Mahkemesi : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi


Davacı tarafından, hizmet tespiti istemiyle açılan davanın yargılaması sonucu Kocaeli 1. İş Mahkemesi’nden istemin kısmen kabulüne dair verilen hükme karşı davacı ve fer-i müdahil Kurum vekillerince istinaf yoluna başvurulması ve İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince, feri müdahil kurum vekilinin istinaf isteminin reddine, davacı vekilinin istinaf isteminin kabulüne, Kocaeli 1. İş Mahkemesinin 09/05/2017 tarih, 2016/149 Esas- 2017/147 Karar sayılı kararının HMK"nun 353/1-b-2 maddesi gereğince kaldırılmasına, davanın kabulüne dair verilen kararın temyizen incelenmesi fer-i müdahil Kurum vekilince istenilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı, davalıya ait işyerinde 01/04/1981-30/06/1992 tarihleri arasında çalıştığını belirterek eksik sürelerin tespitine karar verilmesini istemiştir.
II-CEVAP
SGK vekili, davacının, taleplerinin gerçeği yansıtmadığı, sadece tanık beyanları ile ispatlanamayacağını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesi, 506 sayılı Yasa"nın 3.maddesine 20.06.1987 tarih 3395 sayılı Kanunun 1. maddesi ile "D" bendinin açık istisna getirmeyen bağlayıcı yasaklayıcı hükmü bulunması, "D" bendini kaldıran 29/7/2003 tarih 4958 sayılı Yasanın 57.maddesinde ve sonrasında yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanunda kanunların geriye yürüyeceğine ilişkin bir düzenleme bulunmaması ile yasal sorumluluğunu dönemindeki mevzuata göre yerine getiren işverene yeni sorumluluklar yüklenmeyeceği gerekçeleriyle davanın kısmen kabulü ile, davacının 01.04.1981 ile 08.07.1987 (dahil) tarihleri arasında davalı ... A.Ş"ye ait ... sicil sayılı işyerinde uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak çalıştığının ve 1981 yılından 134, 1982 yılından 177, 1983 yılından 188, 1984 yılından 194, 1985 yılından 314, 1986 yılından 360 gün, 1987 yılından 188 gün olmak üzere toplam 1555 gün eksik bildirilen gün süresi olduğunun tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine, dair karar vermiştir.
B-BAM KARARI
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi, Feri müdahil kurum vekilinin istinaf isteminin reddine, davacı vekilinin istinaf isteminin kabulüne, Kocaeli 1. İş Mahkemesinin 09/05/2017 tarih, 2016/149 Esas- 2017/147 Karar sayılı kararının HMK"nun 353/1-b-2 maddesi gereğince kaldırılmasına, davanın kabulüne, davacının 01/04/1981 ile 30/06/1992 tarihleri arasında davalı ... AŞ."ye ait ... sicil sayılı işyerinde uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak çalıştığının ve 1981 yılından 134, 1982 yılından 177, 1983 yılından 188, 1984 yılından 194, 1985 yılından 314, 1986 yılından 360, 1987 yılından 360, 1988 yılından 360, 1989 yılından 360, 1990 yılından 360, 1991 yılından 360, 1992 yılından 180 gün olmak üzere toplam 3.347 gün eksik bildirilen gün süresi olduğunun tespitine dair karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Kurum vekili, davanın yöntemince kanıtlanmadığı, hak düşürücü sürenin söz konusu olduğu, yazılı belge bulunmadığı, davanın tanık sözleri ile kanıtlanamayacağı gerekçeleriyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davacının, davalı işverene ait halı atölyesinde 01.04.1981- 30.06.1992 tarihleri arasında geçen Kuruma bildirilmeyen hizmetlerinin tespitini istediği eldeki davada, davalı şirkete ait ... sicil sayılı işyerinde 01.03.1980 tarihinde işe girdiğine dair işe giriş bildirgesi verilmiş olduğu, davacının söz konusu işyerinden 1981 yılından 136 gün, 1982 yılından 183 gün, 1983 yılından 172 gün, 1984 yılından 166 gün, 1985 yılından 46 gün bildirilen hizmet sürelerinin bulunduğu ayrıca dinlenen bordrolu tanıkların ise çalışmayı doğruladıkları belirgindir. Mahkemece yapılan yargılamada davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, davacı ve kurum vekillerinin istinaf başvurusunda bulunması üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi tarafından Feri müdahil kurum vekilinin istinaf isteminin reddine, davacı vekilinin istinaf isteminin kabulüne, Kocaeli 1. İş Mahkemesinin 09/05/2017 tarih, 2016/149 Esas- 2017/147 Karar sayılı kararının HMK"nun 353/1-b-2 maddesi gereğince kaldırılmasına, davanın kabulüne dair karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağı olan 506 sayılı Kanunun 3. maddesinin II numaralı fıkrasına, 09.07.1987 tarihinde yürürlüğe giren 3395 sayılı Kanunun 1. maddesiyle eklenen (D) bendinde “El halıcılığı dokuma işlerinde çalışanlar hakkında yalnız iş kazaları ile meslek hastalıkları, analık ve hastalık sigorta kolları uygulanır. Ancak bunlar istekleri halinde malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta kolları bakımından 85 inci madde hükmüne göre isteğe bağlı sigortalı olabilirler.” düzenlemesine yer verilmiş, sonrasında 06.08.2003 günü yürürlüğe giren 4958 sayılı Kanunun 57. maddesiyle söz konusu bent ilga edilmiş olup yürürlükten kaldırmaya yönelik yasama işleminin geriye yürütüleceğine ilişkin herhangi bir yasal düzenleme bulunmadığından, şu durumda 09.07.1987 – 05.08.2003 (dahil) dönemi bakımından bentte yazılı nitelikteki hizmetin 506 sayılı Kanun hükümleri gereğince uzun vadeli sigorta kollarına tabi zorunlu sigortalılık olarak değerlendirilemeyeceği belirgindir.
Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar ışığında dava irdelendiğinde, uyuşmazlık konusu dönemde davacının, işverene bağlı olarak yerine getirdiği faaliyetin “el halıcılığı dokuma işi” niteliğinde olup olmadığı belirlendikten sonra, yapılan işin el halıcılığı kapsamında olduğunun anlaşılması halinde ilk derece mahkemesinin kabulünün isabetli olduğu belirgindir. Bölge Adliye Mahkemesince, yapılan işin el halıcılığı dokuma kapsamında olup olmadığı belirlenerek sonuca göre az yukarıda açıklanan Kanun Maddelerine göre karar verilmesi gerekirken tüm talebin kabulü usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
O hâlde, Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi’nin hükmü bozulmalıdır.
SONUÇ: İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Dairesi kararının HMK’nın 373/2 maddesi gereği kaldırılarak hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine, 09.03.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.