10. Hukuk Dairesi 2019/705 E. , 2020/2011 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davalılar ... ve ... bakımından davanın ayrı ayrı reddine, davalılar ...,... Mukavva A.Ş., ..., ... ve ... yönünden davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen karara karşı davalı ... ve davacı Kurum vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesinin kararı kaldırılarak davalılar ... ve ... bakımından davanın ayrı ayrı reddine, davalılar ...,... A.Ş., ..., ... ve ... yönünden davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I- İSTEM:
Davacı Kurum vekili dava dilekçesinde, 21.02.2005 tarihinde meydana gelen iş kazası sonucunda, davalılardan asıl işveren ... ve ... Sanayi A.Ş. işçilerinden ... ve ...’ün vefat ettiklerini, aynı iş kazasında davalılardan taşeron işveren ...’ın işçilerinden ...,...’ın vefat ettiğini, ...’ın yaralandığını, anılan kaza nedeniyle ölen sigortalılardan, ...’ın hak sahiplerine 65.965,73 TL tutarında peşin sermaye değerli gelir bağlanıp 200,50 TL cenaze yardımı yapıldığını; ...’un hak sahiplerine 52.289,08 TL tutarında peşin sermaye değerli gelir bağlanıp 200,50 TL cenaze yardımı yapıldığını; ...’ün hak sahiplerinden ...’e 16.223,56 TL tutarında peşin sermaye değerli gelir bağlandığını, hak sahibi ...’e gelirden çıktığı tarihe kadar 1.349,51 TL fiili ödemede bulunulup 200,50 TL cenaze yardımı yapıldığını; ... ’ün hak sahiplerine 24.169,39 TL tutarında peşin sermaye değerli gelir bağlandığını, ...’a geçici işgöremezlik ödeneği ödendiğini ve 7.791,22 TL tedavi gideri yapıldığını belirterek toplam 168.854,32 TL zarara maruz kaldıklarını, Kurum zararından şimdilik %10’luk kısmına isabet eden 16.885,43 TL’sinin 506 sayılı Kanunun 26/1-2. maddesi ve 87. maddesi gereğince tüm davalılardan gelirlerin onay, ödemelerin de sarf ve tediye tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesi talep edilmiş, ıslahen talebe konu miktar 168.854,32 TL olarak belirlenmiştir.
II- CEVAP:
Davalılar ... A.Ş. ve ... vekili cevap dilekçesinde özetle, davada ileri sürülen taleplerin zamanaşımına uğradığını, davalı ...’a karşı açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddi gerektiğini, davalı işverene ceza mahkemesi ve müfettiş raporunda yüklenen kusur oranına itiraz ettiklerini, olayın aniliği ve tesadüfiliği karşısında kaçınılmazlık ilkesine rağmen işverene kusurun büyük bölümünün yüklenmesinin hakkaniyetle bağdaşmayacağını, olay 2005 yılında meydana gelmesine rağmen aradan çok uzun zaman geçtikten sonra bu davanın açılmasından dolayı hakkaniyet indirimi de yapılması gerektiğini beyan etmiştir.
Davalı ... cevap dilekçesinde özetle, hakkında açılan davayı kabul etmediğini, davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı kuruma yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkilinin sigortalı çalışmaktayken iş kazası geçirdiğini, zamanaşımı iddiasında bulunduklarını, müvekkilinin rücu davasına konu iş kazasında yaralı mağdur olması sebebiyle sigortalı işçi olarak kendilerine rücu edilmemesi gerektiğini belirterek açılan davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle, olayın oluşu, sebep, nedensellik bağı ve sonuç kısımları ile ilgili olarak müvekkilinin herhangi bir ilgisi bulunmadığını, pasif husumet itirazlarının kabulü ile davanın usulden reddi gerektiğini, olay tarihi ile dava tarihi arasında yasal olan hak düşürücü ve zamanaşımı sürelerinin geçtiğini, müvekkilinin olay yerinde çalışan bir işçi olduğunu, olay anında insani yardım amacıyla hareket ettiğini ve zarar verici davranışta bulunmadığını, usul ve yasaya aykırı açılan davanın usulden, aksi takdirde esastan reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
III- MAHKEME KARARI:
A- İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
İlk derece Mahkemesi tarafından,
“1- Davalılar ... ve ... bakımından davanın ayrı ayrı reddine,
2- Davalılar ... A.Ş., ..., ... ve ... yönünden davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine,
Kurum zararının davalıların kusur oranlarının toplamı olan %80 kusurlarına isabet eden kısmı olan 135.083,45 TL "nin; hak sahiplerine bağlanan gelirlerin peşin sermaye değerleri bakımından gelir bağlama onay tarihlerinden cenaze ödeneği bakımından ödeme tarihinden, tedavi giderleri bakımından sarf ve ödeme tarihlerinden, geçici işgöremezlik ödeneği bakımından ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizleri ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı kuruma verilmesine,
2- Alınması gereken 25,20 TL başvuru harcı ve 9.227,55 TL karar ve ilam harcının toplamı olan 9.252,75 TL"nin davalılar ... A.Ş., ..., ... ve ..."den müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı kurum kendisini avukat ile temsil ettirdiğinden yürürlükteki AAÜT uyarınca davacı kurum lehine takdir edilen 13.556,68 TL nispi vekalet ücretinin davalılar ... A.Ş., ..., ... ve ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak davacı kuruma verilmesine,
4-Davalılar ... A.Ş., ... ve ... kendilerini avukat ile temsil ettirdiğinden yürürlükteki AAÜT uyarınca davalılar ... A.Ş., ..., ... ve ... lehine takdir edilen 4.052,50 TL nispi vekalet ücretinin davacı kurumdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalılar ... ve ... kendilerini avukat ile temsil ettirdiğinden yürürlükteki AAÜT uyarınca Davalılar ... ve ... lehine takdir edilen ayrı ayrı 1.980,00 er TL maktu vekalet ücretinin davacı kurumdan alınarak davalılar ... ve ..."ye verilmesine,
6-Davacı kurum tarafından yapılmış olan 2.383,95 TL"nin kabul oranına göre 1.907,16 TL"sinin davalılar ... A.Ş., ..., ... ve ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak davacı kuruma verilmesine, bakiyesinin kendi üzerinde bırakılmasına,
7-Davacının gider avansından kalan 201,05 TL"nin karar kesinleştikten ve ileride yapılacak masraflar düşüldükten sonra kendisine iadesine,
8-Davalı ... A.Ş."nin gider avansından kalan 50,00 TL"nin karar kesinleştikten ve ileride yapılacak masraflar düşüldükten sonra kendisine iadesine,” şeklinde karar verilmiştir.
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından, “..Avukatlık asgari ücret tarifesinin 13. maddesine göre; tarifenin 2. kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyorsa avukatlık ücreti ,davanın görüldüğü mahkeme için tarifenin 2. kısmında belirtilen maktu ücretlerin altında kalmamak kaydı ile tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir .Ancak hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez.
Yukarıdaki açıklama dikkate alındığında davalı ... açısından davanın davalının kusuru bulunmadığından reddedildiği ,davada reddedilen miktar dikkate alınarak nispi vekalet ücreti hükmedilmesi gerekirken maktu vekalet ücretine hükmedildiği anlaşılmakla davalının istinaf talebinin kabulü ile yeniden hüküm urmak gerektiği anlaşılmıştır..” gerekçesiyle,
“I-HMK"nın 353/1-b.2 maddesi gereğince Adana 2. İş Mahkemesi 2014/23 Esas, 2017/478 Karar sayılı kararının kaldırılmasına ,
-Davalılar ... ve ... bakımından davanın ayrı ayrı reddine,
-Davalılar ... A.Ş., ..., ... ve ... yönünden davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine,
Kurum zararının davalıların kusur oranlarının toplamı olan %80 kusurlarına isabet eden kısmı olan 135.083,45 TL "nin ; hak sahiplerine bağlanan gelirlerin peşin sermaye değerleri bakımından gelir bağlama onay tarihlerinden cenaze ödeneği bakımından ödeme tarihinden , tedavi giderleri bakımından sarf ve ödeme tarihlerinden , geçici işgöremezlik ödeneği bakımından ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizleri ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı kuruma verilmesine,
- Alınması gereken 25,20 TL başvuru harcı ve 9.227,55 TL karar ve ilam harcının toplamı olan 9.252,75 TL"nin davalılar ... A.Ş., ..., ... ve ..."den müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
-Davacı tarafından yapılan 2.160,00 TL yargılama giderinin davanın kabul red oranına göre hesaplanan 1.727,99 TL nin davalılar ... A.Ş., ..., ... ve ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
-Davalı ... tarafından yapılan 14,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
-Davalı ... A.Ş., tarafından yapılan 50,00 TL yargılama giderinin davanın kabul red oranına göre hesaplanan 10,00 TL nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
-Davacı kurum kendisini avukat ile temsil ettirdiğinden yürürlükteki AAÜT uyarınca davacı kurum lehine takdir edilen 13.556,67 TL nispi vekalet ücretinin davalılar ... A.Ş., ..., ... ve ..."den müştereken ve müteselsilen alınarak davacı kuruma verilmesine,
-Davalılar ... A.Ş., ... ve ... kendilerini avukat ile temsil ettirdiğinden yürürlükteki AAÜT uyarınca davalılar ... A.Ş., ..., ... ve ... lehine takdir edilen 4.052,50 TL nispi vekalet ücretinin davacı kurumdan alınarak davalılara verilmesine,
-Davalı ... kendisini avukat ile temsil ettirdiğinden yürürlükteki AAÜT uyarınca davalı ..."a takdir edilen 16.081,25 TL vekalet ücretinin davacı kurumdan alınarak davalı ... "a verilmesine,
-Davalı ... kendisini avukat ile temsil ettirdiğinden yürürlükteki AAÜT uyarınca Davalı ... lehine takdir edilen 2.180,00 TL maktu vekalet ücretinin davacı kurumdan alınarak davalı ..."ye verilmesine,
II-İstinaf karar harcı bakımından;
-Davacı kurum harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
-Davalı ... tarafından peşin olarak yatırılan istinaf harcının talebi halinde iadesine,
-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,” şeklinde karar verilmiştir.
IV- TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı Kurum vekili temyiz dilekçesinde özetle, davalıların %100 oranında kusurlu olduğunu belirterek Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi Kararının bozulmasını talep etmiştir.
V- İLGİLİ HUKUK KURALLARI ve İNCELEME
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 3. maddesinin 2. fıkrasının “Müteselsil sorumluluk da dahil olmak üzere, birden fazla davalı aleyhine açılan davanın reddinde, ret sebebi ortak olan davalılar vekili lehine tek, ret sebebi ayrı olan davalılar vekili lehine ise her ret sebebi için ayrı ayrı avukatlık ücretine hükmolunur.” hükmü gereği, birden çok gerçek ve tüzel kişi aleyhine açılan davada, gerçek kişi davalılar yönünden müşterek sebepten dolayı davanın reddedilmesi nedeni ile reddedilen miktar gözetilerek, tek vekalet ücreti takdir edilmesi gerekirken, yazılı şekilde ayrı ayrı vekalet ücreti takdir edilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Ne var ki; bu aykırılığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, karar bozulmamalı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 370/2. maddesi gereğince verilen karar, düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi hükmünün, hüküm fıkrasının I numaralı bendinin altında yazılı bulunan,
“-Davalı ... kendisini avukat ile temsil ettirdiğinden yürürlükteki AAÜT uyarınca davalı ..."a takdir edilen 16.081,25 TL vekalet ücretinin davacı kurumdan alınarak davalı ..."a verilmesine,
-Davalı ... kendisini avukat ile temsil ettirdiğinden yürürlükteki AAÜT uyarınca Davalı ... lehine takdir edilen 2.180,00 TL maktu vekalet ücretinin davacı kurumdan alınarak davalı ..."ye verilmesine,” cümlelerinin silinerek, yerine,
“-Davalılar ... ve ... kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir edilen 16.081,25 TL vekalet ücretinin (... yönünden vekalet ücretinin maktu 2.180,00 TL olduğu gözetilerek) davacı Kurumdan alınarak davalılara verilmesine,” cümlesinin yazılmasına ve hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesi ile kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 04.03.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.