16. Hukuk Dairesi 2016/12620 E. , 2019/7710 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “çekişmeli taşınmazda keşif yapılıp tesis paftası ile uygulama paftası çakıştırılmak suretiyle davacıların parselindeki eksilmenin nereden kaynaklandığını gösterir rapor alınması, çekişmeli 376 ada 1 parsel sayılı taşınmazın bir bölümünün komşu taşınmaz bölümleri içerisinde kaldığının tespit edilmesi halinde, komşu parsellerin maliklerinin davaya dahil edilmesi, davacılara ait taşınmazın yüzölçümünde oluşan eksilmenin tescil harici taşınmazlardan kaynaklandığının anlaşılması halinde ise Hazine ile ilgili kamu tüzel kişilerinin davaya dahil edilmesi için davacılara imkan verilmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın Hazine ve ... yönünden kabulüne çekişmeli 376 ada 1 parsel sayılı taşınmazın uygulama kadastro tespitinin iptali ile fen bilirkişilerinin 14.12.2015 tarihli raporuna ekli krokide (A) harfi ile gösterilen ve yol olarak bırakılan 352.47 metrekarelik kısmın 376 ada 1 parsel sayılı taşınmaza eklenerek 9.219,59 metrekare olarak tapu kaydındaki niteliği ve malikleri adına tapuya tesciline, davalı ... Turizm A.Ş"ye yönelik davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili, davalılar Hazine ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, dava konusu 376 ada 1 parsel sayılı taşınmaz yönünden 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 22/a maddesi uyarınca oluşturulan uygulama tutanağının yasa ve yönetmelik hükümlerine uygun yapılmadığı, bilirkişi raporu ve Ek:6 nolu krokide (A) harfi ile işaretlenen yolun çekişmeli parsel sınırları içerisine dahil edilmesi gerektiği kanaati ile yazılı şekilde hüküm kurulmuştur. Mahallinde 16.11.2015 tarihinde yapılan keşif sonrası sunulan fen bilirkişi raporunda, davacılara ait parseldeki eksikliğin tescil harici yoldan kaynaklandığı kabul edilerek ...’nın davaya dahil edilmesine karar verilmiş ise de 6360 sayılı Kanun gereği yasal hasım olan Muğla Büyükşehir Belediye Başkanlığı davaya dahil edilmemiştir. Ayrıca davacılar ... ve arkadaşlarının kayıt maliki olduğu (eski 4 ada 3) yeni 376 ada 1 parsel sayılı taşınmazın paylı mülkiyet rejimine tabi olduğu, diğer paydaşların davada taraf olmadığı, davanın niteliği itibariyle verilecek hüküm, tüm paydaşların hukukunu etkileyeceğinden, davanın bütün paydaşlar tarafından birlikte açılması veya davaya, diğer paydaşların tamamının katılımının sağlanması suretiyle devam edilmesi gerektiği halde, önceki bozma ilamında sehven bozma konusu yapılmayan bu husus mahkemecede gözden kaçırılmıştır. Taraf teşkilinin sağlanması dava şartlarından olup, yöntemince taraf teşkili sağlanmadan davanın esasına girilerek hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca, mahkemece öncelikle davacılara, davanın niteliği itibarıyla yargılama neticesinde verilecek hükümle diğer paydaşların da hukukunun etkilenecek olması nedeniyle kayıt maliki oldukları (eski 4 ada 3) yeni 376 ada 1 parsel sayılı taşınmazın kendileri dışındaki diğer paydaşlarının yöntemince davaya katılımını sağlamak üzere süre ve imkan verilmeli, bu şekilde aktif dava ehliyetindeki eksiklik giderildikten sonra, çekişme konusu alanın tescil harici bırakılan yol olması nedeni ile davada yasal hasım olan Muğla Büyükşehir Belediye Başkanlığı"nı davaya dahil etmeleri için davacı tarafa süre verilmeli, taraf teşkilinin sağlanması halinde dahili davalıdan savunma ve delilleri sorulmalı, bildirdiği takdirde delilleri toplanmalı ve bundan sonra amacına ve yöntemine uygun bir araştırma yapılabilmesi için denetime veri teşkil etmek üzere, tesis kadastrosunun yapıldığı tarihe en yakın tarihli hava fotoğrafları, temin edilebilen en eski ve güncel ortofoto ve uydu fotoğrafları, tesis kadastrosuna ait pafta haritası, varsa bu haritada değişiklik yapan ifraz haritaları, mahkeme ilamları ve eki olan haritalar, varsa uygulama kadastrosu sırasında yararlanıldığı anlaşılan diğer haritalar, çekişmeli taşınmaza ilişkin tesis kadastrosu ve uygulama kadastrolarına ait ölçü çizelgesi, hesap cetveli ve ölçü krokileri gibi bilgi ve belgeler toplanarak yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve fen bilirkişisinin katılımı ile keşif yapılmalıdır. Keşif sırasında çekişmeli taşınmaz ve çevresinin toprak yapısı, bitki örtüsü, zeminde mevcut ağaçların yaşı gibi hususlar ile zeminin jeolojik yapısının değerlendirilmesine ihtiyaç duyulan hallerde uzman ziraat bilirkişisi ile jeoloji mühendisi bilirkişileri keşif heyetine dahil edilmelidir. Keşifte dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, tesis kadastrosu sırasında da zeminde mevcut olan sabit sınır ya da yapılar bulunup bulunmadığı sorularak varsa yerleri fen bilirkişisine işaretlettirilmeli, fotoğrafları çekilmeli, taraflar keşif sırasında hazır bulunmakta ise zeminde ortak sınır üzerinde uzlaşıp uzlaşmadıkları tespit edilip gerektiğinde imzaları ile beyanları tevsik edilmeli, uzlaşılan sınırlar ile iddia edilen sınırlar fen bilirkişisi tarafından haritasında işaretlenmeli; keşif sırasında hazır edilmeleri halinde ziraat bilirkişisi ile jeoloji mühendisi bilirkişisinden, taşınmazlar arasında değişmeyen doğal ya da yapay sınırlar bulunup bulunmadığı, sınırlarda mevcut ağaçların yaşları gibi hususlarda bilgi alınmalı; fen bilirkişisinden, denetime veri teşkil etmek üzere dosya içine getirtilen bilgi ve belgeler ile bilirkişi ve tanık anlatımlarından yararlanarak uygulama kadastrosunu denetlemesi istenmelidir. Fen bilirkişisinden, tesis kadastrosunun, paftaların üretim yılı, üretim tekniği, altlığı ve ölçeği gibi hususları da açıklar tarzda hangi yöntem ve tekniklerle yapıldığı, uygulanan yöntemlerin hata paylarının ne olduğu, üretilen haritaların zeminle uyumsuz bulunması halinde, farklılığın nereden ve hangi sebeplerden kaynaklandığı, sırasıyla tersimat hatası, hesap hatası, ölçü hatası ve sınırlandırma hatası bulunup bulunmadığı, uygulama kadastrosu sonucu tespit edilen yeni sınırların niteliğinin ne olduğu ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak belirlenip belirlenmediği, uygulama kadastrosunda hata yapılmış ise doğru sınır ve haritanın nasıl olması gerektiği gibi hususlarda ve "ada raporu" ile "uygulama tutanağı ve haritasını" irdeler şekilde, teknik ve bilimsel verilere dayalı, gerekçelendirilmiş, denetlenebilir ve ayrıntılı rapor ve haritalar alınmalıdır. Raporun denetime elverişli olması için fen bilirkişisinden, düzenleyeceği haritalardan iki tanesinde hava fotoğrafı üzerinde, iki tanesinde ise ortofoto (yoksa uydu fotoğrafı) üzerinde tesis kadastrosu paftası ve uygulama kadastrosu paftasını çakıştırması istenmeli; çakıştırmaların birer tanesinin ada bazında değerlendirme yapmaya elverişli geniş ölçekli olması, diğerinin ise çekişmeli taşınmaz ve çevresini gösterir şekilde daha dar ölçekli olması istenmelidir. Fen bilirkişi haritasında, uygulama kadastrosunda yanlışlık varsa, infazı kabil bir hükme esas olmak üzere doğru sınırların nasıl olması gerektiği de gösterilmelidir. Açıklanan yönteme uygun inceleme ve araştırma yapıldıktan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece yöntemince taraf teşkili sağlanmadan, eksik araştırma ve incelemeye dayanılarak yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden Belediye ve davacılara ayrı ayrı iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25.11.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.