MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki men"i müdahale, ecrimisil ve tazminat davasının usul yönünden bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün davalı vekilince duruşmalı olarak, davacı vekilince duruşmasız olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davalı vekili Av. ..."ın geldiği, karşı taraftan kimsenin gelmediği görülmüş olmakla duruşmaya başlanarak hazır bulunan taraf vekilinin sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçelerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- KARAR -
Davacı vekili, taraflar arasında imzalanan 22/07/2010 tarihli devir sözleşmesi ile davacı şirketin kum ocağı ruhsatını davalıya devrettiğini, ancak şantiyede kurulu bulunan hazır beton santralinin ve malzemelerin ise davalıya satılmadığı halde davalı tarafından kullanıldığını ileri sürerek müdahalenin men"i ile 5.000,00 TL ecrimisil, 15.000,00 TL maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davaya konu beton santralini davalının davacıdan satın aldığını, buna ilişkin tanıklarının bulunduğunu, davanın somut delillerden yoksun olduğunu, davacının dava dilekçesinde devir sözleşmesinde belirtilen ilgili yerleri devrettiğini belirttiğini, davacıya devir karşılığı verilen paranın kum ocağında bulunan alet ve edavatların bir kül halinde devredildiğini aşikar kıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, yapılan yargılama, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davalının beton santrali ve teçhizatlarının satışına ilişkin yazılı delil sunamadığı, davalı tarafından davacıya yemin teklif edildiği, davacı şirket yetkilisinin 22/07/2010 tarihli kum ocağı ruhsatı devir sözleşmesi ile sadece davacıya ait kum ocağı ruhsatının davalı şirkete satıldığı şantiye içerisinde bulunan ve davaya konu edilen teşvikli beton santrali ve teçhizatların davalı tarafa satılmadığı yönünde yemin ettiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile davalının beton santrali ve teçhizatları kullanmak suretiyle yaptığı müdahalenin men"ine, beton santrali ve teçhizatların davacıya iadesine, beton santralinin dava tarihine kadar davalı tarafından kullanıldığının sabit olduğu gerekçesiyle 5.000,00 TL ecrimisilin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bundan dolayı maddi tazminat talebinin reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasındaki ... 2. Noterliği"nin 01/03/2010 tarihli ve 19204 yev. nolu arazi kira sözleşmesi ile davacı şirket sahip olduğu ...ak ... Köyü ... Mevkiinde bulunan 73/2005/002 (D) ruhsat numaralı 1(A) kum-çakıl ruhsat grubu N-48-A3 ruhsatına ait olduğu kum-çakıl ocağını 22/02/2010 tarihinden itibaren 1 yıl süre ile 40.000,00 TL peşin para karşılığında davalıya kiralamıştır. Kira Sözleşmesinin 9. maddesine göre kiracı kum ocağı tesisini ve beton santralini dilediği gibi kullanacaktır.
Taraflar arasında daha sonra ... 2.Noterliği"nin 22/07/2010 tarihli ve 6341 yev. nolu ruhsat devir sözleşmesi ile daha önce kiralanan kum ve çakıl ocağı davacı tarafından davalıya ruhsat devri ile devredilmiştir. Taraflar arasında kum ocağı ve beton santraline ilişkin kira sözleşmesi 22/02/2010 -22/02/2011 tarihleri arasında 1 yıl yürürlükte kaldıktan sonra 22/02/2011 tarihinde sona ermiştir. Davalının kira süresinin bitimi ile menkul niteliğindeki beton santralini davacıya iade etmelidir. Nitekim dosya içerisindeki yazılardan davacının bu bağlamda 23/02/2011 tarihinde davalıya bir ihtarname gönderdiği anlaşılmaktadır. Bu durumda davacı davalıdan sözleşmenin sona erdiği 23/02/2011 tarihinden dava tarihi olan 25/04/2012 tarihine kadar ecrimisil tazminatı isteyebilir.
Ecrimisil, mal sahibinin mahrum kalmış olduğu gelirlere ilişkin doğan zararı olması sebebiyle en az kira geliri karşılığı zarardır. Malın haksız kullanımı zararı nazara alınarak kira geliri yanında başka zararların varlığına dayalı hesaplama yapılabilir.
Taşınır malların dava konusu dönemde mevcut haliyle serbest şartlarda getirebileceği kira parası, davacının yoksun kaldığı olumsuz zarar ecrimisilin kapsamını belirler.
Bu durumda mahkemece davacının talep ettiği ecrimisil tazminatı yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda konusunda uzman bir bilirkişi kuruluna hesaplattırılması gerekirken bu ilkeler dikkate alınmadan ve dosya içeriği ile uyumlu olmayan bilirkişi raporuna göre karar verilmesi doğru olmamıştır.
Öte yandan mahkemece beton santralinin istirdadına ilişkin karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmasa da beton santralinin istirdadı davasının değeri saptanmamış ve hesaplattırılmamıştır. Mahkemece öncelikle beton santralinin dava tarihindeki kıymetini davacıdan sorup beyan ettirerek ve değer konusunda davalının itirazı olup olmadığı sorularak ve gerekirse beton santralinin değeri re"sen saptanarak Harçlar Kanunu"nun 28/1-a ve 32. maddeleri uyarınca 1/4 oranındaki nispi peşin harç alınarak davaya devam edilmesi gerekirken bunlar yapılmadan davaya devam edilmesi de doğru olmamıştır.
3-Davanın reddedilen kısmı yönünden kendisini vekille temsil ettiren davalı lehine vekalet ücretine karar verilmesi gerekirken bu konuda hüküm kurulmaması da bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle taraflar yararına, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı yararına hükmün BOZULMASINA, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davalı yararına takdir edilen 2.037,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, peşin harçların istek halinde temyiz eden taraflara iadesine, 16/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.