Danıştay 6. Daire 2021/3844 Esas 2022/2202 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/3844
Karar No : 2022/2202


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı - …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Antalya ili, Konyaaltı ilçesi, … ada, … sayılı parsel üzerindeki … , … ve … YİBF numaralı yapıların 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un 2. maddesinin 4. fıkrasının (a), (c) ve (g) bentlerinde öngörülen esaslara göre denetlemediğinden bahisle … Yapı Denetim Ltd. Şti.'ye aynı Kanun’un 8. maddesi gereğince idari para cezası verilmesine sebep olduğundan bahisle, anılan şirketin sorumlu denetim elemanı (makine mühendisi-proje ve uygulama denetçisi) olan davacının, anılan Kanun'un 8. maddesinin 8. fıkrası uyarınca denetçi belgesinin iptal edilmesi ve 3 yıl süreyle herhangi bir yapı denetim kuruluşunda idari veya teknik bir görev almaması ve ortağı da olmaması için Bakanlıkça kayıtlarının tutulmasına ilişkin 27/07/2019 tarih ve 30844 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan … tarih ve … sayılı davalı idare işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; dava konusu işlemin 4708 sayılı Kanunun 8. maddesi uyarınca tesis edildiği, söz konusu maddede 23.04.2015 tarihinden itibaren geçerli olacak şekilde yapılan değişiklik ile somut olay açısından daha ağır yaptırımların getirildiği, fiilin işlendiği tarihte yürürlükte olan mevzuatta denetçi mimar ve denetçi mühendislerin belgelerinin iptal edileceğine dair hükme yer verilmediği, ayrıca yeni Kanunda, denetçilerin denetim faaliyetinde bulunamayacağı süreyi de belirleyen denetim firmasının faaliyetten men edileceği sürenin 3 yıl olarak belirlendiği, oysa mülga Kanun maddesinde geçici durdurma ve bir yıla kadar faaliyetten men cezası verileceğinin öngörüldüğü dikkate alındığında, fiilin işlendiği tarihte yürürlükte bulunan yasa hükmünün davacı lehine olduğu açık olup, dava konusu fillerin işlendiği tarihin 23.04.2015 tarihinden önce gerçekleştiğinin anlaşılması karşısında, cezai yaptırımlara ilişkin mevzuatta yapılan değişikliklerde lehe olan hükümlerin ilgililer hakkında uygulanması gerektiğinden, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, idari işlemlerin yargısal denetiminin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre yapılmasının idare hukukunun ilkelerinden olduğu, cezayı gerektiren fiilin mevzuata aykırılığının gerçekleştiği dönem itibarıyla değerlendirildiğinde yeni iş almaktan men cezasına sebebiyet veren davacının sorumluluğunun bulunduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, 29/10/2021 günlü, 31643 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 85 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 1. maddesi uyarınca, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Altıncı Kısmının Dördüncü Bölümünün başlığı "Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği" şeklinde değiştirildiğinden husumetin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına yöneltilmesine karar verilerek, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Antalya ili, Konyaaltı ilçesi, … ada, … sayılı parsel üzerindeki … , … ve … YİBF numaralı yapıların 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un 2. maddesinin 4. fıkrasının (a), (c) ve (g) bentlerinde öngörülen esaslara göre denetlemediğinden bahisle … Yapı Denetim Ltd. Şti.'ye aynı Kanun’un 8. maddesi gereğince idari para cezası verilmesine sebep olduğundan bahisle, anılan şirketin sorumlu denetim elemanı (makine mühendisi-proje ve uygulama denetçisi) olan davacının, anılan Kanun'un 8. maddesinin 8. fıkrası uyarınca denetçi belgesinin iptal edilmesi ve 3 yıl süreyle herhangi bir yapı denetim kuruluşunda idari veya teknik bir görev almaması ve ortağı da olmaması için Bakanlıkça kayıtlarının tutulmasına ilişkin 27/07/2019 tarih ve 30844 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan … tarih ve … sayılı davalı idare işlemi tesis edilmiştir.
Bunun üzerine görülmekte olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT ve HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 114. maddesinin 1. fıkrasının (ı) bendinde, "Aynı davanın, daha önceden açılmış ve hâlen görülmekte olmaması" dava şartları arasında sayılmış, 115. maddesinde ise, mahkemenin dava şartı noksanlığını tespit etmesi halinde davayı usulden reddedeceği kurala bağlanmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nda "derdestlik" müessesesi düzenlenmemiş ve Kanunun 31. maddesinde, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun derdestlik ile ilgili maddelerine atıfta bulunulmamış olmakla birlikte; tarafları, konusu ve sebebi aynı olan bir davanın daha önce aynı veya başka bir mahkemede açıldığının ve görülmekte olduğunun saptanması halinde, ikinci davanın esasının derdestlik nedeniyle incelenemeyeceği usul hukukunun genel ilkelerindendir.
Dava dosyası ile Dairemizin E:2021/4845 sayılı dosyasının birlikte incelenmesinden; davacı tarafından dava konusu işlemin iptali istemiyle daha önce … İdare Mahkemesinin E:… esasına kayıtlı dava açıldığı, anılan Mahkemece … günlü, E:… , K:… sayılı karar ile dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı ile istinaf isteminin reddi yolundaki kararın Dairemizin 24.02.2022 günlü, E:2021/4845, K:2022/2196 sayılı kararı ile değişik gerekçe ile onandığı anlaşılmış olup, işbu davada dava konusu işlemin iptaline dair İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun derdestlik yönünden değerlendirilmesi gerekirken, işin esası incelenmek suretiyle verilen istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.


KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 24/02/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.