Danıştay 2. Daire 2021/17738 Esas 2022/985 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/17738
Karar No : 2022/985


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- ... Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ... 2- ... Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... günlü, E:... , K:... sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : ... Su ve Atıksu İdaresi (... ) Genel Müdürlüğünde genel müdür yardımcısı olarak görev yapan davacı, bu görevinden alınarak 1. dereceli uzman kadrosuna atanmasına ilişkin Başkanlık Makamının ... günlü,... sayılı işleminin iptali ile bu işlem nedeniyle mahrum kaldığı özlük haklarının iadesine karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : ... İdare Mahkemesinin ... günlü, E:... , K:... sayılı kararıyla;
2560 sayılı İSKİ Kanunu'nun 11. maddesinde özel bir şart olarak genel müdür yardımcılarının hizmet alanı ile ilgili konularda yükseköğrenim görmüş ve en az 10 yıl uzmanlık dallarında görev yapmış olmaları gerektiğinin düzenlenmiş olduğu, davacının bu eğitim şartını taşımaması nedeniyle dava konusu işlemin davacının genel müdür yardımcılığı görevinden alınmasına ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davacının genel müdür yardımcılığı görevinden alınmasına ilişkin kısmı yönünden davanın reddine;
Davacının belediyede şef olarak 1987 yılında göreve başladığı ve uzun yıllar yöneticilik kadrolarında görev yaptığı, hakkında yürütülen adli ya da idari soruşturma bulunmadığı, almış olduğu disiplin cezası da olmadığı, yine davacının görevinde başarısız olduğu ya da yöneticilik görevinin üstünden alınmasını gerektiren sebeplerin ortaya konulmadığı, davalı kurumda genel müdür yardımcılığı görevine atanmadan önce daire başkanlığı görevini yürüttüğü; bu durumda, davacının, kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek durumuna uygun bir kadroya atanması gerekirken, hukuken kabul edilebilir geçerli bir sebep ortaya konulmaksızın, yöneticilik görevi üstünden alınarak 1. dereceli uzman kadrosuna atanmak suretiyle özel kalem müdürlüğü bünyesinde görevlendirilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin davacının 1. dereceli uzman kadrosuna atanmak suretiyle özel kalem müdürlüğü bünyesinde görevlendirilmesine ilişkin kısmı yönünden iptaline;
Dava konusu işlemin, davacının 1. dereceli uzman kadrosuna atanmak suretiyle özel kalem müdürlüğü bünyesinde görevlendirilmesine ilişkin kısmı hukuka aykırı görülerek iptal edildiğinden ve bu karar uyarınca davacının durumu hakkında yeni bir işlem tesis edileceğinden davacının işlem nedeniyle yoksun kaldığı özlük haklarının iadesi istemi yönünden bu aşamada karar verilmesine yer olmadığı gerekçesiyle davacının özlük haklarına ilişkin istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi Kararının Özeti : Tarafların anılan karara karşı istinaf kanun yoluna başvurması üzerine verilen ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin temyize konu kararıyla;
İstinaf başvurusuna konu kararın, davacının genel müdür yardımcılığı görevinden alınmasına ilişkin kısmı yönünden davanın reddine dair kısmının, usul ve hukuka uygun olduğu ve kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı belirtilerek davacının istinaf başvurusunun reddine;
İstinaf başvurusuna konu kararın, dava konusu işlemin davacının 1. dereceli uzman kadrosuna atanmak suretiyle özel kalem müdürlüğü bünyesinde görevlendirilmesine ilişkin kısmı yönünden iptaline dair kısmının, görevde yükselme sınavına tabi olmayan yönetici kadrolarına atama konusunda idarenin geniş bir tercih hakkı ve takdir yetkisi bulunduğu, idarenin bu yetkisini belirli bir kişi lehine kullanmaya yargı kararı ile zorlanamayacağı, önemli bir sorumluluk gerektiren üst düzey yönetici kadrolarına atadığı kişileri, gelişen ve değişen kamu hizmeti anlayışı çervevesinde değiştirme konusunda da geniş bir takdir yetkisinin olduğu; bu durumda, davacının genel müdür yardımcılığı görevine salt idarenin geniş takdir yetkisine dayanılarak atamasının yapıldığı, bu görevinden alınması konusunda da idarenin geniş takdir yetkisinin bulunduğunun kabulü gerektiği, davalı idareye tanınan geniş takdir yetkisi çerçevesinde genel müdür yardımcılığı görevinden alınan davacının ataması yapılabilecek 1. dereceli uzman kadrosuna atanmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalı idarelerin istinaf başvurusunun kabulüne, ... İdare Mahkemesinin ... günlü, E:... , K:... sayılı kararının dava konusu işlemin davacının 1. dereceli uzman kadrosuna atanmak suretiyle özel kalem müdürlüğü bünyesinde görevlendirilmesine ilişkin kısmı yönünden iptaline dair kısmının kaldırılmasına, davanın bu yönüyle reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; takdir yetkisinin sınırsız olmayıp belli kısıtlamalara tabi olduğu, genel müdür yardımcılığından eğitim durumu nedeniyle alınmadığı, işlemde bu gerekçe kullanılmamasına rağmen İdare Mahkemesince bu gerekçeye yer verilmesinin hukuka aykırı olduğu, diğer taraftan hem önlisans hem lisans mezunu olması nedeniyle anılan eğitim şartını taşıdığı, 27 yıl idareci kadrolarda çalıştığı, 16/04/2007 tarihinden itibaren insan kaynakları daire başkanlığı kadrosunda bulunmasının yanı sıra bilgi işlem daire başkanlığı ile abone işleri daire başkanlığı görevlerini vekaleten yürüttüğü, genel müdür yardımcılığına atandığı halde insan kaynakları daire başkanlığına vekalet etmeye devam ettiği, bu durumların yeterli donanıma sahip olduğunu gösterdiği, genel müdür yardımcısı olarak görev yaptığı süre zarfında ise yıllık izinlerini kullanma fırsatı dahi bulamadığı, sürekli olarak genel müdürlüğe vekalet ettiği, davalı kurumdaki 15 yıllık hizmeti nedeniyle bilgi ve tecrübesinden yararlanılması gerektiği, mesleğe yeni başladığı dönemdeki görevinin daha altında bir göreve atandığı, maddi ve manevi anlamda yıkıma uğradığı, sosyal ve ekonomik düzeninin bozulduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI :
... Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından; davacının ... Genel Müdürlüğü personeli olması nedeniyle kendilerinin hasım mevkiine alınamayacağı, ek göstergenin ve yönetim kurulu üyeliği huzur hakkının kazanılmış hak teşkil etmediği, uzman kadrosunda da makam ve temsil tazminatının devam ettiği, yasal mevzuat çerçevesinde işlem yapıldığı ileri sürülerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
... Genel Müdürlüğü tarafından; temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının gerekçeli olarak onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin 2. fıkrası uyarınca, davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek ve dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından, davacının yürütmenin durdurulması istemi hakkında bir karar verilmeksizin, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge İdare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 76. maddesinin 1. fıkrasında; "Kurumlar görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68. maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler." hükmüne yer verilmiştir.
2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'un "Genel Müdür ve yardımcıları" başlıklı 11. maddesinde "Genel Müdürlük hizmetlerinin yürütülmesinde Genel Müdüre yardımcılık etmek ve sayıları 4'ü geçmemek üzere yeteri kadar genel müdür yardımcısı bulunur. Genel Müdür yardımcıları Genel Müdürün teklifi üzerine İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının onayı ile atanırlar. Genel müdür yardımcılarının hizmet alanı ile ilgili konularda yükseköğrenim görmüş ve en az 10 yıl uzmanlık dallarında görev yapmış olmaları gerekir." hükmüne yer verilmiş; "Teşkilat ve personel" başlıklı 12. maddesinin 2. fıkrasında; "Daire başkanları Teftiş ve Kontrol Kurulu Başkanı ve 1 inci Hukuk Müşaviri Genel Müdürün teklifi, yönetim kurulunun kararı ve İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanının onayı ile, müdürler, teknik elemanlar, avukatlar, müfettişler, daire başkan yardımcıları ve doktorlar Genel Müdürün teklifi üzerine Yönetim Kurulu kararı ile, İSKİ'nin diğer personeli Genel Müdür tarafından atanır." hükmü düzenlenmiş; anılan Kanun'un Ek 5. maddesinde de, bu Kanun hükümlerinin diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanacağı kurala bağlanmıştır.
Yukarıda yer verilen hükümler ile memurların atanmaları konusunda idareye tanınan takdir yetkisinin kullanımının mutlak ve sınırsız olmayıp, kamu yararı ve hizmet gerekleriyle sınırlı olduğu ve bu açıdan yargı denetimine tabi bulunduğu İdare Hukukunun bilinen ilkelerindendir.
Buna karşılık, sözü edilen takdir yetkisinin, ancak kamu yararı ve hizmet gerekleri göz ardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da idari yargı merciince saptanması halinde, sözü edilen bu durumun dava konusu idari işlemin neden ve amaç yönlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalini gerektireceği hususunun yerleşmiş yargısal içtihatlarla kabul edilmiş bulunduğunu da vurgulamak gerekir.
Uyuşmazlık konusu olayda; dava dosyasına sunulan bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden, idarenin mevzuat uyarınca sahip olduğu takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı kullanıldığına dair herhangi bir bilgi ve belgenin bulunmadığı, dava konusu işlemin, davacının geçmiş hizmetleri ve görevin niteliği göz önünde bulundurularak, hizmetin daha etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla kamu yararı ile hizmet gereklerine uygun olarak tesis edildiği anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesine dayanılarak hüküm kurulması gerekirken, kararda; bu gerekçenin yanı sıra, " genel müdür yardımcılığı kadrosunun da üst düzey kadro olduğunun kabulüyle, bu kadrolara ilişkin olarak davalı idarenin atama ve görevden alma konusunda takdir yetkisinin daha geniş olduğu..." değerlendirmesine yer verilmiş olmasında hukuki isabet bulunmamakta ise de; davanın reddi yolunda verilen kararda yer verilen diğer gerekçenin hukuka uygun bulunması karşısında, bu husus, temyize konu İdari Dava Dairesi kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.


KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... günlü, E:... , K:... sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davacı üzerinde bırakılmasına,
4.Kullanılmayan ... TL yürütmenin durdurulması harcının davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanun'un 7035 sayılı Kanun ile değişik 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 02/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.