MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 2. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : GAİPLİK - TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulü ile gaiplik ve iptal tescile ilişkin mahkeme kararına karşı davalı tarafından yapılan istinaf başvurusunun Bölge Adliye Mahkemesince HMK"nın 353/1.b.1 maddesi gereğince esastan reddine dair verilen karara yönelik davacı tarafın temyiz başvurusu ise; Bölge Adliye Mahkemesi kararının kesin olduğundan söz edilerek 11.11.2019 tarihli ek karar ile reddedilmiş, ek karar davalı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;

-KARAR-

Dava; 5737 sayılı Yasanın 17. maddesine dayalı olarak açılan gaiplik ve tapu iptal-tescil isteklerine ilişkindir.
Davacı, dava konusu 284 ada 439 sayılı 19,83 m2 mesahalı üstünde odası olan kargir dükkan vasıflı taşınmazın 3114/6048 hissesinin ...Paşa Vakfı adına kayıtlı olduğunu, 194/6048 hissesinin de 14/07/1939 tarihinde Kilyo adına kadastro tespiti ile tescil edildiğini, Beyoğlu 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin 1999/435 esas ve 1999/714 karar sayılı dosyasında bu hisse için kayyım atandığını, taşınmazın 194/6048 hissesi sahibi Kilyo için gaiplik kararı verilerek, hissenin ...Paşa Vakfı adına tescilini istemiştir.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Davanın kabulü ile gaiplik ve iptal tescile ilişkin mahkeme kararına karşı davalı tarafından yapılan istinaf başvurusunun İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesince HMK"nın 353/1.b.1 maddesi gereğince esastan reddine dair verilen karara yönelik davacı tarafın temyiz başvurusu, kararın kesin olduğu gerekçesi ile 11.11.2019 tarihli ek karar ile reddedilmiş, anılan ek karar davalı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; davanın 21.000,00 TL değer gösterilmek suretiyle açıldığı ve yargılama sırasında çekişmeli taşınmazın değeri keşfen saptanmadan sonuca gidildiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 16. maddesi uyarınca, gayrimenkulün aynına taalluk eden davalarda dava değerinin gayrimenkulün değerine göre belirleneceği öngörülmüştür. Dava değerinin belirlenmesinde taşınmazın dava tarihindeki keşfen saptanacak gerçek değerinin esas alınacağı kuşkusuzdur.
Aynı Yasanın 30. maddesi ise “Muhakeme sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılıyorsa, yalnız o celse için muhakemeye devam olunur, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 409. maddesinde (HMK 150) gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır.” şeklinde, 32. maddesi ise; “Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz. Ancak ilgilisi tarafından ödenmeyen harçları diğer taraf öderse işleme devam olunmakla beraber bu para muhakeme neticesinde ayrıca bir isteğe hacet kalmaksızın hükümde nazara alınır.” şeklinde düzenlenmiştir.
Harçlar Kanunu’nun uygulanması, kamu düzenini ilgilendirmesi nedeniyle hakim tarafından re’sen gözetilmesi gereken bir husustur.
Somut olayda, Bölge Adliye Mahkemesince 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun(HMK) 362/1-a maddesine göre 2018 yılı itibariyle dava değeri 47.530,00-TL"den az olması nedeniyle temyiz dilekçesinin reddine karar verildiği, oysa yargılama sırasında dava konusu taşınmazın başında keşif yapılmadığı, bilirkişi raporu alınmadığı ve değeri belirlenmeden sonuca gidildiği anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca; Bölge Adliye Mahkemesi tarafından dava konusu taşınmaz başında keşif yapılarak Harçlar Kanun 16. madde uyarınca dava değerinin belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken dava dilekçesinde gösterilen değer esas alınarak temyiz dilekçesinin reddine karar verilmesi hatalıdır.
Davalının değinilen yön itibariyle yerinde görülen temyiz itirazının kabulü ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 11.11.2019 tarihli temyiz dilekçesinin reddine ilişkin EK KARARIN KALDIRILMASINA, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 371/1-a maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin kararının BOZULMASINA, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 373/2. maddesi gereğince dosyanın kararı veren İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2.Hukuk Dairesi’ne gönderilmesine, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, 15/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.