Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2022/8095 Esas 2022/21440 Karar Sayılı İlamı

K A R A R

Hakaret suçundan sanık ...'ın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 125/3-a, 62/1 ve 52/2. maddeleri gereğince 6.080,00 Türk lirası adli para cezası ile cezalandırılmasına, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair ... Asliye Ceza Mahkemesinin 18/04/2019 tarihli ve 2018/124 esas, 2019/160 sayılı kararına karşı yapılan itirazın reddine ilişkin mercii ... Ağır Ceza Mahkemesinin 17/09/2019 tarihli ve 2019/1494 değişik iş sayılı kararının Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 20/04/2022 gün ve 2022/29350 sayılı tebliğnamesiyle dava dosyası Dairemize gönderilmekle incelendi:
İstem yazısında;
"Dosyanın diğer sanık yönünden ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Ceza Dairesinin 07/09/2021 tarihli ilamıyla bozulmasını müteakip, yargılamanın ... Asliye Ceza Mahkemesinin 2021/475 esas sayılı dosyasında derdest bulunması nedeniyle onaylı dosya sureti üzerinden yapılan incelemede;
Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 10/04/2018 tarihli ve 2014/15-487 esas, 2018/151 sayılı kararında belirtildiği üzere, temyiz veya istinaf kanun yollarından geçmeksizin kesinleşen hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin kararların ülke sathında uygulama birliğine ulaşmak ve ciddî boyutlara ulaşan hukuka aykırılıkların toplum ve birey açısından hukuk yararına giderilmesi amacıyla olağanüstü bir kanun yolu olan kanun yararına bozma konusu yapılabileceği gözetilerek yapılan incelemede;
Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 09/10/2007 tarihli ve 2007/11-44 esas, 2007/200 sayılı ilamında belirtildiği gibi, bir olayın açıklanması sırasında başka bir hadiseden söz edilmesinin o hadise hakkında da dava açıldığını göstermeyeceği, iddianamede dava konusu yapılan fiilin açıkça ve bağımsız olarak gösterilmesi gerektiği, yine 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 225/1. madde hükmü uyarınca mahkemelerin iddianamede belirtilen olayla bağlı olup, davasız yargılama olmaz ilkesi uyarınca da açılmayan bir davadan dolayı hüküm kuramayacağı aksine uygulamanın hangi eylemden dolayı dava açıldığı ve hangi iddiaya karşı savunma yapılacağı hususunda karışıklığa neden olacağı; savunma hakkını kısıtlayıp sınırlandıracağı, ayrıca anılan Kanun'un 226/1. maddesinin sadece suç niteliğinin değişmesi halinde uygulanabileceği nazara alındığında,
Dosya kapsamına göre, ... Cumhuriyet Başsavcılığının 18/05/2018 tarihli ve 2018/605 esas sayılı iddianamesinde, sanık ...'ın müştekiye karşı "yolsuzluk davasında ... olaylarında yolsuzluğa adı karışmıştır bu nedenle emekli olmak zorunda kalmıştır" şeklindeki sözlerinin iddianameye konu edildiği, ... Asliye Ceza Mahkemesinin kabulünde ise "alkolik sarhoş" şeklindeki sözlerinin kamu görevlisine karşı görevinden dolayı hakaret suçunu oluşturduğundan bahisle sanığın mahkumiyetine karar verildiği anlaşılmış ise de; 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 225/1. maddesindeki "Hüküm, ancak iddianamede unsurları gösterilen suça ilişkin fiil ve faili hakkında verilir." şeklindeki düzenlemeye aykırı davranılmak suretiyle, dava konusu yapılmayan sanık ... ile ilgili olarak "alkolik sarhoş" şeklindeki sözleriyle ilgili usulüne uygun açılmış bir kamu davasının bulunmadığı cihetle, iddianamede dava konusu edilmeyen sanığın söz konusu hakaret fiiliyle ilgili olarak kamu davası açılması sağlanıp birleştirme kararı verildikten sonra sanığın hukuki durumunun tayin ve takdiri gerekirken, itirazın bu yönden kabulü yerine, yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir." denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
CMK'nın 170. maddesinin 3, 4 ve 6. fıkraları uyarınca, iddianamede mağdur veya suçtan zarar görenlerin kimliği, yüklenen suç ve uygulanması gereken kanun maddeleri mevcut delillerle ilişkilendirilerek yüklenen suçu oluşturan olaylar gösterilmeli, aynı Kanunun 225/1. maddesine göre de, hüküm ancak iddianamede unsurları gösterilen suça ilişkin fiil ve faili hakkında verilmelidir. Ayrıntıları Yargıtay Ceza Genel Kurulunun Dairemizce de benimsenen 21/02/2012 gün 4/570-51 sayılı kararında açıklandığı üzere, soruşturma evresinde elde ettiği kanıtlardan ulaştığı sonuca göre iddianameyi hazırlamakla görevli iddia makamı, CMK'nın 225/1. maddesi uyarınca kovuşturma aşamasının sınırlarını belirlemektedir. Bu bakımdan iddianamede yüklenen suçun unsurlarını oluşturan fiil/fiillerin nelerden ibaret olduğunun hiçbir duraksamaya yer bırakmayacak biçimde açıklanması zorunludur. Böylelikle sanık, iddianameden üzerine atılı suçun ne olduğunu hiçbir kuşkuya yer vermeyecek şekilde anlamalı, buna göre savunmasını yapabilmeli ve kanıtlarını sunabilmelidir. İddianame, sanığa isnat edilen ve suç sayılan maddi fiilleri açıkça göstermeli, hukuki nitelendirmesi yapılan fiilin kanunda karşılığı olan suç ve cezası hakkında bilgi içermelidir. İsnat edilen suçun dayanağı olan maddi olaylar hakkında savunmasını yapabilecek şekilde sanığın bilgilendirilmemesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin adil yargılanma hakkına ilişkin 6/3-a maddesinin ihlaline de yol açacaktır. Bu sebeple, bir olayın açıklanması sırasında başka bir olaydan söz edilmesi o olay hakkında dava açıldığını göstermeyecek, dava konusu yapılacak eylemin iddianamede bağımsız olarak anlatılması ve sevk maddesinin belirtilmesi gerekecektir.
Bu açıklamalar ışığında, sanık ...’ın müştekiye karşı "yolsuzluk davasında ... olaylarında yolsuzluğa adı karışmıştır bu nedenle emekli olmak zorunda kalmıştır" şeklindeki sözleri nedeniyle TCK’nın 125/1-3.a maddesinde düzenlenen hakaret suçundan cezalandırılması talebiyle 18/05/2018 tarihli ve 2017/4648 soruşturma, 2018/605 esas, 2018/595 numaralı iddianame düzenlenmesi, ... Asliye Ceza Mahkemesinin kabulünde ise sanığın "alkolik sarhoş" şeklindeki sözlerinin kamu görevlisine karşı görevinden dolayı hakaret suçunu oluşturduğundan bahisle mahkumiyetine karar verilmesi karşısında, hükmün konusunun iddianamede gösterilen eylemle sınırlı olduğu gözetilmeden, davaya konu edilmeyen bir eylemden dolayı yargılama yapılarak ve açılmayan davadan hüküm kurularak CMK'nın 225/1. maddesine aykırı davranılması hukuka aykırı bulunduğundan, itirazın kabulü yerine, yazılı şekilde reddine ilişkin ... Ağır Ceza Mahkemesinin 17/09/2019 tarihli ve 2019/1494 değişik iş sayılı kararında isabet bulunmamaktadır.
Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın kanun yararına bozma istemi doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1- ... Ağır Ceza Mahkemesinin 17/09/2019 tarihli ve 2019/1494 değişik iş sayılı kararının, 5271 sayılı CMK'nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2- Aynı Kanun maddesinin 4-b fıkrası gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Adalet Bakanlığı'na sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na TEVDİİNE, 01/11/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.