11. Hukuk Dairesi 2016/10365 E. , 2018/1587 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 28/03/2016 tarih ve 2014/178-2016/184 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 27/02/2018 günü hazır bulunan davacı vekili Av. ... ile davalılar vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin dava konusu bononun keşide edildiği tarihte, tahditli plaka sınıfına giren "M" plakalı minibüs sahibi ve aynı zamanda Minibüsçüler Esnaf Odası üyesi, davalı gerçek kişinin, tahdide tabi olmayan, serbest plaka kullanabilen halk otobüsü sahibi, diğer davalının ise, halk otobüsçüleri tarafından kurulan, amaçları arasında halk otobüsü işletmeciliği de olan ve Kooperatifler Kanununa göre faaliyet gösteren bir kooperatif olduğunu, ... Minibüsçüler Esnaf Odası ile SS ... no’lu Özel Halk Otobüsleri Motorlu Taşıyıcılar Koop. arasında protokoller imzalandığını, müvekkilinin kendisine vekaleten ... Minibüsçüler Esnaf Odası Başkanı tarafından imza edilen bu protokoller çerçevesinde 38.100 TL bedelli, 28/05/2011 tarihli tutanak ile SS.... Nolu Ö.H.O. Koop. Başkanı’na, onun tarafından da davalı gerçek kişiye teslim edildiğini, bilahare bu bononun müvekkili tarafından ödenerek davalıdan geri alındığını, protokol şartlarının gerçekleşmediğini ve müvekkilinin davalılarla imzalanan protokollerden beklediği yararın ortadan kalktığını, düzenlenen bonoya dayalı olarak alınan bedelin haksız olduğunu ileri sürerek, 38.100 TL’nin ödeme tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faiziyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, toplanılan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, "M" plakalı 14+1 kapasiteli araçların "AN" plakasına dönüştürülerek 18+1+9 kapasiteli araçlarla çalışmaya başlamaları yönünde alınan UKOME kararının iptali için kooperatif üyeleri tarafından dava açılması ve taşıyıcı esnafı arasında gerginlik yaşanması üzerine kooperatif yetkilileri ile oda yetkililerinin görüşmelere başladıkları bu kapsamda davaya konu protokollerin imzalandığı, bu sözleşmelerin genel kuruldan alınan bir yetki üzerine imzalanmış sözleşmeler olmadığından esnaf odası ve kooperatif üyelerini bağlayıcı nitelikte olmadığı ancak her iki kuruluş üyelerinden büyük
çoğunluğun bu protokolleri benimseyerek protokoller kapsamında yükümlülüklerini yerine getirdiği, ... ve Ali Mıh tarafından idari yargıda açılan davalardan feragat edildiği, ... Otobüsçüler Esnaf Odası kurularak sözleşmelere onay veren kişilerin bu odaya üye olduğu, davacının da icazet verdiği sözleşmede minibüsçüler kapasite artırımından dolayı halk otobüsü işletenlerin zarara uğradıkları ve bu zararın gideri amacıyla 38.1000 TL ödeme yapılmasının kararlaştırıldığı, bu kapsamda davacı tarafından ödeme yapıldığı, UKOME kararının idare mahkemesince iptal edilmesine rağmen dava tarihi itibariyle davacının fiilen kapasitesi artırılmış araç ile halk otobüsleri ile aynı koşullarda çalışmaya devam ettiği, kapasite artırmak istemeyen minibüsçülerin halen 14+1 kapasiteli araçlar ile çalışmaya devam ettikleri sebepsiz zenginleşmenin söz konusu olmadığı ayrıca toplu taşıma araçların çalışacakları güzergahların ve çalışma şartlarının belirlenmesi yetkisinin UKOME’ye ait olduğu ve yaptığı iş gereği davacının bu durumu bilerek sözleşmeye icazet verdiği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
...-Dava, davacının üyesi olduğu Esnaf Odası ile davalının üyesi olduğu diğer davalı Kooperatif arasında düzenlenen anlaşma ve protokollerin geçersizliğine dayalı olarak geçersiz sözleşme uyarınca ödenen senet bedelinin istirdatı istemine ilişkin olup, dava konusu senedin dosya arasında bulunan anlaşma, çeşitli protokoller çerçevesinde davacı tarafından keşide edildiği dosya kapsamı ile sabittir. Taraflar arasındaki temel uyuşmazlık, senedin keşide edilme nedeninin ortadan kalkıp kalkmadığı noktasında toplanmakta olup, mahkemece dava konusu senedin davalı kooperatif ortaklarının doğmuş zararlarına ilişkin verildiği kabul edilerek yazılı gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Oysa, yukarıdaki özetten de anlaşılacağı üzere, davacının da içerisinde olduğu minibüsçülerin araçlarının kapasitesinin artırımına ve dava konusu senedin davacı tarafından keşide edilmesine dayanak yapılan 2007 tarihli UKOME genel kurulu kararının mahkemece iptal edilmesi karşısında, iptal kararına rağmen anılan UKOME kararının fiilen uygulamasının devam edip etmediği, davalı Kooperatif üyesinin 2007 tarihli UKOME kararının alınmasından iptal edilinceye kadarki geçen süre zarfında, yine fiili durumun sonuna kadar geçen sürede zarara uğrayıp uğramadığı, uğramışsa ne miktar zarara uğradığı gerektiğinde bilirkişi incelemesi de yapılmak suretiyle tespit edilmelidir. Bu bağlamda senedin keşide edilme nedeninin ortadan kalkıp kalkmadığı ya da ne oranda ortadan kalktığı hususları da mahkemece yeterince irdelenip iptal edilen UKOME kararı yerine alınan yeni kararlar dahi dayanak anlaşma ve protokoller ile birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmek gerekirken denetlenebilir yeterli dayanağı da gösterilmeden eksik inceleme ve yazılı gerekçeyle davanın reddedilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle davacı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, takdir olunan 1.630,00 TL duruşma vekalet ücretinindavalılardan alınıp davacıya verilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 01/03/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.