MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 16.08.2010 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine Dairemizin bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 13.03.2018 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılardan ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, ortaklığın giderilmesi talebine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, Dairemizin 21.04.2016 günlü ve 2015/17848 Esas, 2016/4832 Karar sayılı ilamı ile “... dava konusu 362 parsel sayılı taşınmazın paydaşlarından ..."ın mirasçılarından ..."ın yanında ..."ın da Adana 5. Sulh Hukuk Mahkemesinin kesinleşmiş 2012/841 Esas, 949 Karar sayılı ilamına göre mirası reddettiği anlaşılmaktadır. Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davalarının niteliği itibariyle ve taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olduğundan taraf teşkilini mahkemenin re"sen sağlaması gerekir. Bu durumda mirası reddeden mirasçı yönünden mirasın, kendisi sağ değilmiş gibi hak sahiplerine geçeceği nazara alınarak kanuni mirasçılarının tespiti ile onların da davaya dahil edilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken bu husus gözardı edilerek yazılı şekilde taraf teşkili sağlanmadan karar verilmesi doğru görülmemiş...” gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak davanın kabulüne, ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalılardan ... vekili temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Paydaşlığın giderilmesi davasını paydaşlardan biri veya birkaçı diğer paydaşlara karşı açar. HMK"nin 27. maddesi uyarınca davada bütün paydaşların yer alması zorunludur. Paydaşlardan veya ortaklardan birinin ölümü halinde alınacak mirasçılık belgesine göre mirasçılarının davaya katılmaları sağlandıktan sonra işin esasının incelenmesi gerekir.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
Somut olaya gelince; dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan ve 18.06.2013 tarihli fen bilirkişisi raporunda A, B, C, D, E harfleri ile gösterilen bina niteliğindeki muhtesatlar ile yine aynı taşınmazda bulunan 04.07.2013 tarihli ziraat ve inşaat bilirkişilerince hazırlanan raporda belirtilen ağaç niteliğindeki muhtesatların, bir kısım davalılara ait olduğu konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmadığı görülmüştür. Muhtesatların aidiyetine ilişkin tarafların muvafakati olduğu halde muhtesat oranlaması yapılmadan satış bedelinin dağıtılması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 25.09.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.