Danıştay 8. Daire 2017/174 Esas 2022/1339 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/174
Karar No : 2022/1339

Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı) : … Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü
(… İlçesi Köylere Hizmet Götürme Birliği Başkanlığı)
Vekili : Av. …
Diğer Davalı : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Karşı Taraf (Davacı) : … Valiliği
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince 6360 sayılı Yasanın geçici 1. maddesinin 26. fıkrası uyarınca davalı birliğin tasfiyesine ilişkin … gün ve … sayılı Ordu Valiliği Devir Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonu kararı uyarınca, su ve kanalizasyon hizmetine ilişkin alacak ve borçların Ordu Büyükşehir Belediyesine devredilmesi nedeniyle; ilgili kurum olan Ordu Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü yanında Ordu Büyükşehir Belediye Başkanlığı da hasım mevkiine alındıktan sonra işin gereği görüşüldü:
Dava; Mülkiye Başmüfettişince düzenlenen … tarih ve … sayılı tazmin raporuyla belirlenen 121.508,08 TL kişi borcunun ilgili kişilerden tahsil edilmesine ilişkin teklifin kaldırılması yolundaki … tarih ve … sayılı Birlik Meclisi Kararının iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, birlik meclisince hiçbir inceleme ve araştırma yapılmadan ve gerekçe gösterilmeden kamu zararına konu kişi borcunun takibinden vazgeçilmesine yönelik olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı; öte yandan, müfettiş raporunda ortaya konulan kamu zararının gerçekte oluşup oluşmadığı, oluşmuş ise bu miktarın ne kadar olduğu ve zararın ortaya çıkmasında adı geçen kişilerden kimlerin sorumlu tutulabileceği ve sorumluluk derecelerinin, şayet bir zarar söz konusu ise bu zararın ilgili kişilerden tahsili için adli yargı mercilerinde alacak davası açılacağı ve bu davanın sonucuna göre ilgililerden tahsili cihetine gidileceğinin de tabii olduğu gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
Olayda; işlemin iptali üzerine kişi borcu teklifini görüşmek üzere devralan kurum meclisince yeniden değerlendirme yapılarak karar verileceği tabii olduğundan; işlemin esasına yönelik bir değerlendirme yapılmasına gerek bulunmamakta olup; temyize konu kararda hukuka aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle verilen karar ve dayandığı gerekçe usul ve kanuna uygun olup, bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın bu açıklama ile onanmasına ve temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 03/03/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY :
(X)- 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanunu’nun 22. maddesinin ilk üç fıkrasında; “Mahallî idare birliklerinin denetimi İçişleri Bakanlığınca yapılır. Valiler ve kaymakamlar gerekli gördüklerinde ülke düzeyinde kurulan birlikler dışındaki birlikleri denetleyebilirler. Sayıştayın dış denetimine tâbi olmayan mahallî idare birliklerinin, İçişleri Bakanlığı, valiler veya kaymakamlarca malî denetimi sonucunda tespit edilen kamu zararı üzerine yapılan kişi borcu teklifleri, birlik meclisinde görüşülerek karara bağlanır. Bu kararın örneği, birlik merkezinin bulunduğu yerin valiliğine, ülke düzeyinde kurulan birlikler ile başkanı vali veya vali yardımcısı olan birliklerde ise İçişleri Bakanlığına gönderilir. Karara karşı, ülke düzeyinde kurulan birlikler ile başkanı vali veya vali yardımcısı olan birliklerde İçişleri Bakanlığı, diğerlerinde ise valiler veya hakkında kişi borcu çıkarılanlar on gün içinde idarî yargıya başvurabilirler. İdarî yargı kararı doğrultusunda işlem sonuçlandırılır. Kontrol, denetim, inceleme, kesin hükme bağlama veya yargılama sonucunda tespit edilen kamu zararı, zararın oluştuğu tarihten itibaren ilgili mevzuatına göre hesaplanacak faiziyle birlikte ilgililerden tahsil edilir. Kamu zararlarının tahsiline ilişkin usûl ve esaslar, İçişleri Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen hükme göre kişi borcu teklifinin birlik meclisinde görüşülüp karara bağlanacağı ve fakat meclisin bu kararı verirken bir sebep gösterme zorunluluğuna dair hüküm bulunmadığı; öte yandan idari yargıya başvurulması halinde, yargı kararına göre işlemin sonuçlandırılacağının hükme bağlanması karşısında, kişi borcu teklifinin kabul ya da reddine ilişkin meclis kararının esasını inceleyen Mahkemenin, kişi borcuna dayanak kamu zararının bulunup bulunmadığını araştırması gerektiği sonucuna varılmaktadır.
Diğer taraftan bir uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için hukuk dışında, özel veya teknik bir bilginin gerekmesi halinde konunun uzmanı olan bilirkişilerin görüşlerinin alınması ve bu vesile ile uyuşmazlığın en doğru şekilde çözüme kavuşturulması amaçlanmıştır. Bu bakımdan seçilecek bilirkişilerin konunun uzmanı olması elzem olup; farklı hususların birlikte değerlendirilmesinin gerekmesi halinde, bilirkişi heyeti teşkil edilmek suretiyle konunun değişik açılardan yorumlanmasının sağlanması, bilirkişilik müessesesinden beklenilen faydanın temini bakımından vazgeçilmez niteliktedir.
Uyuşmazlık konusu olayda Mahkemece, Ulubey Köylere Hizmet Götürme Birliği'nce yaptırılan, su isale hattı inşaatı işindeki işlemlerden dolayı oluştuğu iddia edilen kamu zararının tespit edilmesi için konularında uzman bilirkişi heyeti oluşturularak, bu heyetin vereceği raporun değerlendirilmesi sonucunda karar verilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.
Bu durumda; oluşturulacak bilirkişi heyetine yaptırılacak inceleme sonucu düzenlenecek bilirkişi raporunun değerlendirilmesinden sonra davanın esası hakkında bir karar verilmesi gerekmekte olup; aksi yorum ile işin esası incelenmeksizin verilen idare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Bu itibarla, kararın bozulması gerektiği oyu ile çoğunluk kararına katılmıyoruz.