülebilir bir işlem olup olmadığının, işlemin ismine veya idarenin isimlendirmesine bakılarak değil, işlemin içeriğine bakılarak belirlenmesi gerekmektedir.
Dava dosyasının incelenmesinden; özel ulaştırma hizmetleri mesleki eğitim ve geliştirme kursu açmak ve işletmek isteyen davacı tarafından 13.09.2021 tarihinde Akşehir Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne başvuruda bulunulduğu ve başvurusunun İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün … tarihli ve … sayılı yazısı ile reddedildiği belirtilerek MEB Özel Ulaştırma Hizmetleri Mesleki Eğitim ve Geliştirme Kursları Yönetmeliği'nin 6.maddesinde yer alan; kursların sayısının il/ilçe bazında nüfus kriterine göre belirlenmesine, elektronik ortamda yapılan başvurulardan sonra bu başvuruların nasıl değerlendirileceğine yönelik hükümlerin, tekelleşmeye sebep olacağı, rekabeti engelleyeceği ve bu durumun vatandaşların da eğitim öğretim hakkına zarar vereceği iddiasıyla iptali istenilmiş ise de; söz konusu yazıda, MEB Özel Ulaştırma Hizmetleri Mesleki Eğitim ve Geliştirme Kursları Yönetmeliği'nin "özel ulaştırma hizmetleri mesleki eğitim ve geliştirme kurslarının açılması" başlıklı 6. madde hükümlerine atıf yapılarak, kursların açılma sürecinin ilgili maddelere göre yapıldığı hususunda davacıya açıklama ve bilgilendirme yapıldığı, anılan Yönetmeliğin 6. maddesinde kurs açılma sürecinde kimlerin başvuruda bulunabileceği, kursların sayısının il/ilçe bazında nasıl belirlendiği, sayı belirlendikten sonra Bakanlık tarafından internet sayfasında yapılacak ilan sonrasında başvuruların elektronik ortamda yapılacağı ve bu başvurulardan sonra fiziki ortamda il/ilçe müdürlüklerine birtakım belgelerin verileceği, yapılan değerlendirmelerden sonra şartları taşıyan ve başvuruları onaylanan başvuru sahipleri arasında noter huzurunda çekilen kura sonucu düzenlenen listelere göre sürecin tamamlanacağının belirtildiği, dolayısıyla davacının başvurusu hakkında olumsuz bir işlem tesis edilmediği, yalnızca geçerli bir kurs başvurusunun nasıl yapılacağı ve hangi adımların takip edileceğine dair sürecin izah edildiği görüldüğünden, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün … tarihli ve … sayılı yazısının davacının başvurusunun reddine dair kesin ve yürütülebilir bir işlem niteliğinde olmadığı sonuç ve kanaatine varılmaktadır.
Dava konusu MEB Özel Ulaştırma Hizmetleri Mesleki Eğitim ve Geliştirme Kursları Yönetmeliği hükümlerinin incelenmesi:
Dava açma süresine ilişkin kurallar ile düzenleyici işlemlere karşı iki ayrı yol izlenerek dava açma imkanı tanınmıştır. Buna göre, 2577 sayılı Kanun'un 7. maddesi uyarınca düzenleyici işlemin ilanı üzerine altmış gün içinde dava açılabileceği gibi, düzenleyici işlemin uygulanması üzerine de, uygulama işleminin tebliğ tarihinden itibaren yine altmış gün içinde düzenleyici işleme veya düzenleyici işlemle birlikte uygulama işlemine karşı dava açılabilecektir. Bu şekilde, düzenleyici işlemin ilanı üzerine düzenleyici işleme karşı dava açmamış bulunan ilgililere, dava konusu edebilecekleri bir uygulama işleminin varlığına bağlı olarak, düzenleyici işleme karşı da dava açma imkanının sağlanması amaçlanmıştır.
Yukarıda aktarılan Kanun hükmü uyarınca düzenleyici işlemin, yayımı tarihinden itibaren altmış gün içinde dava konusu edilmemesi halinde ise, uygulama işlemi tesis edilmesi sonrasında bu işlem üzerine, düzenlemenin dava konusu edilebilmesi için, uygulama işleminin tebliğ tarihine göre dava açma süresinin geçmemiş olması gerekmektedir.
Olayda, yukarıda açıklanan nedenlerle davacı hakkında tesis edilmiş idari davaya konu edilebilecek nitelikte bir uygulama işlemi bulunmadığından, 06.03.2019 tarih ve 30706 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan değişikliklerle yürürlüğe giren Yönetmelik hükümlerinin iptali istemiyle ilanı izleyen günden itibaren 60 gün içinde dava açılması gerekirken bu süre geçirildikten sonra 21.09.2021 gününde açılan davanın esasının süreaşımı nedeniyle incelenme olanağı bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Dava konusu Akşehir Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün … tarih ve … sayılı işlemi yönünden davanın incelenmeksizin reddine, dava konusu Yönetmelik hükümleri yönünden ise davanın süre aşımı yönünden reddine,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan …-TL yürütmenin durdurulması harcının istemi halinde davacıya iadesine,
3. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere,
23/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.