5. Hukuk Dairesi 2020/7254 E. , 2021/10878 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkini davasının kabulüne dair verilen yukarıda tarih ve numaraları yazılı hükmün Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince verilen dilekçelerle istenilmiş; davalı vekili de temyiz dilekçesinde duruşma isteminde bulunmuş olmakla, duruşma için belirlenen 05/10/2021 günü taraf vekillerinin yüzlerine karşı duruşmaya başlanarak, sözlü açıklamaları da dinlendikten ve dosyadaki kağıtlar okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü.
- K A R A R -
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkini istemine ilişkindir.
Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş, karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Arsa niteliğindeki Yalova ili Altınova ilçesi ... köyü 787 parsel sayılı taşınmaz ile emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak zeminine; resmi birim fiyatları esas alınıp, yıpranma payı da düşülerek yapılara değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1-Mahkemece verilen ilk kararda, dava konusu taşınmazın kamulaştırmadan arta kalan 993,61 m2 lik bölümünde %15 oranında değer kaybı verilmesi nedeniyle uyulan bozma ilamında dava konusu taşınmaza ait ilk kamulaştırmaya ilişkin Yalova 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/129E.-554K. sayılı dosyası ile açılan kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili istemli dava dosyası getirtilip, taşınmazın kamulaştırmadan arta kalan kısımlarına değer azalışı verilip verilmediği veyahut kullanılamaz hale geldiğinden bahisle bedeline hükmedilen bölüm olup olmadığı denetlenmeden eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru olmadığı belirtilmiş iken mahkemece bu hususta inceleme yapılmamış ise de, Dairemizce Uyap sistemi üzerinden yapılan incelemede, dava konusu taşınmazın daha önce kamulaştırmaya konu edilip kesinleşen Yalova 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/129E.-554K. sayılı dosyasında ,eldeki dava dosyasında kamulaştırmadan arta kalan 993,61 m2 lik bölümünün bedeline hükmedilmediği gibi bu bölüme ilişkin herhangi bir değer kaybıda verilmediği anlaşılmıştır.
Bu itibarla dava konusu taşınmazın kamulaştırmadan arta kalan 993,61 m2 lik bölümünün yüzölçümü ve geometrik durumu gözetildiğinde bu bölümde değer kaybı olacağı hususunun gözetilmemesi,
2-Dava konusu taşınmazın tapu kaydı üzerinde bulunan ipotek şerhinin hükmedilen bedele yansıtılması yönünde hüküm kurulması gerekirken, 45.000,00 TL ipotek bedelinin tespit edilen kamulaştırma bedeline eklenmesi suretiyle fazla bedel tespiti,
Doğru olmadığı gibi;
3-Anayasa Mahkemesi"nin 27/11/2020 gün 31317 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan 16/07/2020 tarih 2018/104 Esas - 2020/39 Karar sayılı kararı ile 7139 sayılı Kanunla Değişik Kamulaştırma Kanunu"nun 10/8. fıkrasının dördüncü cümlesinin; “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit edilen bedelden az olması durumunda hâkim tarafından tespit edilen bedel, fazla olması durumunda idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedel, peşin ve nakit olarak hak sahibi adına, kalanı ise bedele ilişkin kararın kesinleşmesine kadar üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılmak ve kesinleşen karara göre hak sahibine verilmek üzere” bölümü ile yedinci cümlesinde yer alan “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedelden fazla olması halinde fazla olan tutarın bloke edildiğine” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğu ve iptal edildiği nazara alınarak hüküm kurulması gerektiğinden,
Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HUMK"un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 3.050,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya, 3.050,00-TL vekalet ücretinin de davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 05/10/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.