Danıştay 6. Daire 2021/6994 Esas 2022/2377 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/6994
Karar No : 2022/2377

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Belediye Başkanlığı - ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Bursa İli, Orhangazi İlçesi, ... Mahallesi, ... sayılı parselde bulunan taşınmaz üzerinde ruhsatsız yapı yapıldığından bahisle 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca yıkımına dair ...tarih ve ...sayılı ve aynı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrası uyarınca 191.637,68 TL para cezası verilmesine ilişkin ...tarih ve ...sayılı Orhangazi Belediye Encümeni kararlarının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; kısmen dava konusu işlemin iptali, kısmen davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Altıncı Dairesinin 16/06/2020 tarih ve E:2019/5246, K:2020/5414 sayılı kararı ile bozulması üzerine bozma kararına uyularak; ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı olarak yapılan yapının mühürlenerek inşaatın durdurulmasından itibaren, yapı sahibine ruhsat almak veya yapısını ruhsata uygun hale getirmek için bir ayı geçmemek koşulu ile süre verilmesi durumunda bu sürenin; herhangi bir süre verilmemesi halinde ise tespit tarihinden itibaren bir aylık sürenin sonunda, anılan yapılara ilişkin 3194 sayılı Kanunun 32. maddesi uyarınca yıkım kararı alınabileceğinden bahisle 04/02/2015 tarihli yapı tatil tutanağının düzenlenmesinden itibaren bir aylık süre beklenilmeksizin ...tarih ve ...sayılı encümen kararı ile söz konusu yapının yıkımına yönelik tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı; davacının taşınmazın 1/3 oranında hissedarı olduğu dikkate alındığında ruhsatsız yapının davacı tarafından yapıldığının şüpheye yer vermeyecek bir şekilde somut delillere dayanılarak ortaya konulamadığından bahisle para cezası verilmesine ilişkin ...tarih ve ...sayılı işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığından dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Ruhsatsız yapının Tarımsal Niteliği Korunacak Özel Mahsül Alanına yapıldığı ve ruhsatlandırma imkanı bulunmadığından davacıya yapıyı ruhsatlandırması için süre verilmediği, ruhsatsız yapıya ilişkin tüm iş ve işlemlerin davacı tarafından yürütüldüğü, para cezasının davacı tarafından ödendiği, yapı kayıt belgelerinin davacı ...adına alındığı, ...'ın yapıyı kendisinin yapmadığına ilişkin bir beyanda veya diğer hissedarların sorumluluğu hakkında idareye bir başvuruda bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Ruhsatsız yapının kim veya kimler tarafından yapıldığının ortaya konulamadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kısmen kabulü ile Mahkeme kararının yıkıma ilişkin kısmının onanması, para cezasına ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : Bursa İli, Orhangazi İlçesi, ... Mahallesi, ... sayılı parselde bulunan taşınmaz üzerinde ruhsatsız yapı yapıldığından bahisle 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca yıkımına dair ...tarih ve ...sayılı ve aynı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrası uyarınca 191.637,68 TL para cezası verilmesine ilişkin ...tarih ve ...sayılı Orhangazi Belediye Encümeni kararı alınması üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa'nın “Suç ve cezalara ilişkin esaslar” kenar başlıklı 38. maddesinin 7. fıkrasında, “Ceza sorumluluğu şahsidir.” hükmü yer almaktadır. Ceza sorumluluğunun şahsiliği ceza hukukunun temel ilkelerindendir. Cezaların şahsiliğinden amaç, bir kimsenin işlemediği bir fiilden dolayı cezalandırılmamasıdır. Başka bir anlatımla bir kimsenin başkasının fiilinden sorumlu tutulmamasıdır. Anayasanın 38. maddesinde idari ve adli cezalar arasında bir ayrım yapılmadığından idari para cezaları da bu maddede öngörülen ilkelere tabidir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyize konu kararın yıkıma ilişkin kısmı yönünden;
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Daireleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
Temyize konu kararın, yıkıma ilişkin kısmı yönünden 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 2. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır.

Temyize konu kararın para cezasına ilişkin kısmına gelince;
Dosyanın incelenmesinden Bursa İli, Orhangazi İlçesi, ...Mahallesi, ...parsel sayılı taşınmaz üzerinde ruhsatsız olarak 45 m x 36 m ebatlarında, 10 m yüksekliğinde (1600 m² alan üzerine), tek katlı betonarme yapı yapıldığının tespitine ilişkin 04/02/2015 tarihli yapı tatil tutanağında, inşai faaliyetin tamamlandığı ve yapının kullanılır vaziyette olduğu, zeytin işleme tesisi olarak kullanıldığı, tutanak düzenlendiği esnada tesis çalışanlarının, işverenlerinin ... olduğunu beyan etmeleri ve emlak servisine yapılan emlak beyanı dikkate alınarak, yapının ... tarafından yapıldığı bilgisine yer verildiği, anılan yapıya ilişkin olarak 2014-2020 yılları arasında tüm numarataj, imar barışı, yapı kayıt belgesi başvurusu vb. tüm resmi işlemlerin, evrak takibi ve görüşmelerin keza para cezasına ve yapı kayıt belgesi başvurusuna ilişkin ödemelerin de davacı tarafından yapıldığı, bunlara ilişkin başvuru ve/veya makbuzların idare tarafından dosyaya sunulduğu görülmüştür.
Bu durumda, yukarıda bahsi geçen evrakın yapıya ilişkin tüm iş ve işlemlerde tek muhatabın davacı ... olduğu, yapının davacı tarafından yapıldığının somut bir şekilde ortaya konmasına yeterli delil teşkil edecek nitelikte olduğu sonucuna ulaşıldığından dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.
Öte yandan davacının taşınmazın 1/3 hissesine sahip olmasının ise yapıyı tek başına yapmış olduğu gerçeğini değiştirmeyeceği gibi, diğer hissedarların da ruhsatsız yapıya dair sorumluluğu bulunduğuna dair bir delile ise dosya içeriğinde rastlanılmamıştır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu ...İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının yıkıma ilişkin kısmının ONANMASINA, para cezasına ilişkin kısmının ise BOZULMASINA
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 01/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.