Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil

... ile... ve müşterekleri aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının reddine dair . Hukuk Mahkemesi"nden verilen 07.11.2013 gün ve 152/666 sayılı hükmün duruşma yapılması suretiyle Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili, duruşmasız olarak incelenmesi katılma yoluyla davalılar vekilleri tarafından istenilmiştir. Dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 27.01.2015 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü temyiz eden davacı vekili Avukat ... ve karşı taraftan davalılar vekili Avukat ... geldiler. Duruşmaya başlanarak temyiz isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan ve hazır bulunanların sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
KARAR

Davacı vekili, dava konusu 563 ada 3 parselin ortak muristen kaldığını, tüm mirasçıların katılımı ile yapılan 14.07.1998 tarihli miras taksim protokolü uyarınca taşınmazın vekil edenine düştüğünü, protokol gereğinin yerine getirilmesi için davalılara Noterlik"çe ihtar çekilmesine karşılık tapuda devir yapılmasına yanaşmadıklarını açıklayarak protokol uyarınca tapu kaydının iptaliyle vekil edeni adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar vekili, davanın yersiz açıldığını, dayanak protokolün geçersiz olduğunu, düzenleme tarihi nazara alındığında zamanaşımı süresinin geçtiğini, davacının protokolde kendisine yüklenen edimleri yerine getirmeden istekte bulunamayacağını, davalılardan ... okuma-yazma bilmediğinden sözleşmenin bu yönüyle geçersiz olduğu, ayrıca protokolün 5. maddesi uyarınca vekil edenlerinden ..."ün protokolden cayma hakkını kullandığını, protokolden cayılması nedeniyle öngörülen cezai şart olan toplam 40.000 Amerikan Doları"nın ödemeye hazır olduklarını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, davalı tarafın cayma hakkını kullanması nedeniyle cayma bedeli olan 40.000 Amerikan Doları depo edilmiş olduğundan davacının açtığı tapu iptali ve tescil talebinin reddine, depo edilen cayma bedelinin karar kesinleştiğinde işlemiş faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekili ile davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Dava konusu 563 ada 3 parsel, tarafların ortak murisi... adına kayıtlı iken 23.12.2010 tarihinde elbirliği mülkiyetinin müşterek mülkiyete dönüştürülmesi nedeniyle paylı mülkiyet şeklinde taraflar adına tescil edilmiştir.
Dava; TMK.nun 676. maddesi uyarınca taksim sözleşmesine dayalı iptal ve tescil, olmadığı takdirde cayma hakkı nedeniyle cezai şartın yerine getirilmesi isteğine ilişkindir. Mahkemece, yazılı şekilde karar verilmiş ise de verilen karar usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır. Davacı vekili, taksim protokolüne dayanarak istekte bulunmuş, ortak muris .... 31.01.1985 tarihinde ölmüştür. Taksimin yapıldığı tarihte dava konusu yer ortak miras bırakan adına tapuda kayıtlı olup elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabidir. Taksim protokolünün yapıldığı tarihten sonra tüm mirasçıların katılımıyla tapuda resmi şekilde elbirliği mülkiyeti, müşterek mülkiyete çevrilerek paylı mülkiyet şeklinde taraflar adına tescil edildiğine göre, taksim sözleşmesinden dönüldüğünün kabulü gerekir. Taraflar, taksim sözleşmesinden döndüğünden, aksine bir anlaşma yoksa düzenlenen protokol tüm sonuçlarıyla birlikte ortadan kalkar, başka bir anlatımla taksimden dönüldüğünün kabulü gerekir. Artık böyle bir sözleşmeye dayanılarak istekte bulunulamaz. Mahkemece, davanın açıklanan nedenle reddine karar verilmesi gerekirken bu husus gözden kaçırılarak yazılı şekilde davalının cayma hakkını kullanması nedeniyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Bundan ayrı; Mahkemece davalının cayma hakkını kullanması nedeniyle cezai şart olarak belirlenen toplam 40.000 Amerikan Dolarının davacı tarafa ödenmesine karar verilmiştir. Yukarıda açıklandığı üzere taraflar taksim protokolünden dönmekle 14.07.1998 tarihli protokol tamamen geçersiz hale gelmiştir. 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 158 vd. (6098 sayılı TBK.nun 179 vd.) maddelerinde düzenlenen cezai şart, sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi halinde borçlunun belirli bir miktar para ödeme taahhüdüdür. Cezai şart borcu kuvvetlendirmeye yarayan fer’i bir şarttır.Bu bakımdan esas akit geçerli olmazsa fer’i şart dahi geçerli olmaz.Taksim protokolünde yazılı cezai şart geçerliliğini yitirmiş olduğuna göre, fer"i nitelikteki cayma bedeli de aynı şekilde geçerliliğini yitirmiştir. Mahkemece taksim protokolünde yazılı cezai şartın davacı tarafa ödenmesine karar verilmiş olması da isabetli olmamıştır.
Davacı vekili ile davalılar vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"nun 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA, bozma nedenlerine göre taraflar lehine Avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, taraflarca HUMK"nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK"nun 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve 25,20 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacı ile davalılara ayrı ayrı iadesine 27.01.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.