Danıştay 8. Daire 2021/5043 Esas 2022/1317 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/5043
Karar No : 2022/1317

DAVACI : ...
VEKİLİ : Av. ....
DAVALI : ... Genel Müdürlüğü

DAVANIN ÖZETİ :
1) 03/01/2018 tarihli Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin Ek-3-8-A-1 maddesinde yer alan; "...her iki böbreğin de yapısal, fonksiyonel ve diğer yönlerden sağlam olması gerekir" ibaresi, Ek-3-8-C maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinde yer alan; "Bir böbreğin çıkarılması ya da fonksiyon bakımından yok hükmünde olması" ve (b) bendinde yer alan; "Bir veya iki böbreğin yerleşim veya şekil bozuklukları, yapısal veya fonksiyonel bozuklukları (pelvik ektopik böbrek, atrofik böbrek, hipoplazik böbrek, soliter böbrek ve benzeri)" ibareleri ile,
2) Polis Meslek Eğitim Merkezinden ilişiğinin kesilmesine ilişkin 01/02/2021 tarihli işlemin iptali ile maddi ve manevi tazminata hükmedilmesi istemidir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı Kanunun 3. maddesine uygun bulunmayan dava dilekçesinin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 14. maddesi uyarınca dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü.

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 3. maddesinin birinci fıkrasında; idari davaların, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılacağı; ikinci fıkrasında, dilekçelerde davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin gösterileceği; üçüncü fıkrasında, dava konusu kararın ve belgelerin asılları veya örneklerinin dava dilekçesine ekleneceği, dilekçeler ile bunlara ekli evrakın örneklerinin karşı taraf sayısından bir fazla olacağı; 14. maddesinin üçüncü fıkrasının (g) bendinde, dilekçeler üzerinde bu Kanun'un 3. maddesine uygun olup olmadığı yönünden inceleme yapılacağı; 15. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde, bu yönlerden Kanuna aykırılık görülür ise otuz gün içinde 3. maddeye uygun şekilde yeniden düzenlenmek veya noksanları tamamlanmak üzere dilekçelerin reddine karar verileceği; 15. maddesinin beşinci fıkrasında, bu yönlerden dilekçenin reddedilmesi üzerine yeniden verilen dilekçelerde aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde davanın reddedileceği hükümlerine yer verilmiştir.
İdari yargılama usulünde geçerli olan resen araştırma ve yazılılık ilkesi gereği dava dilekçelerinin, 2577 sayılı Kanunda belirtilen şekil kurallarına uygun bir biçimde ve yargılamanın gerektirdiği bilgileri içerecek nitelikte düzenlenmesi gerekmektedir. Bunu sağlamak için, dava dilekçelerinde; dava konusu edilen işlemlerin ve dava sebeplerinin, bir başka ifadeyle; idari işlemin içerdiği iddia edilen hukuka aykırılığın dayandığı hukuk kurallarının açık ve net bir biçimde somut olarak belirtilmesi şarttır. Ayrıca birden fazla işlemin davaya konu edilmesi ya da bir işlemin birden fazla madde, fıkra veya bendinin iptalinin istenilmesi halinde söz konusu işlemler ve bu işlemlerin hangi madde veya fıkralarının iptalinin istendiğinin tek tek sayılmak suretiyle belirtilmesi de yukarıda alıntısı yapılan düzenlemeler ve idari yargılama usulü ilkelerinin bir gereğidir.
6100 sayılı Kanunun "Taleple bağlılık ilkesi" başlıklı 26. maddesinde, "Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir. Hâkimin, tarafların talebiyle bağlı olmadığına ilişkin kanun hükümleri saklıdır. " hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre, davacının dava açarken Mahkemeden hüküm altına alınmasını talep ettiği istem sonucuyla bağlı kalınarak, her bir istem sonucu hakkında karar vermek medeni ve idari yargılama hukukuna hakim olan ilkelerden olan taleple bağlılık ilkesinin bir gereğidir.
Ayrıca, Danıştay'ın yerleşik içtihatlarına göre idari yargıda açılan davalarda terditli (birden fazla istemle açılıp, birisi olmadığı takdirde diğerine karar verilmesi yolunda) istemde bulunulması ve bu şekilde dava açılması olanağı da bulunmamaktadır.
Bir başka ifadeyle; davacılar tarafından davanın konusunun açık ve net olarak ortaya konulması gerekmekte olup; seçenekli ya da dava konusu istemin tespitinin yargı yerine ve/veya bir başka kuruma bırakılması gibi istemlerin, uyuşmazlık konusunu belirsiz kılacağından 2577 sayılı Kanun'un 3. maddesine uygun bulunmayacağı açıktır.
Dava dilekçesinin incelenmesinden; davacı tarafından dilekçenin konu bölümünde Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin Ek-3-8-A-1 maddesinde yer alan; "...her iki böbreğin de yapısal, fonksiyonel ve diğer yönlerden sağlam olması gerekir" ibaresi, Ek-3-8-C maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinde yer alan; "Bir böbreğin çıkarılması ya da fonksiyon bakımından yok hükmünde olması" ve (b) bendinde yer alan; "Bir veya iki böbreğin yerleşim veya şekil bozuklukları, yapısal veya fonksiyonel bozuklukları (pelvik ektopik böbrek, atrofik böbrek, hipoplazik böbrek, soliter böbrek ve benzeri)" ibarelerinin, eksik düzenlendiğinden bahisle iptali, iptal kararı verilmemesi halinde ise; maddi manevi tazminata hükmedilmesi; sonuç bölümünde ise; yukarıda aktarılan Yönetmelik maddeleri ile birlikte Polis Meslek Eğitim Merkezi'nden ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlem ve işleme dayanak olan Yönetmelik maddesinin iptali ile işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının tazmini ile manevi tazminata hükmedilmesine karar verilmesinin istenildiği görülmektedir.
Bu itibarla; dava dilekçesinde terditli (birden fazla istemle açılıp, birisi olmadığı takdirde diğerine karar verilmesi yolunda) isteme yer verilmek suretiyle davanın açıldığı ve istemin tam olarak açık, anlaşılır bir şekilde ortaya konulmadığı terditli düzenlendiği görüldüğünden; bu haliyle düzenlenen dava dilekçesinin 2577 sayılı Kanun'un 3. maddesine uygun bulunmamaktadır.
Öte yandan; dava konusu Yönetmeliğin İçişleri Bakanlığı tarafından yürütüldüğü görüldüğünden yenileme dilekçesinde, İçişleri Bakanlığı'nın da hasım konumunda gösterilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 3. maddesine uygun bulunmayan DAVA DİLEKÇESİNİN aynı Kanunun 15. maddesinin 1/d bendi uyarınca bu kararın tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde usulüne uygun biçimde düzenlenecek dilekçe ile yeniden dava açılabilmek üzere REDDİNE,
2. Yeniden açılacak dava için ayrıca harç alınmayacağının ve aynı yanlışlıkların yapılması halinde davanın reddine karar verileceğinin davacı vekiline bildirilerek, dilekçenin bir örneğinin davacı vekiline gönderilmesine,
3. Davanın yenilenmemesi durumunda kullanılmayan ... TL yürütmeyi durdurma harcı ile posta gideri avansından artan miktarın istemi halinde davacıya iadesine, 02/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.