10. Hukuk Dairesi 2011/18642 E. , 2012/3656 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, zorunlu ... sigortalılık süresi ile 506 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılık süresinin çakışması nedeniyle, 506 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılık süresine üstünlük tanınması ve yaşlılık aylığı bağlanması istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı .... Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava konusu uyuşmazlık, anonim şirket kurucu ortaklığı nedeniyle 1479 sayılı Yasa kapsamında zorunlu .... sigortalısı olan davacının, aynı zamanda, bu şirkete ait işyerinde, 506 sayılı Yasa kapsamında hizmet akdi ile çalışması nedeniyle, çakışan her iki zorunlu sigortalılıktan hangisine üstünlük tanınacağı noktasındadır.
Davacı, 24.11.1987 tarihinde tescil edilip, 27.11.1987 tarihli ticaret sicili gazetesi ile ilan olunan.... kurucu ortağı olup, bu nedenle 24.11.1987 tarihi itibariyle 1479 sayılı Yasa kapsamında zorunlu ... sigortalılık tescili yapılmıştır. Öte yandan, davacının 01.01.1988 ile 05.09.1996 tarihleri arasında kurucu ortağı olduğu şirkete ait 525954 sicil nolu işyerinden,sonrasında ise, 1997 yılında 135 gün ve 1998 yılında ise 176 gün başka işverenliklerden çalışma bildirimlerinin bulunduğu anlaşılmaktadır
....Memurluğu"nun 22.03.2010 tarihli yazısına göre, şirketin, 01.01.1999 tarihinde münfesih olduğu anlaşılmaktadır.
Kurum tarafından, tahsis talebi öncesinde, 25.8.1993 tarihli olağan genel kurul hazirun cetvelinde isminin bulunmaması nedeniyle, davacıyı 24.11.1987-25.08.1993 tarihleri arasında 1479 sayılı Kanuna tabi .... sigortalısı olarak kabul etmişken, tahsis talebi üzerine, .... ayrıldığını gösterir yönetim kurulu kararı ve pay defterinin onaylı nüshası talep edilmesi üzerine, iş bu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Davanın yasal dayanaklarından olan 1479 sayılı Kanunun 24/I-g maddesi hükmüne göre, Anonim Şirketlerin kurucu ortakları ile Yönetim Kurulu üyesi olan ortakları zorunlu ... sigortalısı sayılırlar. Diğer taraftan, Anonim Şirket ortağının; şirkette yürüttüğü işler dolayısıyla... sigortalısı sayılabilmesi için; şirketin hangi işinde, ne kadar süre ve ne şekilde çalıştığının,
özellikle hizmet akdinin koşullarından olan bağımlılık unsurunun gerçekleşip gerçekleşmediğinin, şirket ortağının; kimin buyruğunda ve kimden talimat alarak çalıştığının titizlikle araştırılıp irdelenmesi ve açıklığa kavuşturulması gerekir.
Davacının, 01.01.1988-05.09.1996 tarihleri arasındaki çalışmalarının ortağı olduğu davalı şirkette geçmesi nedeniyle, davacının şirket ortaklığının ne zamana kadar devam ettiği, ticaret sicil memurluğundan sorulmalı ve diğer taraftan son olağan genel kurul tarihi olan 25.08.1993 tarihinden sonraki dönem bakımından da çalışmanın hizmet aktine dayanıp dayanmadığı gereğince araştırılıp irdelenmelidir.
Mahkemece, bu yönde yapılacak araştırma ve inceleme sonucunda; davacının .... kurucu ortağı olduğu dönemde, aynı işyerinde hizmet akdiyle çalıştığının bir başka anlatımla çatışan sigortalılığın varlığının saptanması durumunda ise sosyal güvenlik sistemimizde çifte sigortalılığın söz konusu olmaması nedeniyle, aynı döneme rastlayan gerçek ve fiili çalışmalardan hangisinin kişinin hayatında ekonomik olarak baskın çalışma niteliği taşıdığı hususunda, ortak olunan şirkete ait vergi ve maliye kayıtları getirtilmek, belirtilen dönemde beyan edilen gelirler saptanmak suretiyle bu çevrede davacı; emek ve mesaisini ağırlıklı olarak hangi sigortalı çalışmaya tahsis ediyorsa, ekonomik yönden geçimini hangi çalışmadan sağlıyorsa o çalışmaya üstünlük tanınmalıdır. Uyuşmalığın çözümünde taraflar arasındaki çıkarlar dengesi ile hak ve nesafet kuralları dikkate alınmalıdır.
.... sistemimizde çifte sigortalılık söz konusu olmadığından her iki sosyal güvenlik kurumuna tabi sigortalılığının çakıştığı dönemde baskın çalışma araştırılarak baskın çalışmanın geçtiği kuruma tabi sigortalılığa üstünlük tanıması gerekir.
Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki esaslar gözetilmeden eksik araştırma, inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı ... Başkanlığı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 01.03.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.