• OLUMLU YETKİ TESPİTİNE İTİRAZ
• İŞLETME TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNE İLİŞKİN YETKİ İTİRAZI
• TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ İÇİN YETKİLİ SENDİKA
• ÜYE KAYITLARININ GEÇERSİZLİĞİ İDDİASI

• HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU (HMK) (6100) Madde 20
• HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU (HMK) (6100) Madde 331

Taraflar arasındaki yetki tespitine itiraz davasının yapılan yargılaması sonunda; hüküm duruşmalı olarak süresi içinde davalı B.. A.. vekili tarafından temyiz edilmiş ise de; işin mahiyeti itibariyle duruşma isteminin reddine, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi. Gereği görüşüldü:
Davacı vekili, davalı...Sendikası"nın 12.06.2014 tarihinde davalı B.. Tekstil San. ve Tic. A.Ş."nin Düzce ve İstanbul"da bulunan işyerlerinin işletme teşkil ettiği gerekçesi ile işletmede çalışan işçilerin çoğunluğunun üyesi olduğunu iddia ederek diğer davalı Bakanlığa yaptığı başvuru üzerine söz konusu üç işyerinden oluşan işletmede çalışan 316 işçiden 164"ünün ... Sendikası üyesi olduğuna ve 6356 sayılı Yasanın 42. maddesi kapsamında Toplu İş Sözleşmesi imzalamaya yetkili sendika olduğuna dair yetki tespit belgesi aldığını, ancak bu kararın yasa ve hukuka aykırı olduğunu, sendikaya üye kayıt işlemleri ve davalı firmanın 2014 yılı Haziran ayı dönem bordrosu getirtildiğinde davalı sendikanın yeter oranda üyesinin bulunmadığının anlaşılacağını, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasasının yürürlüğe girmesi ile sendika üyelik işlemleri www.turkiye.gov.tr adresinden elektronik devlet şifrelerinin kullanılması sureti ile gerçekleştirildiğini, elektronik devlet şifreleri ise şahsen başvuru yapılmak ve kimlik ibraz edilmek sureti ile sadece yetkili PTT şubelerinden imza karşılığı alınabileceğini, yasal düzenleme ve uygulama böyle iken, davalı firma tarafından İstanbul ve Düzce" de istihdam edilen 316 işçiye ait e-devlet şifrelerinin, davalı firma yetkilileri tarafından İstanbul Başakşehir PTT şubesinden teslim alındığını ve işçilerin kendi rızaları bulunmaksızın Öz İplik İş Sendikasına üye kaydedildiğini, bu nedenle işçilerin savcılığa şikayette bulunduklarını, Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı"nın 2014-19069, Küçükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığının 2014-25249, 25247, 25229 ve 25234 ve Düzce Cumhuriyet Başsavcılığının 2014/7707, 7685,7682,7679,7659, 7644, 7661,7655,7637, 7651, 7684, 7686,7688, 7674, 7623, 7667,7664, 7633,7666, 7648,7681, 7653, 7669, 7640, 7628, 7690, 7642, 7687, 7660, 7649, 7650, 7672, 7652 ve 7638 sayılı soruşturmalarının devam ettiğini, bunların bekletici mesele yapılması gerektiğini, ayrıca şirket yetkilileri ile postahane yetkilileri hakkında devam eden ayrı bir soruşturma bulunduğunu, sonuçta davalı ... sendikası üyeliklerinin yasadışı elde edilen e-devlet şifreleri ile yapılması nedeni ile gerçek üyelik niteliği taşımadığı, işletme bazında üye çoğunluğuna sahip olmadığına dair itirazlarının kabulü ile yasaya ve usule aykırı düzenlenmiş bulunan itiraz konusu davalı Bakanlığın 16.06.2014 günlü yetki tespit yazısının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Dosya üzerinden karar verilmesi nedeni ile davalıların davaya yönelik cevap dilekçesi sunmaları mümkün olmamıştır.
Mahkemece, davalıların adreslerinin yargı mahkemesinin çevresi dahilinde bulunmadığı, bilhassa davalı şirketin merkezinin Bakırköy/İstanbul"da bulunduğu, sendikanın yetki tespitine vaki itiraz mahiyetindeki bu davada yetki hususunun kamu düzenine ilişkin olması karşısında mahkemenin yetkisizliğine ve dava dosyasının yetkili mahkeme olarak Bakırköy İş Mahkemesi"ne gönderilmesine karar verilmiştir.
Olumlu yetki tespitine itiraz niteliğindeki somut uyuşmazlıkta yetkili mahkemenin tespiti çözülmesi gerekli hukuki problemi oluşturmaktadır.
Dava tarihinden önce yürürlüğe girmiş olan 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun 79. maddesinde; “Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür. Ancak yedinci ila on birinci bölümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar için, görevli makamın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.” denilmiştir.
Yukarıdaki hükmün yollamada bulunduğu aynı Kanunun 2. maddesinin 1. fıkrasının “c” bendinde de görevli makamın; “İşyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, aynı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerleri için yapılacak grup toplu iş sözleşmelerinde bu işyerlerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, birden fazla Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerlerini kapsayacak grup toplu iş sözleşmesi için ise Bakanlığı” ifade edeceği belirtilmiştir.
Somut olayda, bir işletme toplu iş sözleşmesi için yetki başvurusu mevcut olup davalı şirketin tespit kapsamında üç işyeri söz konusudur. Bunlardan bir tanesi 1116.081 sicil numaralı D-100 Karayolu üzeri Akpınar Köyü Merkez/Düzce adresinde, diğer ikisi 6521.034 ve 8617.034 sicil numaralı E.. K.. Cad. No:2 Esenyurt/İstanbul ve Erzurum K.. Cad. B.. Sokak Esenyurt/istanbul adreslerinde kurulu işyerleridir.
Geri çevirme kararı üzerine gönderilen ticaret sicil kayıtlarına göre davalı şirketin tescilli en son adresi Ö.. Mah. Erzurum K.. Caddesi No:.. Esenyurt/istanbul olarak görünmektedir.
İşletme toplu iş sözleşmesine ilişkin yetki itirazlarında, yetkili mahkemenin tespitinde belirleyici olan işletme merkezidir. Davacı şirketin işletme merkezi Esenyurt"ta bulunduğuna ve işletme merkezinin bağlı olduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü görevli makam olarak tanımlandığına ve bu hali ile yetkili mahkeme İstanbul İş Mahkemeleri olduğuna göre mahkemenin bu gerekçe ile İstanbul İş Mahkemesi"ne yetkisizlik kararı vermesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar vermesi hatalı olmuştur.
Ancak 6356 sayılı Yasanın 43/3.maddesine göre kararın temyizi halinde Yargıtay tarafından 15 gün içinde kesin olarak karar verileceğinin hükme bağlanması nedeni ile mahkemenin kararı ortadan kaldırılarak aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Mahkemenin 25/06/2014 tarihi ve 2014/549-2014/683
E. K. sayılı kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Mahkemenin yetkisizliği ile yetkili mahkemenin İstanbul İş Mahkemesi olduğunun TESPİTİNE,
3-Taraflardan birinin HMK"nın 20. maddesi uyarınca kesinleşme tarihinden itibaren iki hafta içerisinde talep etmesi halinde dosyanın yetkili mahkemeye gönderilmesine, aksi halde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
4-Harç ve yargılama giderlerinin HMK"nın 331. maddesinin 2. fıkrasının 1. cümlesi uyarınca görevli ve yetkili mahkemece değerlendirilmesine, taraflardan birinin iki hafta içerisinde gönderme talebinde bulunmaması halinde yargılama giderlerinin HMK"nın 20. ve 331. maddesinin 2. fıkrasının 2. cümlesi uyarınca davanın açılmamış sayılması kararı ile birlikte ve talep halinde hüküm altına alınmasına 24.03.2015 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.