Mahkemesi : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi


Dava, Kurum işleminin iptali, yapılandırmadan yararlanılması ve yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti ile yasal faiziyle birlikte ödenmesi, prim borcunun iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı taraf vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne kararın kaldırılmasına ve davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı; 27.08.2008 tarihli yapılandırma talebinin kabul edilmemesi ve tahsis talebinin kabul edilmemesi nedeniyle ciddi mağduriyetler yaşadığını, yapılandırmadan faydalandırması gerektiğinin tespiti ile müracaat tarihini takip eden aybaşından itibaren yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
II-CEVAP
Davalı SGK Başkanlığı vekili; Kurumda ... Bağ-numaralı ve ... TC Kimlik nolu sigortalısı olan ..."in, Bağ-Kur kapsamında 17.04.l986 tarihinde tescil kaydının yapıldığını, Emekli Sandığı kapsamında 2295 gün hizmetinin bulunduğunu, 27.08.2008 tarihinde 290964 varide sayılı dilekçesi ile Kuruma müracaat eden davacının, 5510 sayılı Yasanın geçici 24. maddesi kapsamında yeniden yapılandırılan prim ve cari prim borcunu ödemek suretiyle yaşlılık aylığına hak kazanıp kazanmadığının tarafına bildirilmesini talep ettiğini, 27.08.2008 tarihinde Müdürlüklerinden borç döküm bilgisini alan davacının emeklilik işlemlerinin gerçekleşmemesi üzerine bu kez 27.09.2008 tarihinde Başkanlıklarına müracaat ederek talebini yinelediğini, 30.10.2008 tarih 37/628 sayılı yazı ve eki belgeler ile verilen cevabi yazıda; Kuruma olan prim borçlarının ödenmediği ve dolayısıyla aylık talebinde bulunulmaması nedeniyle emekli aylığının bağlanmasının mümkün olmadığının bildirildiğini, davacının, borcunu yapılandırırken imzalamış olduğu taahhütnamede, ödeme planında belirtilen sürelerde ve miktarlarda ödeme yapacağını kabul ve taahhüt ettiğini, ancak davacının anılan taahhüdünü yerine getirmemiş olduğundan, yapılandırmasının geçerli sayılmasının mümkün olmadığını, müvekkili Kurumca, davacının yapılandırmasının geçersiz sayılması işleminin, yasaların emredici hükümleri gereğince yapıldığını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece yapılan yargılama sonucu, "Davacının davasının kısmen kabul kısmen reddine, davacının prim borcunu ödediği tarih olan 11/12/2017 tarihi de gözetilerek ödediği tarihi takip eden aybaşından itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine," karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı ... istinaf dilekçesinde; 27.08.2008 tarihinde Kuruma yapılandırma için müracaat ettiğini, Halkbank aracılığı ile tahakkuk ettirilen borcun ödenmesi kredinin onaylandığını, ancak davalı Kurum tarafından Halk Bankası tarafından onaylanan kredinin iptal ettirildiğini, bu haktan mahrum bırakılmasının M.K."nun 2. maddesine aykırı olduğunu, ödeme tarihi olarak kredinin onaylandığı tarihin kabul edilerek, 27.08.2008 tarihinden geçerli tarafına aylık bağlanması gerektiğinin tespiti gerekirken yazılı şekilde kısmen kabul kararının hatalı olduğunu beyanla, yerel mahkeme kararının kaldırılarak, talebi doğrultusunda düzeltilerek onanmasına karar verilmesini istemiştir.
Davalı SGK Başkanlığı vekili istinaf dilekçesinde; eksik inceleme ve yetersiz delillere göre verilen kararın ortadan kaldırılarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
05.02.1959 doğum tarihli olan davacının 14.06.2011 tarihinde 52 yaşını ikmal ettiği, 23.05.2002 tarihini izleyen 01.06.2002 tarihinde 44 gün 506 sayılı Yasa kapsamında SSK sigortalılığı ve 2425 gün Emekli Sandığı sigortalılığı ile 1479 sayılı Yasa sigortalılığı toplamının 23 yıl 10 ay, 8 gün olduğu, 1479 sayılı Yasanın Geçici 10.maddesinin B/a bendine göre; 23/05/2002 tarihini takip eden aybaşı itibarıyla, kadın ise 20 tam yıl, erkek ise 25 tam yıl prim ödemiş olanlar ile prim ödeme sürelerinin dolmasına, 2 tam yıl veya daha az kalan kadınlara 40 yaşını, erkeklere 44 yaşını doldurmaları durumunda, prim borcu bulunmaması şartıyla yaşlılık aylığı bağlanacağının düzenlendiği, davacının 14.06.2011 tarihinde tahsis için gerekli tüm koşulları sağladığı, 27.048,16 TL"nin yasal faiziyle birlikte (mahkeme tarafından davacıya yargılama sırasında ödetilen 41.407,39 TL düşülmek suretiyle bakiyesinin) tahsilinin her zaman mümkün bulunmasına göre, davacının 14.06.2011 tarihli tahsis talebine göre, yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde 11.12.2017 tarihini takip eden aybaşından itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, davalı Kurum vekilinin istinaf itirazlarının esastan reddine, istinaf kanun yoluna başvuran davacının dilekçesinde yer verdiği itirazların yukarda sıralanan gerekçeler ışığında kısmen yerinde olduğundan başvurunun kabulüne, kararın kaldırılmasına davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili, kurum işleminin yerinde olduğunu, eksik inceleme ile karar verildiğini kararın bozulmasını talep ettiği anlaşılmaktadır.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
17.04.1986 - 01.11.1986, 01.12.1987 - 15.12.1987, 01.08.1988 - 31.03.1989, 26.03.1991 - 31.12.1992, 03.01.2000 - 31.10.2002 tarihleri arasında vergi, 17.04.1986 – 04.07.2006 tarihleri arası Oda kaydı, 12.05.1986 - 29.06.2006 tarihleri arasında Sicil kaydı, 11.2.2014 tarihli kurum inceleme raporuna göre 13.9.2002-31.7.2008 tarihleri arası ... Mad. Orman Tarım Ürünleri Gıda İnş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti."nin kurucu ortağı ve şirket müdürü olduğu, 13.06.1986 tarihinde Kuruma intikal eden giriş bildirgesine istinaden 17.04.1986 tarihi itibarıyla tescilinin yapıldığı, 10.03.1992 tarihinde 650.000 TL, 31.07.2008 tarihinde 1.240,00 TL prim ödemesinin bulunduğu, 27.08.2008 tarihinde 5510 sayılı Yasanın Geçici 24.maddesi kapsamında yapılandırma talebinde bulunduğu, 27.08.2008 tarihli 1479 Sigortalı Bilgileri Dökümüne göre; tescil tarihinin 17.04.1986 tarihi olduğu ve 22 yıl 4 ay 14 gün Bağ-kur hizmet süresinin bulunduğu, Halk Bankasının 13.01.2016 tarihli yazısında, ..."in 26.09.2008 tarihinde onaylanan kredisinin Bağ-Kur"dan alınan talep doğrultusunda aynı gün iptal edilmiş olup, iptale ilişkin şube işlem talep formu ve kredi işlem/işlerinin yazı ekinde gönderildiğinin bildirildiği, yazı ekinde gönderilen 26.09.2008 tarihli olan Tahsil/Mahsup fişinde davacı adına verilen 22.500 YTL kredinin iptal edildiği, davacının 22/03/2011 tarihli dilekçesi ile 6111 sayılı Kanunun 12.maddesinden yararlanmak üzere Kuruma başvurduğu, Kurum tarafından Geçici 17.madde ihya ödeme planına göre 6419 gün için 27.048,16 TL prim borcu tahakkkuk ettirildiği, davacıya bağlanacak yaklaşık yaşlılık aylığı tutarının 750,00 TL olduğunun bildirildiği, Ziraat Bankasının, SGK"ya yazdığı yazı ile; prim borcunun tamamının yatırılmış olması kaydıyla uygun bulunarak kabul edildiğinin Müdürlüğünüzce bildirilmesi halinde derhal ilgili Kurum hesabına aktarılacağının bildirildiği, SGK İzmir İl Müdürlüğü"nün; ..."in yaşlılık aylığı talep formu ile yaptığı yaşlılık aylığı bağlanmasına ilişkin talebinin, prim borcunun tamamının yatırılmış olması kaydıyla uygun bulunarak kabul edildiğini, prim borcunun yatırılması halinde Kurum ile Banka arasında imzalanan protokolün 16.maddesi uyarınca sigortalıya yaşlılık aylığı bağlanacağının bildirildiği, bunun üzerine 14.06.2011 tarihli dekont ile 27.049,00 TL"nin davacı adına Kurum hesabına yatırıldığı, davacının aynı tarih itibarıyla tahsis talebinde bulunduğu, Kurumun; tahsis talep tarihi itibarıyla 2.011,89 TL cari ay prim borcu ve 8.589,81 TL yapılandırma borcunun bulunması nedeniyle tahsis talebinin reddedildiği ve 30.09.2011 tarihi itibarıyla Kuruma tabi toplam hizmet süresinin Emekli Sandığı hizmeti dahil 11586 gün olup, 11.665,00 TL prim borcunun ödenmesine müteakip tekrar müracaat etmesi durumunda aylık bağlanacağı bildirildiği, bunun üzerine ... tarafından Kurum hesabına yatırılan miktarın iadesinin istenildiği, Kurum tarafından 28.10.2011 tarihinde iade işleminin yapıldığı, davacının 04.01.2012 tarihli dilekçeyle Nisan/2011 tarihinde ...,... Şubesinden çektiği kredi ile Kuruma ödediği miktar gözetilerek, emekli maaşı bağlanmasını talep ettiği, Kurumca, kredinin iade edildiği, yapılacak bir işlemin bulunmadığı yönünde cevap verildiği, davacının bu kez 02.10.2014 tarihinde, ihya ve yapılandırma talebinde bulunduğu, 6419 gün için 31.307,32 TL prim borcu, 6552 Yapılandırma Tahsilatı için 23.134,11 TL prim borcu olmak üzere toplam 54.441,43 TL prim tahakkuk ettirildiği, bağlanacak aylığın ise 850,00 TL olduğunun bildirildiği, bunun üzerine davacı tarafından 27.08.2008 tarihli yapılandırma talebinin geçerli olduğunun tespiti istemiyle eldeki davanın açıldığı, ilk derece Mahkemesince, prim borcunun yatrıldığı 11.12.2017 tarih gözetilerek ödendiği tarihi takip eden aybaşından itibaren aylığa hükmedildiği, Bam Dairesince, 05.02.1959 doğum tarihli olan davacının 14.06.2011 tarihinde 52 yaşını ikmal ettiği, 23.05.2002 tarihini izleyen 01.06.2002 tarihinde 44 gün 506 sayılı Yasa kapsamında SSK sigortalılığı ve 2425 gün Emekli Sandığı sigortalılığı ile 1479 sayılı Yasa sigortalılığı toplamının 23 yıl 10 ay, 8 gün olduğu, 1479 sayılı Yasanın Geçici 10. maddesinin B/a bendine göre; 23/05/2002 tarihini takip eden aybaşı itibarıyla, kadın ise 20 tam yıl, erkek ise 25 tam yıl prim ödemiş olanlar ile prim ödeme sürelerinin dolmasına, 2 tam yıl veya daha az kalan kadınlara 40 yaşını, erkeklere 44 yaşını doldurmaları durumunda, prim borcu bulunmaması şartıyla yaşlılık aylığı bağlanacağının düzenlendiği, davacının 14.06.2011 tarihinde tahsis için gerekli tüm koşulları sağladığı, 27.048,16 TL"nin yasal faiziyle birlikte (mahkeme tarafından davacıya yargılama sırasında ödetilen 41.407,39 TL düşülmek suretiyle bakiyesinin) tahsilinin her zaman mümkün bulunmasına göre, davacının 14.06.2011 tarihli tahsis talebine göre, yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde 11.12.2017 tarihini takip eden aybaşından itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olduğu, davalı Kurum vekilinin istinaf itirazlarının esastan reddine, istinaf kanun yoluna başvuran davacının dilekçesinde yer verdiği itirazların yukarda sıralanan gerekçeler ışığında kısmen yerinde olduğundan başvurunun kabulüne, Davacının istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İzmir 12.İş Mahkemesi"nin 16.01.2018 tarih, 2015/167 Esas ve 2018/3 Karar sayılı kararının Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.2 maddesi uyarınca kaldırılmasına davanın kısmen kabulüne; davacının 6111 sayılı Yasa kapsamında 22.03.2011 tarihli yapılandırma başvurusunun geçerli olduğunun ve Geçici 17.madde ihya ödeme planına göre, 6419 gün için 27.048,16 TL"nin Kuruma yatırıldığı 14.06.2011 tarihi itibarıyla aynı gün tahsis talebinde bulunmasına göre, tahsis talebini izleyen 01.07.2011 tarihinden itibaren davacıya 1479 sayılı Yasanın Geçici 10/B-a bendi uyarınca yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespitine, Fazlaya ilişkin talebin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece, yapılacak iş kurum kayıtları celp edilerek vergi, oda, sicil ve limited şirket ortaklık kaydıda gözetilmek suretiyle tahsise esas alınan sigortalılık süresi tereddüte meydan vermeyecek şekilde belirlenmeli, 14.06.2011 tarihli tahsis talep tarihi itibariyle tahsise yetecek prim gün sayısına karşılık gelen prim borcunun miktarı kurumdan celp edilerek denetime elverişli rapor alınmak suretiyle sonucuna göre karar verilmelidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10.Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun kabulüne, kararın kaldırılmasına davanın kısmen kabulüne dair kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Dairesi kararının HMK’nın 373/2 maddesi gereği kaldırılarak hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 05.03.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.