MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, davanın reddine karar vermiştir
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı işçi, iş sözleşmesinin davalı işverence geçerli bir neden olmadan feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliği ile işe iadesine karar verilmesini, buna bağlı işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen dört aylık ücret ve diğer haklarının belirlenmesi isteğinde bulunmuştur.
Davalı işveren, Sağlık Bakanlığının Kararnameleri ile sürekli ilaç fiyatlarında düşüşler yaşandığını, kur farkından doğan zararlar oluştuğunu, organizasyonun küçültülmesi için ticari karar alındığını ve bu yönde çalışanların performanslarına ve yetkinliklerine göre toplu fesihler yapıldığını ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur
Mahkemece sektörel olumsuzluklar nedeniyle oluşan yapısal değişiklilere gittiği davalı şirketin daha küçük bir organizasyon ile ticari faaliyetlerini sürdürme kararı aldığı bu küçülme kararının organizasyon yapısına yansıdığı tespit edildiğinden davanın reddine karar verilmiştir.
Karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. ve devamı maddeleridir.
4857 sayılı Kanun"un 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış olanaklarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, ham madde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini olanaksız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir.
İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma olanaklarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
4857 sayılı Kanun"un 20.maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli nedene dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Dosya içeriğinden, davacının 12.2.2011 tarihinden beri iş yerinde tıbbi mümessil olarak çalıştığı , 9.12.2011 tarihli fesih bildiriminde; Sağlık Bakanlığı Kararnamesinin sağlık sektörünün genel durumunu olumsuz etkilediği bu nedenle yeniden yapılanmaya gidildiği, personelin azaltıldığını bu konuda objektif kriterler uygulandığını önce isteğe bağlı olanların çıkarıldığı buna rağmen iş gücü fazlalığı olduğundan işletmesel karar uyarınca 16.12.20011 itibariyle iş sözleşmesinin feshedildiğinin bildirildiği anlaşılmaktadır.
Müdürler Kurulunun 24.10.2011 tarih ve 201l/l numaralı kararı ile Sağlık Bakanlığı tarafından ilaçların fiyatlandırılmasında uygulanmakta olan Avro değerinin belirlenmesinde yaşanan kur farkı probleminin aşılamaması sebebi ile satış organizasyonunun küçültülmesine ve toplu fesih sürecine girilmesine karar verildiği, bunu müteakip Müdürler Kurulunun 4.11.2011 tarih ve 2011/2 numaralı kararı gereğince, T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından 10.11.2011 tarihinde 2011/2368 sayılı kararlar yayınlanan Beşeri İlaçların Fiyatlandırılmasına Dair Kararda Değişiklik Yapılması Hakkında Kararın ilaç fiyatlarının indirilmesine ve şirket gelirlerinin önemli oranda düşmesine neden olması sebebiyle 24.10.2011 tarihinde alınan toplu fesih belirlenen işten çıkartılacak personel sayısının arttırılmasına karar verildiği açıklanmıştır.
Somut olayda davalı bir kısım ilaçlardan çekildğini bu bağlamda tıbbi mümessil sayılarında azalmaya gittiğini açıklamış ise de yapılan bilirkişi incelemesinde de davalı şirketin sağlık sektöründe yaşanan olumsuz gelişmeler neticesinde ürettiği/sattığı ilaç kutu sayısı, ciro ve pazar payında azalma olduğunu, neticesinde de tıbbi mümessillere ilişkin istihdam fazlalığı oluştuğunu ispatlar nitelikte denetime elverişli somut belge, bilgi ve veriler sunmadığı, istihdam fazlalığı iddiası bulunulduğu halde fesihten sonra yeniden işçi alımı yaptığı ve 2011 yılına kadar karlılığın her yıl arttığı dikkate alındığından sürekli bir olumsuzluk halininde ortay konulamadığı gibi feshin son çare ilkesine uyulduğunu gösteren somut uygulamaların da yapılmadığı, tüm bu açıklanan nedenlerle feshin geçerli bir nedene dayanmadığından davanın kabulü ile davacının işe iadesine karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile davanın reddine karar verilmesi bozma nedenidir.
Belirtilen nedenlerle, 4857 sayılı Kanun"un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle;
1-Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-İşverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE ve İŞE İADESİNE,
3-Davacının yasal sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin dört aylık ücreti olarak belirlenmesine,
4-Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
5-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 1.320,00. TL vekâlet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 479,60 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8-Peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine kesin olarak 09.05.2013 tarihinde oybirliğiyl karar verildi.