Danıştay 13. Daire 2022/221 Esas 2022/674 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/221
Karar No:2022/674


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …İnşaat Madencilik Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLLERİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : …Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesi'nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü'nce 21/05/2020 tarihinde açık ihale usulüyle gerçekleştirilen …İhale Kayıt Numaralı "21-79 KK Nolu Çermik-Ergani İl Yolunun Km:111+000-30+000 arasında Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Temel, Alttemel ve Sathi Kaplama Yapılması Yapım İşi'' ihalesine istinaden 4735 sayılı Kanun hükümleri uyarınca 1 yıl süreyle kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin 11/02/2021 tarih ve 31392 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan işlemin iptali ile 10.000,00-TL manevi tazminata hükmedilmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesi'nce verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı kararda; davacı şirketin ihaleye istekli olarak katıldığı, ihalenin …Emlak İnşaat Eğitim Turizm Nakliyat ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı; …İnşaat A.Ş.'nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, söz konusu ihaleye katılmış olan …Yol Yapım Madencilik Petrol Ürünleri İnşaat Taahhüt Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü'ne şikâyet başvurusunda bulunulduğu, bu başvurunun reddi üzerine Kamu İhale Kurumu'na itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, başvuru sahibi isteklinin, şikâyete konu ihalede bant fiyat oluşturmak amacıyla ihaleye katılan dört (4) istekli dışında diğer tüm isteklilerin aynı IP üzerinden teklif verdiklerine yönelik iddiada bulunduğu, bu iddianın değerlendirilebilmesi için Elektronik İhale Dairesi Başkanlığı'na gönderilen …tarih ve …sayılı yazı ile söz konusu ihaleye katılan tüm isteklilerin ihale dokümanını hangi IP adresinden indirdikleri ve tekliflerini hangi IP adresi üzerinden verdikleri hususunda bilgi ve belge talep edildiği, Elektronik İhale Başkanlığı'nın …tarih ve …sayılı yazısı ekinde şikâyete konu ihaleye katılan tüm isteklilerin ihale dokümanının satın alınmasını ve teklif verilmesi işlemini hangi IP adresi üzerinden yaptıklarını gösteren tablo üzerinde yapılan inceleme sonucunda …İnşaat Taahhüt Tic. ve San. Ltd. Şti. ile davacı şirketin ihale dokümanlarını farklı IP üzerinden indirdiği, ancak aynı IP üzerinden teklif verdiğinin tespit edildiği, bu teklif verme süresi arasında yarım saatlik bir fark olduğu, bu tespitlerin anılan isteklilerin birbirlerine ait teklif bilgilerinden haberdar oldukları, irade birliği içinde hareket ettikleri ve bahsi geçen isteklilerin aynı ihaleye katılmalarının rekabeti ve ihale kararını etkileyebilecek ölçüde bir davranış olduğu yönünde kuvvetli karine oluşturduğundan ve istekliler tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 17. maddesi hükmüne aykırı şekilde ihaleye teklif verildiği anlaşıldığından, davacı şirketin 4734 sayılı Kanun'un 10. maddesinin 4. fıkrasının (j) bendi uyarınca ihale dışı bırakılmaları gerektiğine karar verildiği, davacı şirket tarafından, anılan karar uyarınca 4734 sayılı Kanun'a göre 1 yıl süreyle kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin 11/02/2021 tarih ve 31392 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı; dosya kapsamında sunulan bilgi ve belgeler incelendiğinde, ihaleye yönelik tekliflerin 20/05/2020 tarihinde aynı IP'li cihaz üzerinden verildiği, … İnşaat Taahhüt Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından saat 16:38'de; davacı şirket tarafından saat 17:08'de tekliflerin gönderildiği, bu sebeple ihaleye teklif sunan davacı ve diğer isteklinin birbirlerine ait teklif bilgilerinden haberleri olabileceği ve irade birliği çerçevesinde birlikte hareket ettiklerine dair güçlü kanıtların bulunduğu, bu durumda anılan isteklilerin aynı ihaleye katılmalarının rekabeti ve ihale kararını etkileyeceği; davacı şirketin 4734 sayılı Kanun hükümleri uyarınca 1 yıl süreyle kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı; davacı şirketin 4734 sayılı Kanun'un 10. maddesinin 4. fıkrasının (j) bendi uyarınca ihale dışı bırakılmaları gerektiğine dair Kamu İhale Kurulu'nun (Kurul) 18/11/2020 tarihli, 2020/UY.11-1890 sayılı kararına karşı açılan davada …İdare Mahkemesi'nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararı ile davanın reddine karar verildiğinin görüldüğü; dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ve davacının manevi tazminat talebinin de reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, temyize konu kararda usul ve esasa ilişkin itirazlarının tartışılmamış olduğu, ihaleyi yapan idareden kendilerinin yasaklanmasını gerektirir faaliyetinin bulunup bulunmadığına ilişkin yürütülen bir tespit ve soruşturma olup olmadığı hususunun araştırılmadığı, Kanun'a aykırı bir şekilde ihaleden 5 ay sonra yapılan başvuru üzerine Kurul'un yasaklılık yönünde görüşünü belli ettiği, bu kararın varsayıma dayalı olduğu, bunun üzerine davalı idarece hiçbir araştırma yapılmaksızın, tespit ve soruşturma yürütmeksizin dava konusu işlemin tesis edildiği, soruşturma olmaksızın yapılan işleme karşı itirazlarının değerlendirilmediği, sunulan emsal kararların dikkate alınmadığı, davalı idarenin savunmasına bağlı kalınarak şekli bir yargılama faaliyeti yürütüldüğü, eksik inceleme ve hatalı değerlendirmeyle gerekçesiz hüküm kurulduğu, yasaklanmasına ilişkin dava konusu kararın Resmi Gazete'de yayımlanarak tebliğ edildiği, ancak Gazetede, idari işleme karşı başvuru yollarının, başvurulacak mercilerin ve başvuru süresinin belirtilmediği, bu nedenle işlemin şekil yönünden iptali gerektiği, Kurul kararı doğrultusunda başka bir değerlendirme yapılmaksızın değerlendirme dışı bırakılmasının mümkün olduğu, fakat bu karara dayanılarak doğrudan yasaklanmasının mümkün olmadığı, davalı idarenin Kurul kararlarını uygulama konusunda belli bir standardının olmadığı, davalı tarafından firmalara göre çifte standartlı olarak işlem tesis edildiği, gerekli inceleme yapılmadığından teklifinin 65 teklif içinde 50. teklif olduğu ve sınır değer bandının çok üstünde kaldığı, "İhalede bir bant oluşturmak ve sınır değeri etkilemek" iddiasının kendileri açısından yerinde olmadığı tespitinin yapılmadığı, teklifinin değerlendirme dışı bırakılması hâlinde dahi sınır değerin değişmeyeceği, teklifinin şirketin internet ağı üzerinden değil, şirketin ihale işleriyle ilgilenen ve pandemi nedeniyle evden çalışma yöntemiyle mesai yapan mühendis …'un kendi evindeki internet ağı üzerinden gönderildiği; …'un, müvekkil şirketçe hazırlanıp kendisine gönderilen teklifi verdiği, akabinde bilgileri dışında diğer istekli firmada mühendis olarak çalışan, ancak e-teklif vermeyi bilmeyen arkadaşına yardım etmek amacıyla kendi bilgisayarından teklif verdiği; Kurul kararının ardından yapılan araştırma neticesinde bu durumun öğrenilmesi üzerine söz konusu mühendisin işine son verildiği, davalı idarece her iki isteklinin tekliflerinin, adreslerinin, ortaklık bilgilerinin, telefon numaralarının, teminat mektubunun alındığı banka, tarihi ve getiren kişinin farklı olduğu göze alındığında irade birliği içinde ve birbirlerinin tekliflerinden haberdar olduklarına dair en ufak bir karinenin dahi oluşmadığının tespiti gerektiği, ilk ihale komisyonu kararının ardından geçici teminatının iade edildiği ve ihale süreciyle bir ilgisinin kalmadığı, ihalenin rekabetin yüksek olduğu bir ortamda gerçekleştirildiği, dava konusu işlemde kamu yararının bulunmadığı, temyize konu kararın ve dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyize konu kararın hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.


TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesi'nin …tarih ve E:…, K:…sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de …Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın …İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 24/02/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.