Danıştay 12. Daire 2021/141 Esas 2022/973 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/141
Karar No : 2022/973

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : I. Hukuk Müşavir …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul İli, Pendik İlçesi, … Camii imam hatibi olarak görev yapan davacının, Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan "Atanmalarında dini öğrenim şartı esas alınan unvanlarda; itikat, ibadet, tavır ve hareketlerinin İslâm törelerine uygunluğunun çevresinde bilinir olduğu şeklinde ortak bir nitelik taşımak" şartını kaybettiğinden bahisle, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 98. maddesi uyarınca görevine son verilmesine ilişkin Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Kurulunun … tarih ve … sayılı işlemi ile … tarih ve … sayılı onay işleminin iptali ve yoksun kaldığı özlük/parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince; soruşturma raporu ve eki belgelerin incelenmesinden, davacı ile … isimli şahıs arasında duygusal yakınlık olduğu ve aralarındaki ilişkinin belli bir düzeye ulaştığı görülmekle birlikte, davacının, görev yaptığı kadroya atama şartları arasında yer alan "itikat, ibadet, tavır ve hareketlerinin İslâm törelerine uygunluğunun çevresinde bilinir olduğu şeklinde ortak bir nitelik taşımak" şartını kaybetmediği; bu durumda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin B-d bendinde yer verilen "Hizmet dışında Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak" fiili kapsamında sübut bulan eylemi uyarınca cezalandırılması gerekmekte iken, anılan Kanunun 98/b maddesi gereğince memurluğa alınma şartlarını kaybettiğinden bahisle görevine son verilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı; öte yandan; olayın davacı ile … arasında geçtiği, ilgililer dışında kimsenin bilgisinin olmadığı, son tahlilde şikayetçinin söz konusu şikayeti iftira amacıyla yapdığını, isnat edilen eylemlerin doğru olmadığını ve şikayetinden vazgeçtiğine ilişkin beyanları ile davacının bu yöndeki beyanları dikkate alındığında, gelinen aşamada ilgili Yönetmelikte belirtilen ortak bir niteliği taşıma şartının var olduğu, ancak neticesi itibariyle kamu görevlisi olan davacının yaşanan olaydaki dahli dikkate alındığında eylemin 657 sayılı Kanunun 125. maddesinin B-d bendi kapsamında değerlendirilmesinin hakkaniyete uygun olacağı sonucuna varıldığı gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptaline, davacının yoksun kaldığı parasal haklarının dava açma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı ile … isimli kadın arasında uzun zamandır devam eden bir ilişki olduğu, görevi gereği toplumu dini konularda aydınlatması ve örnek olması gereken davacının ortak nitelik şartını kaybettiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Mahkeme kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ :…
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
İstanbul İli, Pendik İlçesi, … Camii imam hatibi olarak görev yapan davacının, … isimli kadınla yakın ilişki içerisinde bulunduğundan dolayı Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde düzenlenen ortak nitelik şartını kaybettiğinden bahisle, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 98. maddesi uyarınca görevine son verilmiştir.
Bunun üzerine, davacının görevine son verilmesine ilişkin işlemin iptali ile yoksun kaldığı özlük/parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48. maddesinin (B) bendinin (2) numaralı alt bendinde, memurluğa alınacaklarda aranacak özel şartlar arasında, "Kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşımak" koşuluna yer verilmiş; 98. maddesinin (b) bendinde, memurların "memurluğa alınma şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması veya memurlukları sırasında bu şartlardan herhangi birini kaybetmesi" hali, Devlet memurluğunu sonra erdiren haller arasında sayılmıştır.
Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde ise, "Atanmalarında dini öğrenim şartı esas alınan unvanlarda; itikat, ibadet, tavır ve hareketlerinin İslâm törelerine uygunluğunun çevresinde bilinir olduğu şeklinde ortak bir nitelik taşımak" koşuluna, Diyanet İşleri Başkanlığı kadrolarına ilk defa atanacaklarda aranacak genel şartlar arasında yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri karşısında, Diyanet İşleri Başkanlığında atanmalarında dini öğrenim şartı esas alınan unvanlarda görev yapan personelin; 657 sayılı Kanun'un 48. maddesinin (B) bendinin 2. alt bendi ile 98. maddesinin (b) bendi uyarınca, Yönetmelik'te aranılan "itikat, ibadet, tavır ve hareketlerinin İslâm törelerine uygunluğunun çevresinde bilinir olduğu'' şeklindeki ortak nitelik şartını kaybettiğinden bahisle görevine son verme işleminin tesisi için ''İslam törelerine uygun olmayan bir eylemin bulunması'' ve ''bu eylemin çevresinde bilinir olması" şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.
Uyuşmazlık konusu olayda, davacının bekar olduğu dönemde kendisi gibi bekar olan … isimli bayan ile tanıştığı, evlenme niyetiyle görüşmeye başladığı ve aralarında yakınlaşma olduğu, ancak daha sonra başka biri ile evlendiği, ...'nin davacının kendisi ile evlenmemesi üzerine şikayet dilekçesi vermekle birlikte, daha sonra bu şikayetinden vazgeçtiği görülmüştür.
Dosyada yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davacıya atfedilen fiil ve davranışlar hakkında görgü ve bilgiye dayalı tanık anlatımlarının bulunmadığı, söz konusu fiillerin alenileştiğine, mesleğine yada sosyal çevresine yansımaları olduğuna ilişkin yeterli bir bulgunun olmadığı anlaşıldığından, Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 5/1-b maddesinde düzenlenen "...itikat, ibadet, tavır ve hareketlerinin İslam törelerine uygunluğunun çevresinde bilinir olduğu şeklinde ortak bir nitelik taşımak" şartını kaybettiğinden söz edilemeyeceği sonucuna ulaşılmış ve görevine son verilmesi yönünde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Öte yandan; Diyanet İşleri Başkanlığında dini öğrenim şartı esas alınan görevlerde bulunanların, bu görevleri için aranan ortak nitelik şartını kaybettiğinden bahisle görevine son verilmesi yolunda tesis edilen işlemler, disiplin cezası niteliğinde olmayıp, atanmasında dini öğrenim şartı esas alınan kadrolar için ortak nitelik şartını taşıyıp taşımadığının tespitine yönelik idari işlemler olduğundan, bu konuda tesis edilen idari işlemlerin yargısal denetiminin, sadece, ilgilinin Yönetmelikte düzenlenen ortak nitelik koşulunu kaybedip kaybetmediği yönünden yapılması gerekmektedir.
Bu itibarla; Mahkeme kararında yer verilen, davacının fiilinin disiplin hükümleri çerçevesinde değerlendirilmesi ve 657 sayılı Kanunun 125. maddesinin birinci fıkrasının B/d bendi uyarınca ceza verilmesi gerektiği yolundaki gerekçede isabet bulunmamaktadır.
Ancak bu husus, sonucu itibarıyla hukuka uygun olan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte bulunmamıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptali ile davacının yoksun kaldığı parasal haklarının dava açma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine ilişkin … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/03/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.


(X) KARŞI OY:
Dosyada bulunan bilgi ve belgelerin incelenmesinden, imam hatip olarak görev yapan davacının, davaya konu eylemi nedeniyle, Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan "itikat, ibadet, tavır ve hareketlerinin İslam törelerine uygunluğunun çevresinde bilinir olduğu" şeklindeki ortak nitelik şartını kaybettiği sonucuna varıldığı ve 657 sayılı Kanun'un 98. maddesinin (b) bendi gereğince Diyanet İşleri Başkanlığı'ndaki görevine son verilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemin iptali, davacının yoksun kaldığı parasal haklarının dava açma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi yolundaki İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği görüşüyle, aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyorum.