MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen ....03.2016 tarih ve 2014/...-2016/120 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi asıl ve birleşen davalarda davacılar vekili tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 27.02.2018 günü hazır bulunan asıl ve birleşen davalarda davacılar vekili Av. ... ile asıl ve birleşen davalarda davalılar vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Asıl ve birleşen davalarda davacılar vekili, davacıların tahditli plaka sınıfına giren “M” plakalı minibüs sahibi olduklarını, ... Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Kurulu tarafından “M” seri plakalı 14+1 oturma kapasiteli minibüslerin yerine 18+9 yolcu kapasiteli otobüslere geçilme kararı alındığını, bu karar sonrasında asıl ve birleşen davalarda davacılar tarafından yeni araç alınarak işletilen halk otobüsleri ile aynı anda toplu taşıma hizmeti verilmeye başlandığını, asıl ve birleşen davalarda davalı SS ... Nolu Özel Halk Otobüsleri Kooperatifi üyeleri ile oluşan uyuşmazlıklar neticesinde müvekkillerinin de üyesi olduğu ... Minibüsçüler Esnaf ve Sanatkarlar Odası ile SS ... No"lu Özel Halk Otobüsleri Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi arasında protokoller düzenlendiğini, bu protokoller çerçevesinde asıl ve birleşen davalarda davacılar tarafından 38.100,00 TL bono keşide edilerek verildiğini, ancak protokollere rağmen davalı kooperatif üyeleri tarafından açılan dava sonucunda Koordinasyon Kurulu kararının ... .... İdare Mahkemesi kararıyla iptal edildiğini, asıl ve birleşen davalarda davacıların senet karşılığını ödemek zorunda kaldıklarını ileri sürerek; asıl ve birleşen davalarda her bir davacının ödediği bedelin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl ve birleşen davalarda davalılar vekili, asıl ve birleşen davaların reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre, UKOME kararlarına göre Minibüsçüler Esnaf ve Sanatkarlar Odası ile Belediye arasında usulüne uygun olmayan ve ihale kurallarına uyulmadan 14+1 kapasiteli minibüslerin kapasitesinin 18+9"a çıkarıldığı, usulsüz bu işlemin taraflar arasında ihtilafa neden olduğu, Belediye tarafından ihale açmadan Otobüsçüler Odası aleyhine karar verildiği, bu kararın iptali için açılan davanın İdare Mahkemesince haklı bulunarak verilen kapasite arttırım kararının iptaline karar verildiği, UKOME kararlarının uygulanmaya başlanmasıyla Otobüsçüler Odası Esnafının zarara uğradığı, tarafların Oda Başkanları marifetiyle düzenlenen ve imzaladıkları protokol ile sözleşmeleri uyguladıkları, bu protokol ve sözleşmeleri tarafların kabul ettiği, protokol tarihine kadar ... zararın varlığının sabit olduğu, var olan zararın giderilmesi karşısında sözleşmenin geçersizliğinin ileri sürülemeyeceği ve zarara karşı ödenen bedelin iadesinin mümkün olmadığı, ödenen senetlerin bedelsiz kalmadığı, BK"nın 97. ve MK"nın 7. maddesi uyarınca davacıların senet bedelini iade talebinde haklı olmadığı, uygulanan sözleşme ile protokollerin iptali isteminde hukuki yararın bulunmadığı, asıl ve birleşen davaların ispatlanamadığı gerekçesiyle, asıl ve birleşen davaların ve tüm taleplerin reddine karar verilmiştir.
Kararı, asıl ve birleşen davalarda davacılar vekili temyiz etmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre asıl ve birleşen davalarda davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
...- Asıl ve birleşen davalar, asıl ve birleşen davada davacıların üyesi olduğu dava dışı ... Minibüsleri Esnaf Odası ile asıl ve birleşen davalarda davalı SS ... nolu Özel Halk Otobüsleri Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi arasında düzenlen anlaşma ve protokollerin geçersizliğine dayalı olarak geçersiz sözleşmeler uyarınca ödenen senet bedellerinin istirdatı istemine ilişkin olup, asıl ve birleşen dava konusu senetlerin dosya arasında bulunan anlaşma, çeşitli protokoller çerçevesinde asıl ve birleşen davalarda davacılar tarafından keşide edildiği dosya kapsamı ile sabittir. Taraflar arasındaki temel uyuşmazlık, senetlerin keşide edilme nedeninin ortadan kalkıp kalkmadığı noktasında toplanmakta olup, mahkemece, protokol tarihine kadar ... zararın varlığının sabit olduğu, tarafların sözleşmeleri kabullendikleri ve sözleşme gereği edimlerini ifa ettikleri, var olan zararın giderilmesi karşısında sözleşmenin geçersizliğinin ileri sürülemeyeceği ve zarara karşı ödenen bedelin iadesinin mümkün olmadığı, ödenen senetlerin bedelsiz kalmadığı, uygulanan sözleşme ile protokollerin iptali isteminde hukuki yararın bulunmadığı kabul edilerek yazılı gerekçelerle asıl ve birleşen davaların reddine karar verilmiştir.
Oysa, yukarıdaki özetten de anlaşılacağı üzere, asıl ve birleşen davalarda davacıların da içerisinde olduğu minibüsçülerin araçlarının kapasitesinin artırımına ve dava konusu senetlerin asıl ve birleşen davada davacılar tarafından keşide edilmesine dayanak yapılan 2007 tarihli UKOME genel kurulu kararının mahkemece iptal edilmesi karşısında, iptal kararına rağmen anılan UKOME kararının fiilen uygulamasının devam edip etmediği, asıl ve birleşen davalarda davalı Kooperatif üyelerinin 2007 tarihli UKOME kararının alınmasından iptal edilinceye kadarki geçen süre zarfında, yine fiili durumun sonuna kadar geçen sürede zarara uğrayıp uğramadıkları, uğramışlarsa ne miktar zarara uğradıkları gerektiğinde bilirkişi incelemesi de yapılmak suretiyle tespit edilmelidir. Bu bağlamda senetlerin keşide edilme nedeninin ortadan kalkıp kalkmadığı ya da ne oranda ortadan kalktığı hususları da mahkemece yeterince irdelenip iptal edilen UKOME kararı yerine alınan yeni kararlar dahi dayanak anlaşma ve protokoller ile birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmek gerekirken denetlenebilir yeterli dayanağı da gösterilmeden eksik inceleme ve yazılı gerekçeyle asıl ve birleşen davaların reddedilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle asıl ve birleşen davalarda davacılar yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle asıl ve birleşen davalarda davacılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle asıl ve birleşen davalarda davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün asıl ve birleşen davalarda davacılar yararına BOZULMASINA, takdir olunan 1.630,00 TL duruşma vekalet ücretinin asıl ve birleşen davalarda davalılardan alınarak asıl ve birleşen davalarda davacılara verilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 01.03.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.