MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi


Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 20/01/2017 tarihinde verilen dilekçeyle önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda davanın kabulüne dair verilen 06/03/2018 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davalı ... vekili tarafından talep edilmiştir. ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince istinaf talebinin kabulü ile hüküm davalı ..."ya yönelik hüküm yönünden kararın kaldırılmasına dair verilen kararın davalı ... vekili ile davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü.
KARAR
Dava, önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 1819 parsel sayılı taşınmazda hissedar olduğunu, bazı hissedarın hisselerini satış işlemi ile davalılara devrettiğini, davalıların bu satışı müvekkiline haber vermediklerini, müvekkilinin satışa konu hisseler için ön alım hakkını bulunduğunu beyan ederek, davalılar üzerindeki taşınmaz hisselerine yönelik kaydın iptali ile müvekkili adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar, yasal süre içerisinde verdikleri cevap dilekçelerinde davayı kabul etmişlerdir.
Davacı taraf, davalıların kabul beyanı sonrasında satış bedelleri ile tapu satış masraf ve harçlarını kabul etmemiş ve bedelin muvazaalı olduğunu iddia etmiştir.
Mahkemece, bilirkişi raporundaki bedelin gerçek satış bedeli olarak kabul edilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davalı ... vekilinin, satış bedelinin resmi senette gösterilen satış bedeli ve masraf toplamı 142.800,00TL üzerinden hüküm kurulması gerektiği beyan edilerek yerel mahkeme kararının kaldırılması amacıyla yapmış olduğu istinaf başvurusu, ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 17.10.2018 tarihli kararıyla kabul edilmiştir.
Hüküm, davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkının kullanılmasıyla bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Önalım bedeli tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibarettir.
Dava konusu payın satışına ilişkin hukuki işlemin tarafı olan davalı, 3. kişi durumundaki davacıya karşı bedelde muvazaa iddiasında bulunamaz ise de davacı önalım hakkına engel olmak amacıyla satış bedelinin resmi satış senedinde yüksek gösterildiğini iddia edebilir ve bu iddiasını tanık dahil her türlü delille kanıtlayabilir.
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin “Davanın Konusuz Kalması, Feragat, Kabul ve Sulhte Ücret” başlıklı 6. maddesinde “Anlaşmazlık, davanın konusuz kalması, feragat, kabul, sulh veya herhangi bir nedenle; ön inceleme tutanağı imzalanıncaya kadar giderilirse, Tarife hükümleriyle belirlenen ücretlerin yarısına, ön inceleme tutanağı imzalandıktan sonra giderilirse tamamına hükmolunur. Bu madde yargı mercileri tarafından hesaplanan akdi avukatlık ücreti sözleşmelerinde uygulanmaz.” hükmü yer almaktadır.
492 sayılı Harçlar Kanununun “Davadan feragat, davayı kabul veya sulh” başlıklı 22. maddesinde “Davadan feragat veya davayı kabul veya sulh, muhakemenin ilk celsesinde vuku bulursa, karar ve ilam harcının üçte biri, daha sonra olursa üçte ikisi alınır” düzenlemesi yer almaktadır.
1-Davacı vekili yönünden yapılan temyiz incelemesinde;
Dosyada yer alan resmi senetlere göre dava konusu taşınmazın 35/512 hissesinin davalı ...’ya 140.000,00TL karşılığında satıldığı, davalı ... tarafından ödenen tapu harcı ile birlikte uyuşmazlık konusu miktarın 142.800,00TL olduğu anlaşılmaktadır. Keşifte bilirkişinin belirlediği değer tek başına bedelde muvazaayı ispatlamaya yeterli değildir. Davacı dayandığı deliller ile muvazaa iddiasını kanıtlayamamıştır.
Tüm dosya kapsamından anlaşıldığı üzere davacının bedelde muvazaa iddiası kanıtlanamadığından mahkemece davacıya tapudaki satış bedeliyle birlikte harç ve masrafların toplamını depo etmesi için uygun süre verilerek sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, davalı ... yönünden satış bedeli ve masraflarının 142.800,00TL olarak kabul eden Bölge Adliye Mahkemesinin dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddine karar karar verilmiştir.
2-Davalı ... vekili yönünden yapılan temyiz incelemesinde;
Bölge Adliye Mahkemesince davalı ...’nın istinaf talebi kabul edildiğine göre; davacının bilirkişi raporuna dayalı dava değeri olarak iddia ettiği 72.529,55TL ile Bölge Adliye Mahkemesi tarafından kabul edilen ve resmi senette yer alan 142.800,00TL arasındaki 70.270,45TL fark yönünden davalı lehine; dava dilekçesinde satış bedeli olarak gösterilen 72.529,55TL üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleriyle belirlenen ücretlerin 6. madde gereği yarısı tutarında davacı lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Öte yandan Bölge Adliye Mahkemesince davalı ... aleyhine yükletilen harç miktarında da hata yapılmıştır. 142.800,00TL üzerinden alınması gereken ve davanın yasal sürede davalı ... tarafından kabulü nedeniyle ilam harcının üçte biri oranında sorumlu tutulması gerekirken, ödenmesi gereken harcın tamamı olan 9.754,65TL’nin (7.316,00TL ve 2.438,66TL toplamı olacak şekilde) davalıya yükletilmesi de doğru görülmemiş, hükmün bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenle davacı vekilinin temyiz itirazının reddine; (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 371. maddesi uyarınca ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararının BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, HMK 373/2. maddesi gereğince dosyanın ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 08.04.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.