Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/13164 Esas 2022/513 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma sonrası ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı Kurum; 27.02.2013 tarihli iş kazası sonucu vefat eden sigortalının hak sahiplerine bağlanan ilk peşin sermaye değerli gelirin ve sigortalıya yapılan cenaze giderinin davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsilini istemiş, hükmüne uyulan bozma ilamı sonrasında mahkemece hükme esas alınan kusur raporuna göre, davalı ... Madencilik Ltd. Şti.’nin alt işveren olarak %45 oranında, davalı ....’nin asıl işveren olarak %20 oranında, müteveffanın %35 oranda kusurlu olduğu, dava dışı ocak ..’un dava konusu iş kazasının meydana gelmesinde %3 oranında, jeoloji mühendisi/vardiya mühendisi ...’nın %5 oranında, daimi nezaretçi ...’in %5 oranında, dosya münderacatında adı geçmeyen teknik nezaretçinin %5 oranında, ocak başçavuşu ...’in %3 oranında, şirket müdürü olan ...’nın %10 oranında, şirket ortaklarından ... ve ...’in ayrı ayrı %7 oranlarında kusurlu oldukları ve bu kusur oranlarının işveren ... Madencilik kusuru içerisinde değerlendirildiği belirtilerek, Mahkemce davacı yanın talebine göre davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dairemizin 02.06.2020 günlü bozma ilamında; “...konuya ilişkin olarak, hazırlanan 10.10.2013 tarihli SGK denetmen raporunda iş kazası olayının meydana gelmesinde ... Madencilik Ltd. Şti.’nin %100 oranda kusurlu olduğunun kabul edildiği, bu suretle eldeki dosya kapsamında hükme esas alınan kusur raporu ile arasında, meydana gelen olay ile ilgili farklı oran ve aidiyetler belirlenerek çelişkinin oluştuğu anlaşılmaktadır.
Aynı olay nedeniyle yürütülen ceza dava dosyasında ise, taksirle ölüme sebep olma suçundan dolayı sanıklar; ocak başçavuşu ..., vardiya çavuşu ..., ... Madencilik Ltd. Şti.’ne ait 1170 nolu galerinin ortakları olan ..., ... ve ... haklarında yapılan yargılama sonucunda, kusurlu bulunarak haklarında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği ve kararın kesinleştiği anlaşılmakla, ceza davasında kusurun varlığına ilişkin maddi olgu hukuk hakimini bağlayacağından, kesinleşen ceza mahkemesi kararı ile kusurlu bulunan kişilere de eldeki dosyada herhalde bir miktar kusur verilmesi gereği gözetilmelidir. Eldeki dosya kapsamında davalı işverenlerin kusuru dahilinde kusur atfedilen daimi nezaretçi ... ile, dosyada adının geçmediği belirtilen teknik nezaretçi ve ocak başçavuşsunun kusur aidiyetleri yönünden durumları açığa kavuşturulmak suretiyle, gerek müfettiş raporu gerekse Ceza dosyasında alınan kusur raporu ile iş bu dosya arasındaki çelişki giderilmeli, bu kapsamda iş kazasının gerçekleştiği iş kolunda iş güvenliği bakımından uzman kişilerden oluşan bilirkişi heyetinden, tarafların kusur oranı ve aidiyeti konusunda raporlar arasındaki çelişkinin giderildiği ve davalılar arasındaki hukuki ilişki ile asıl işverenlik-alt işverenlik sıfatlarının irdelendiği, uygun bir kusur raporu alınarak, tüm deliller birlikte değerlendirildikten sonra, varılacak sonuca göre hüküm kurulmalıdır.” hususlarına işaret edilmiş olmakla, Mahkemece bozma ilamına uyulmasına rağmen dava konusu iş kazasına ilişkin olarak Kurum Müfettiş raporu ile dosyada hükme dayanak kılınan bilirkişi raporu arasında çelişki gereği gibi irdelenip giderilmemiştir.
Kabule göre de; bozma sonrası Mahkemece alınan kusur raporunda, haklarında ceza davası bulunan ve bulunmayan dava dışı kişilere yönelik atfedilen kusur oranları toplamının %45 olması, davalılardan alt işveren ... Madencilik ve ... İnşaat Petrol ve Ürünleri Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.'ne izafe edilen kusur oranının aynı şekilde %45 olarak belirlenmesi, bir diğer ifadeyle, kazalı dışındaki gerçek kişilere atfedilen kusur oranlarının işveren ... Madencilik kusuru içerisinde değerlendirilmesi sonucunda, hakkında hüküm kurulan alt işveren ... Madencilik ve ... İnşaat Petrol ve Ürünleri Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin hiç kusurunun bulunmamasına göre hakkında yazılı şekilde karar verilmiş olması isabetsiz bulunmuştur.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
O hâlde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılara iadesine, 17/01/2022 gününde oybirliği ile karar verildi.