MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA : Davacı, yetki tespitinin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalılar avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, yetki tespiti için yapılan başvuru tarihinde müvekkili işverene ait işyerlerinde çalışan işçi sayısının seksendokuz kişi olmayıp yüzondört kişi olduğunu, işçilerin büyük çoğunluğunun da başvuru tarihinden önce davalı sendikadan istifa ettiklerini iddia ederek davalı bakanlıkça yapılan olumlu yetki tespitinin iptalini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı bakanlık vekili, yapılan tespit işleminin kanunlara uygun olduğunu, ayrıca üye kayıt fişlerinin üç iş günü içinde işverene gönderilmemesinin yetki tespit işleminin iptalini gerektirmeyeceğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı sendika vekili ise, müvekkili sendikanın davacının işyerlerinde çoğunluğa sahip olduğunu, hesaplama yapılırken işveren vekilleri ile şirket ortaklarının düşülmesi gerektiğini, ayrıca davacının İstanbul işyerinde çalıştığı gözüken onyedi kişinin gerçekte leasing şirketi çalışanı olmalarına rağmen davacı şirketin işçisi olarak gösterildiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere bilirkişi raporuna dayanılarak davalı sendikanın davacı işverenin işyerlerinde çoğunluğu sağlayamadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalılar vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık davalı sendikanın davacıya ait işyeri ya da işyerlerinde çoğunluğu sağlayıp sağlayamadığı ve bu itibarla olumlu yetki tespitinin yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Öncelikle, olumlu yetki tespit işlemi konusunda taraflar arasında ortaya çıkan uyuşmazlık yetkili iş mahkemesince çözülmelidir.
Mahkemece daha önce verilen davanın kabulü yönündeki karar yetkili mahkeme olunup olunmadığının belirlenmesi noktasından bozulmuştur. Mahkeme tarafından bozmaya uyularak karar yetkili olunduğu gerekçesiyle davanın esası hakkında karar verilmiş ise de, bu karar herhangi bir araştırmaya dayalı olarak değil sadece bozma kararında belirtilen seçeneklerden birinin seçilmesi suretiyle yetersiz dosya kapsamına dayanılarak verilmiştir. Oysa bozma kararının gereğinin yerine getirilebilmesi mahkeme tarafından belirli bazı araştırmaların yapılmasını gerekli kılmaktadır.
Dosya kapsamına göre, davacı şirketin merkez işyerinin “.... Sokak .... Plaza ... Blok No:16 K:3 ...-..../İstanbul” adresinde bulunduğu ve İstanbul Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü yetki alanı içerisinde yer aldığı, davacı şirketin yetki tespit işlemine konu olan diğer işyerinin ise “Yol-İş Kampı Karşısı Akçakoca Kavşağı Akçakoca/Düzce” adresinde bulunduğu ve Düzce Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü yetki alanı içerisinde yer aldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıdaki açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde;
Mahkemece öncelikle söz konu işyerlerine ilişkin SGK kayıtları, ticaret sicil kayıtları, ana sözleşme ile işyerlerindeki organizasyonu ve varsa işyerlerinin birbirleriyle ilgilerini gösterir yönetsel belgeler dosya kapsamına dahil edilmeli, bundan sonra özellikle Kadıköy işyerinin yapısı üzerinde durulmalı, burada yapılan işlerin bağımsız nitelikte olup olmadığı ile söz konusu işyerinin şirket merkezi olarak adlandırılmakla beraber irtibat bürosu gibi faaliyette bulunup bulunmadığı, sadece Düzce işyerine ilişkin iş ve işlemler yapılıp yapılmadığı belirlenmeli ve sonucuna göre ortada tek bir işyeri ve ona bağlı yer mi, birden fazla işyeri mi olduğu, birden fazla işyeri mevcut ise bunun toplu iş hukuku anlamında aynı işkolunda yer alan işyerlerinden oluşan bir işletme mi olduğu eğer işletme söz konusu ise bunun merkezinin neresi olduğu ortaya konulduktan sonra yetkili mahkeme olunup olunmadığı belirlenmelidir. Bu noktada gerekirse keşif ve bilirkişi deliline de başvurularak sonuca gidilmelidir.
Belirtilen esaslara uygun olarak gerekli araştırma ve inceleme yapıldıktan sonra dosya kapsamı uyarınca mahkemece işyeri ve işyerine bağlı yerden oluşan tek bir işyerinin varlığı kabul edilirse işyeri esasına göre, eğer aynı iş kolunda yer alan iki işyeri olduğu kabul edilirse de işletme esasına göre yetkili mahkemeyi belirlemek gerekecektir. Bu son halde şirket merkezi olarak ifade edilen işyerinin gerçekte bu niteliğe sahip olduğu ve işletmenin idare edildiği yer olması halinde işletme merkezi bu işyeri olacaktır. Yetkili mahkeme de bu tespite göre belirlenecektir.
Yetkili mahkeme sorununun yukarıdaki esaslara göre çözülerek sonucuna göre yetkili olunduğunun tespit edilmesi halinde davanın esası hakkında karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir. Bozma sebebine göre de sair temyizlerin bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 16.04.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.