Danıştay 6. Daire 2018/4074 Esas 2022/2580 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/4074
Karar No : 2022/2580

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı/….
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR ) : 1- … 2- …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU: …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İzmir İli, Çeşme İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın " bitişik nizam 2 kat (B-2) " olan yapılaşma şartının, " ayrık nizam 2 kat (A-2) " olarak değiştirilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı belediye meclisi kararıyla onaylanan uygulama imar planı değişikliğinin kaldırılarak yapılaşma şartının (B-2) olarak belirlenmesi istemiyle yapılan … tarih ve … sayılı plan değişikliği başvurusunun zımnen reddi yolundaki işlemin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dosyanın ve … İdare Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporun birlikte incelenmesinden, … tarih ve … sayılı Alaçatı Belediye Meclisi kararıyla onanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğiyle konut alanında kalan taşınmazın da içerisinde bulunduğu ... sayılı yapı adasında bitişik nizam 2 kat olan yapılaşma koşulunun (B-2), ayrık nizam 2 kat olarak değiştirildiği (A-2) , 2006 yılına kadar imar adasındaki tüm uygulamaların o tarihte yürürlükte olan imar planı kararlarına göre yapıldığı, dava konusu yapı adasının derinliğinin diğer adalara oranla daha kısa olduğu, söz konusu adada imar koşullarının değiştirilmesinin alandaki yapılaşmayı olumsuz yönde etkileyeceği, adada bulunan yapıların tek cepheli olarak bitişik nizamda inşa edildiği, dava konusu imar planı değişikliği ile yapı nizamının ayrık nizam 2 kat (A-2) ve yan bahçe mesafesinin 3 m. olarak belirlenmesiyle 4297 sayılı yapı adasındaki bazı parsellerin cephe genişliklerinin yeterli olmadığı için tek başlarına yapılaşamayacakları, bu durumun da eski plan kararlarına göre ruhsatlı olan yapılar ile yeni plan kararlarına göre yapılaşacak parsellerdeki yapılar arasında uyumsuzluk ve eşitsizlik yaratacağı, yine dava konusu parselin yer aldığı yapı adasının batısında ve kuzeyinde yer alan bölgede yapı nizamının ayrık nizam 2 kat (A-2) olmasına karşın, güney ve doğusundaki yapı adalarında da bitişik nizam ve serbest nizam yapılaşma koşuluna sahip yapı adalarının bulunduğu, dolayısıyla davaya konu yapı adasının çevresinde A-2 yapı nizamına sahip homojen bir yapılaşmanın bulunmadığı, bu nedenle dava konusu yapı adasındaki yapı nizamının değiştirilmesinin bölgenin mevcut durumuyla da gerekçelendirilemediği, sonuç olarak dava konusu plan değişikliğinin, imar mevzuatındaki tanımına uygun olarak yapılmadığı, plan değişikliği yapılması için zorunlu koşulların oluşmadığı ve kamu yararının amaçlanmadığı hususları dikkate alındığında bu plan değişikliğinin yol açtığı olumsuz sonuçların düzeltilmesi amacıyla yapılan imar planı değişikliği isteminin zımnen reddine ilişkin işlemde imar mevzuatına, şehircilik ilkelerine, kamu yararına uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Taşınmazın bulunduğu yapı adası kapsamında bulunan parseller için inşaat ruhsatı düzenlenmediği, bu nedenle dava konusu plan değişikliği sonrası yapı nizamına göre yapılaşacak aynı yapı adasındaki yapılar arasında uyumsuzluk ve eşitsizlik oluşmasının mümkün olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ…'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının maliki olduğu İzmir İli, Çeşme İlçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parselde kayıtlı taşınmazın bulunduğu imar adasının bitişik nizam 2 kat olan yapılaşma şartını, ayrık nizam 2 kat olarak değiştiren … tarih ve … sayılı belediye meclisi kararı ile onaylanan uygulama imar plan kararının kaldırılarak yapılaşma şartının yeniden bitişik nizam 2 kat olarak belirlenmesine yönelik yapılan … tarih ve … sayılı plan değişikliği başvurusunun zımnen reddi işleminin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinin dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan halinde, nazım imar planı; varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hali hazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları gösteren ve uygulama imar planının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile beraber bir bütün olan plan olarak, uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İmar planlarının, planlanan yörenin bugünkü durumunun, olanaklarının ve ilerideki gelişmesinin gerçeğe en yakın şekilde saptanabilmesi için çeşitli kentsel işlevler arasında var olan ya da sağlanabilecek olanaklar ölçüsünde en iyi çözüm yollarını bulmak belde halkına iyi yaşama düzeni ve koşulları sağlamak amacıyla kentin kendine özgü yaşayış biçimi ve karakteri, nüfus, alan ve yapı ilişkileri, yörenin gerek çevresiyle ve gerekse çeşitli alanları arasında olan bağlantıları, halkın sosyal ve kültürel gereksinimleri, güvenlik ve sağlığı ile ilgili konular gözönüne alınarak hazırlanması gerekmektedir.
Anılan ölçütlere göre hazırlanan imar planları zamanla planlanan alandaki koşulların zorunlu kıldığı biçimde ve yasalarda öngörülen yöntemlere uygun olarak değiştirilir. Plan değişikliği istemlerinin, sadece plan değişikliği yapılan alanın değil planlanan alanın tümünün çevre, ulaşım, trafik gibi ilişkilerinin göz önünde bulundurulması ve plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü ve sosyal ve teknik alt yapı dengesini bozmayan nitelikte, kamu yararı amacıyla yapılması gerekmektedir.
Olayda, dava dosyası ile 07/07/2006 tarihli plan paftasının incelenmesinden, taşınmazın bulunduğu bölgenin batısı ile kuzeyinde kalan bölgenin tamamen ayrık nizam 2 kat yapılaşma koşulu ile planlandığı, taşınmazın da bulunduğu imar adasına aynı yapılaşma koşullarının getirilmesinin plan bütünlüğüne uygun olduğu, öteki taraftan bilirkişi raporunda bahsi geçen serbest yapılaşmanın bulunduğu alan ile taşınmazlar arasında büyük bir imar yolu bulunduğu, bu nedenle taşınmazın kendisine daha yakın konumda bulunan A-2 kat yapılaşma koşullarına sahip imar adalarıyla birlikte değerlendirilmesinin daha uygun olduğu, ayrıca davalı idarenin temyiz dilekçesindeki taşınmazın yer aldığı yapı adasında bulunan parseller için yapı ruhsatı düzenlenmediği beyanı ve dosyada bu taşınmazlara ait herhangi bir ruhsatın bulunmadığı hususları dikkate alındığında, aynı yapı adasında plan değişikliği öncesi (B-2) yapı nizamına göre ruhsat alan yapılar ile plan değişikliği sonrası (A-2) yapı nizamına göre yapılaşacak yapılar arasında uyumsuzluk ve eşitsizlik durumunun söz konusu olmayacağı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, davanın reddine karar verilmesi gerekirken dava konusu işlemin iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 03/03/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.