13. Hukuk Dairesi 2018/4439 E. , 2018/8475 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R
Davacı, davalı tarafından kendisine 13.11.2012 tarihinde bir adet dubleks dairenin gösterildiğini, bu daireyi beğenmediğini, davalının 14.12.2012 tarihinde dava dışı ... yapıya ait binanın üst katında bulunan 7 nolu dubleks daireyi gösterdiğini, boş olan dairenin gösterilmesi sırasında yer gösterme zaptına imzasının alındığını, daha sonra davacının eşinin dubleks daire istememesi nedeni ile dubleks daireyi almaktan vazgeçtiklerini, 9 ay sonra daire aradığını bilen ... Emlak’ta yetkili ... isimli kişi kendisini arayarak satın almaktan vazgeçtiği dubleksin bulunduğu binada 6 nolu dairenin satılık olduğunu bildirdiğini ve bu daireyi satın aldığını, bu dairenin alımında davalıların herhangi bir katkılarının bulunmadığını, tapu devrinden sonra davalı şirket tarafından gönderilen ihtarnamede dubleks dairenin satın alındığını ve bu sebeple komisyon ücreti ödenmesinin istendiğini, verdiği cevapta dubleks dairenin satın alınmadığının bildirdiğini, 14.12.2012 tarihli yer gösterme tutanağındaki boş yeri 6 nolu daireyi yazarak delil yarattığını, ve ... ... 6. İcra Müdürlüğü"nün 2012/23776 Esas sayılı dosyası ile icra takibine giriştiğini, ödeme emrinin eski adresine tebliğ edildiğini, bu konuda ... ... 6. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2013/219 Esas sayılı dosyası ile açtığı şikayet davasının reddedildiğini, davalı şirketin herhangi bir hizmetinin geçmediğini, komisyon ücretini talep etmeye hakkı bulunmadığını belirterek icra takibi nedeni ile davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davacının 14.12.2011 tarihli sözleşme ile ... yapıya ait ... mah. ... sok. no.43 ... adresindeki binada 6 ve 7 nolu daireleri gördüğünü, daha sonra 6 nolu daireyi eşi ... adına satın aldıklarını, davacının eşi ve avukatları ile defalarca görüşülerek komisyon ücretinin ödenmesini istediklerini, davacının sadece 2.000,00 TL ödeme yapmak istediğini, ihtarnameye rağmen ödeme yapılmadığı için davacı aleyhine icra takibine girişildiğini, ... Emlak tarafından hazırlanan belgelerin ihtarlarından sonra hazırlanan sahte belgeler olduğunu, davalının komisyon ücretini ödemek zorunda olduğunu, ibraz ettikleri e-mail yazışmalarından, daire sahibinin yazılı muvafakatı ile dairenin satışı ile ilgilendiklerini, davacı ile yapılan sözleşmenin geçerli olduğunu, bu sebeple haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece davanın kısmen kabulü ile, davalı davacıdan takip tarihi itibariyle 16.620,00 TL tellallık ücretine hak kazandığından, davacının tacir olmadığı gözönüne alınarak, TBK.nun 182. maddesi uyarınca cezai şartın fahiş olduğunun kabulü ile, tespit edilen komisyon ücretinden takdiren ½ oranında indirim yapılarak, davalının, davacıdan 8.310,00 TL alacağı kaldığı anlaşıldığından, bu tutar üzerinden davalıya borçlu olduğunun tespitine, dava her ne kadar menfi tespit davası gibi açılmış ise de icra takibi sırasında dosya borcu ödenmiş olduğundan dava istirdat davasına dönüştüğünden, davalı tarafından icra takibi öncesi gönderilen ihtarnamede ödeme için süre verilmediğinden davalı takipten önceki dönem için faiz talep edemeyeceğinden, takip tarihinden itibaren 8.310.00-TL alacak için yasal faiz yürütülmesine, davacı davadan sonra icra dosyasına 27.039,00 TL ... bulunduğundan, 8.310,00-TL alacağın takipten, 25.07.2013 ödeme tarihine kadar işlemiş yasal faiz ve icra masraflarının düşülmesinden sonra kalan tutarın ödeme tarihi olan 25.07.2013 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm, davacı ... davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-T.B.K."nun 520. maddesi gereği, simsarlık sözleşmesi, simsarın taraflar arasında bir sözleşme kurulması imkânının hazırlanmasını veya kurulmasına aracılık etmeyi üstlendiği ve bu sözleşmenin kurulması hâlinde ücrete hak kazandığı sözleşmedir. Simsar, ancak yaptığı faaliyet sonucunda sözleşme kurulursa ücrete hak kazanır.(TBK.521) Simsarın ücret isteyebilmesi için simsarın çalışmasının sözleşmenin yapılmasına neden olması gerekir. Ne var ki T.B.K"nun bu maddelerindeki düzenleme kamu düzenine ilişkin olmadığı için taraflar bunun aksini kararlaştırabilirler.
Dava dosyasının incelemesinde; 13.09.2013 tarihli ... 5. Noterliği’nden davalı tarafından davacıya gönderilen ihtarname olduğu, ihtarname içeriğinde ... Mah. ... Mah. No:43 ... ... adresindeki dubleks dairenin ... tarafından alınmasından kaynaklı emlak komisyon ücretinin ödenmesinin talep edildiği anlaşılmaktadır. Davalı tarafından sunulan 14.12.2011 tarihli emlak görme belgesinde adres olarak yalnızca “... Sk. No:43 ... Yapı ... Mah. ... ...” yazıldığı daire numarasından bahsedilmediği alt kısmına not olarak “5.kat ve 6. kat sunum yapıldı. Dubleks daireyi çok beğendi. Aile içerisinde istişare edip geri dönüş yapacak” şeklinde yazıldığı görülmüştür. Davalı tarafından ihtarnamede dubleks dairenin alınmasından bahsedilmesine rağmen ihtarname sonrasında yapılan 13.11.2012 tarihli takipte sunulan evrakta dubleks daire olmayan 6 nolu dairenin gösterildiğine ilişkin not düşülmüştür. O halde mahkemece olayın niteliği nazara alınarak, davacının dava dışı ... Emlak’la arasında yapılan sözleşme, 13.09.2012 tarihli ihtarname ve davacının sonradan emlak görme belgesinin 6 nolu daire de eklenerek doldurulduğu iddiası konusunda davacı ... davalı tarafın diğer delilleri toplanıp değerlendirme yapılarak sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, davanın kısmen kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
2-Bozma nedenlerine göre, davacının diğer ve davalının tüm temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle temyiz edilen kararın temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, 2. bent gereğince davacının diğer ve davalının tüm temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan 207,70 TL harcın istek halinde davalıya, 27,70 TL harcın davacıya iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27/09/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.