Danıştay 10. Daire 2019/507 Esas 2022/1060 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2019/507
Karar No : 2022/1060

DAVACI : … Sendikası
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : …
VEKİLİ : Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürü …

DAVANIN KONUSU :
08/01/2019 tarih ve 30649 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, … Anonim Şirketi'ne (…) bağlı işyerlerinde davacı Sendika tarafından uygulanmakta olan grevin altmış gün süreyle ertelenmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Cumhurbaşkanı Kararı'nın iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Dava konusu Cumhurbaşkanı Kararı'nın ulusal ve uluslararası mevzuatta kabul gören işçi haklarını zedeleyen, grev hakkını ortadan kaldıran nitelikte olduğu, dava konusu Cumhurbaşkanı Kararı ile ertelenmesine karar verilen grevin tüm kanuni süreç tamamlandıktan sonra 10/12/2018 tarihinde fiilen başlatıldığı, grevin şehir içi yolcu taşımacılığı üzerinde bozucu bir etkisinin olmadığı, ekonomik ve sosyal etkisinin doğasında ve amacında yer aldığı, grevin etkisini kırmak için yapılan işe alımların yargı kararlarıyla durdurulduğu, kanuni grevler ertelendiği sürece işverenlerin hakkaniyet çerçevesinde toplu iş sözleşmesi imzalamaktan kaçınacakları, Anayasa Mahkemesi'nin benzer bir uyuşmazlıkta ekonomik nedenlerle grevin ertelenemeyeceğine ve grevin ertelenmesiyle sendika hakkının ihlal edildiğine karar verdiği ileri sürülmüştür.

DAVALININ SAVUNMASI :
Davacı Sendika tarafından uygulanan grevin ertelenmesine ilişkin dava konusu Cumhurbaşkanı Kararı'nın yayımlanmasından bir süre sonra … ile davacı Sendika arasında toplu iş sözleşmesinin imzalandığı, ertelemeye konu grevin günlük yaklaşık 300.000 yolcunun raylı toplu taşımacılığı kullanamamasına, trafiğe çıkan araç sayısının artmasına ve diğer toplu taşıma araçlarının daha yoğun kullanılmasına sebep olarak vatandaşların seyahat sürelerinde gecikmelere yol açtığı, şehir içi toplu taşıma hizmetlerini bozucu niteliğinin olduğu, davacının sözünü ettiği yargı kararlarının uyuşmazlığa emsal olarak kabul edilemeyeceği, dava konusu Cumhurbaşkanı Kararı'nın üst hukuk normları ile hizmetin gereklerine ve kamu yararına uygun olduğu, davanın reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ :.Dava konusu Cumhurbaşkanlığı Kararı ile ertelenmesine karar verilen grevin ilişkin olduğu uyuşmazlığın, davanın açıldığı tarihten önce ortadan kalkmış olması nedeniyle davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Davacı Sendika tarafından alınan grev kararının Yasanın tanıdığı yetkiye dayanılarak altmış gün süreyle ertelenmesine ilişkin işlemden doğan uyuşmazlıkta; taraflar arasında anlaşma sağlanılarak toplu iş sözleşmesinin imzalandığı ve sendikanın grev kararını kaldırdığı anlaşıldığından, bu aşamada konusu kalmayan uyuşmazlık hakkında karar verilmesine yer olmadığı yönünde karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Davacı Sendika ile … Anonim Şirketi (…) arasında yürütülmekte olan 4. Dönem Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerinde sözleşmenin bazı maddeleri üzerinde anlaşma sağlanamaması üzerine davacı Sendika tarafından grev kararı alınmış, 10/12/2018 tarihinde grev fiilen başlatılmıştır.
08/01/2019 tarih ve 30649 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan … tarih ve … sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile … Anonim Şirketi'ne (…) bağlı işyerlerinde davacı Sendika tarafından uygulanmakta olan grevin şehir içi toplu taşıma hizmetlerini bozucu nitelikte görüldüğü belirtilerek 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 63. maddesi gereğince altmış gün süreyle ertelenmesine karar verilmiştir.
Davacı Sendika tarafından, 04/02/2019 tarihli dilekçe ile anılan Cumhurbaşkanı Kararı'nın iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İdari dava türleri ve idari yargı yetkisinin sınırı" başlıklı 2. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, iptal davalarının idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılacağı; "Dilekçeler üzerine ilk inceleme" başlıklı 14. maddesinin 3. fıkrasının (c) bendinde, dava dilekçesinin ehliyet yönünden inceleneceği; "İlk inceleme üzerine verilecek karar" başlıklı 15. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde, 14. maddenin 3. fıkrasının (c) bendine aykırılık görüldüğünde davanın reddine karar verileceği hükümlerine yer verilmiştir.
İptal davasının içtihat ve doktrinde belirlenen hukuki nitelikleri göz önünde bulundurulduğunda, idare hukuku alanında tek yanlı irade açıklamasıyla kesin ve yürütülmesi zorunlu nitelikte tesis edilen işlemlerin, ancak bu idari işlemle doğrudan, meşru, kişisel ve güncel bir menfaat ilgisi kurulabilenler tarafından iptal davasına konu edilebileceğinin kabulü zorunludur. Aksi halde, her idari işlemle dolaylı da olsa bir menfaat ilgisi kurulmak suretiyle dava açılmasını kabul etmek, dava konusu edilecek işlem ile dava açacak kişi arasında belli ölçüler içinde menfaat ilişkisi bulunması şartının ihlali sonucunu doğurur.
Dairemizin 13/12/2021 tarihli ara kararına ilişkin olarak İZBAN ve davalı idare tarafından gönderilen cevabi yazıların incelenmesinden, davacı Sendika ile İZBAN arasındaki uyuşmazlığın Yüksek Hakem Kuruluna gidilmeksizin 21/01/2019 tarihli "Toplu İş Sözleşmesi Yerine Geçerli Olmak Üzere Anlaşma Tutanağı" imzalanmak suretiyle anılan tarihte çözüme kavuşturulduğu anlaşılmaktadır.
Bakılan davanın, 21/01/2019 tarihli anlaşma tutanağının imzalanmasından, bir başka deyişle toplu iş sözleşmesine ve greve ilişkin uyuşmazlığın giderilmesinden sonra, 04/02/2019 tarihinde açıldığı görüldüğünden, davacı Sendika ile dava konusu … tarih ve … sayılı Cumhurbaşkanı Kararı arasında dava tarihi itibarıyla doğrudan meşru, kişisel ve güncel bir menfaat ilgisi kurulmasının mümkün olmadığı, başka bir ifadeyle davacı Sendikanın bakılan davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığı anlaşıldığından, davanın reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 02/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.