13. Hukuk Dairesi 2016/31315 E. , 2017/1420 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
Taraflar arasındaki itiraz davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün davacının başvurusu üzerine süresi içinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından kanun yararına bozulması istenilmekle, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı vekili, 07.03.2011 tarih ve 374 sayılı kararı ile ... Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Başkanlığınca, birçok alanda kullanılmak üzere özel olarak tasarlanan ..."ın satışı sırasında kart bedeli olarak davalı/tüketiciden alınan 10 TL"nin iadesine karar verildiğini, kart bedeli alınmasına ilişkin uygulamanın 4077 sayılı Tüketici"nin Korunması Hakkındaki Kanun"a aykırılık içermediğini ileri sürerek, anılan kararın itirazen iptaline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, bedel alınmasına ilişkin işlemin, 4077 sayılı Kanunun 5/3 maddesine aykırılık taşıdığını, Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Kararının yerinde olduğunu beyanla, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, miktar itibariyle kesin nitelikteki bu karar davacının başvurusu üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca kanun yararına temyiz edilmiştir.
Dava, Tüketici Sorunları Hakem Heyeti"nin " ... adıyla satışı yapılan ürünün, satış işlemi sırasında davalı/tüketiciden kart bedeli olarak alınan 10 TL"nin iadesine " ilişkin 07.03.2011 tarih ve 374 sayılı kararının itirazen iptaline ilişkindir. Mahkemece, " ... şu anda sadece ulaşım hizmelerinde faal bir şekilde kullanıldığı tespit edilmiştir. Alternatif olarak 1,2,3,5, ve 50 geçişlik sınırlı kart alınarak kullanılabildiği, sınırlı kartla ..."ın sağladığı aktarmalı geçiş, abonman geçişi, indirimli geçiş, ücretsiz geçiş ve kadememli ücretlendirme özelliklerinden faydalanılamadığı anlaşılmıştır. " şekliyle, herhangi bir bilgi ve belgeye bağlı kalınmaksızın tespit yapılıp , Belediyelerin hizmet sunduğu tüketiciye, bir hizmet için ayrıca başka bir mal veya hizmeti satması ve de geri iade alırken bu mal veya hizmetin depozito bedelini geri ödememesinin yasalara ve hukuka aykırı bir eylem olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Hemen belirtilmelidir ki, ilke olarak, karşılıksız olarak tüketiciden alınan bedelin iade edilmesi gerektiği açıktır. O halde, somut olayda alınan bedelin, neye karşılık alındığının tespiti önem arzetmektedir. Dava konusu kartın, davacı ... ... ... ve ... İşletmeleri Genel Müdürlüğü ( .... ) tarafından, temassız kart teknolojisine dayalı olarak elektronik ücret toplama işlemlerine hasren geliştirilip, diğer alternatif elektronik biletlere göre; kara, deniz ve raylı sistemlere özgü şehiriçi toplu taşıma hizmetlerinde kullanım kolaylığı sağlaması ve belirli şartlar dahilinde aktarma imkanı sunmasının yanı sıra, kartın aynı zamanda Belediye tarafından verilen değişik hizmet alanlarında da bir ödeme aracı olarak tasarlanmış olduğu dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Bu haliyle kart arzının, kullanıcılara bir kolaylık sağladığı tartışmasızdır. Öte yandan, davacının bu kartın üretimi için, dava dışı bir şirketle sözleşme yapıp, bir maliyet oluşturduğu da görülmektedir. Keza, uygulamanın sürdürülebilirliğinin sağlanması için bir işletim bedelinin ortaya çıkacağı tartışmasızdır. Diğer yandan, bilirkişi raporuna göre, tüketici dava konusu kartı alma konusunda mecbur bırakılmamış, alternatif kartlarla ulaşım hizmetlerinden yararlanma imkanı açık tutulmuştur. Bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde, dava konusu kartla ilgili bedel alınmasında kanuna aykırılık bulunmamaktadır. Buna göre davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, aksine düşüncelerle yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir. Açıklanan nedenlerle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma talebinin kabulü gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına temyiz talebinin kabulü ile, İstanbul 1.Tüketici Mahkemesi"nin 08.12.2015 tarih 2013/1132 E. ve 2015/1319 K. sayılı kararının sonuca etkili olmamak üzere kanun yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-2 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 06/02/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.