Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2020/11076 Esas 2022/619 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
İlk DereceMahkemesi : Palu Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi



Dava, iş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davalı ... Yapı San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden davanın reddine, diğer davalılar yönünden davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davacılar ve davalılar ... Yapı San. ve Tic. A.Ş. ve ... Mad. Tur. İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş. tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince davalılar ... Yapı San. ve Tic. A.Ş. ve ... Mad. Tur. İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş.‘nin istinaf başvurularının esastan reddine, davacıların istinaf başvurularının kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davalı ... Yapı San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden davanın reddine, diğer davalılar yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalılar ... Yapı San. ve Tic. A.Ş. ve ... Mad. Tur. İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş. tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacılar, eş için 164.957,14 TL destekten yoksun kalma tazminmatı, 50.000,00 TL manevi tazminat ve 6098 sayılı TBK’nın 440. md kapsamında 2.250,00 TL ölüm tazminatı, çocuk Zöhre için 26.357,49 TL destekten yoksun kalma tazminatı, 30.000,00 TL manevi tazminat, çocuk ... için 30.000,00 TL manevi tazminat ile tüm davacılara ödenmek üzere 500,00 cenaze ve defin giderinin davalılardan tahsilini talep ve dava etmişlerdir.
II-CEVAP
Davalı ... İnş. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. dışındaki diğer davalılar davaya cevaplarında özetle davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesince davalı ... Yapı San. ve Tic. Ltd. Şti.‘nin adi ortaklıktan kaza tarihinden önce ayrıldığı anlaşıldığından bahisle adı geçen davalı hakkındaki davanın pasif husumet yokluğundan reddine, diğer davalılar yönünden davacı eşin maddi tazminat isteminin kabulüne, davacı eş lehine 30.000,00 TL manevi, davacı çocuk Zöhre lehine 20.307,14 TL maddi, 15.000,00 TL manevi, davacı çocuk ... lehine 15.000,00 TL manevi tazminat ödenmesine, yine davacı eş lehine TBK’nun 440. md. kapsamında 2.078,00 TL ölüm tazminatı ödenmesine, davacıların cenaze ve defin gideri taleplerinin reddine karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İlk derece mahkemesi kararına karşı davacılar ve davalılar ... Yapı San. ve Tic. A.Ş. ve ... Mad. Tur. İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş. tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince davalılar ... Yapı San. ve Tic. A.Ş. ve ... Mad. Tur. İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş.‘nin istinaf başvurularının esastan reddine, davacıların istinaf başvurularının kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davalı ... Yapı San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden davanın reddine, diğer davalılar yönünden davacı eşin maddi tazminat isteminin kabulüne, davacı eş lehine 50.000,00 TL manevi, davacı çocuk Zöhre lehine 20.307,14 TL maddi, 30.000,00 TL manevi, davacı çocuk ... lehine 30.000,00 TL manevi tazminat ödenmesine, yine davacı eş lehine TBK’nun 440. md. kapsamında 2.078,00 TL ölüm tazminatı ödenmesine, davacıların cenaze ve defin gideri taleplerinin reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalılar ... Yapı San. ve Tic. A.Ş. ve ... Mad. Tur. İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş.‘nin ortak vekili temyiz dilekçesinde özetle kusurun oran ve aidiyetinin hatalı tespit edildiğini, kazaya karışan loder operatörüne ve davacılar murisine verilen kusurun az olduğunu, Kurum inceleme raporunda kendilerine %20 oranında kusur verilmiş iken mahkemece alınan kusur raporunda %25 oranında kusur izafe edilmesinin doğru olmadığını, illiyet bağı ve illiyeti kesen nedenlerin irdelenmediğini, ücretin hatalı belirlendiğini, manevi tazminatların fazla olduğunu ileri sürmüştür.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dosya kapsamından, Kurum tarafından yapılan inceleme sonucunda düzenlenen inceleme raporunda asıl işveren olarak nitelendirilen adi ortaklığın %20, alt işveren olarak nitelendirilen ... İnş. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin %50, iş mak. opt. ...’nin %10, davacılar murisi müteveffa sigortalının %20 oranında kusurlu oldukları yönünde görüş bildirildiği, mahkemece alınan 04/05/2016 tarihli kök kusur raporunda kusur nedenleri ve sorumlular sayılmasına karşın kusur taksimatı yapılmadığı, sadece davalı şirketlerin sorumlulukları ve bunları yerine getirmediklerinin açıklandığı, müteveffa sigortalı ile iş makinası operatörü ...‘nin bu raporda kusurlu hareketleri sayılan kişiler arasında bulunmadığı, 13/06/2016 tarihli ve 06/07/2016 tarihli ek kusur raporlarında murisin %10, iş makinası operatörü ...’nin %10, asıl işveren olarak nitelendirilen olan adi ortaklığın işveren vekili ...’ın %25, alt işveren olarak nitelendirilen ... İnş. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin işveren vekili İbrahim ...’in %55 oranında kusurlu oldukları yönünde görüş bildirildiği anlaşılmaktadır.
İş kazalarından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davalarında zararlandırıcı olaya neden oldukları ileri sürülen kişi veya kişilerin kusur oranlarının kesin olarak tespiti hem maddi hem de manevi tazminat miktarını doğrudan etkilemesi bakımından önem taşımaktadır. Zira maddi tazminat davalarında sigortalının veya hak sahiplerinin kazanç kaybının hesaplanmasında davacı veya hak sahibinin kendi kusuru oranında tespit olunan kazanç kaybından indirim yapılacağı gibi yine manevi tazminat davalarında hükmedilecek manevi tazminat miktarının takdirinde tarafların kusur durumu mahkemece öncelikle dikkate alınacaktır.
Somut olayda, istinaf mahkemesinin karar gerekçesinde, hükme dayanak kılınan ve ilk derece mahkemesi tarafından alınan bilirkişi kusur raporunda alt işveren ... İnş. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne %55, adi ortaklığı oluşturan ... ve ... şirketlerine %25, ... İnş. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. işçisi kepçe operatörü ...’ye %10, davacılar murisine %10 oranında kusur izafe edildiği belirtilmesine karşın anılan rapor içeriklerinden alt işveren ... şirketine izafe edildiğinden bahsedilen %55 oranındaki kusurun ... İnş. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin yetkilisi İbrahim ...’e, yine adi ortaklığa izafe edildiği belirtilen %25 oranındaki kusurun ise adi ortaklık yetkilisi ...’a izafe edildiğinin anlaşılması karşısında hatalı bir aidiyetle belirleme yapılıp hüküm fıkrasında esasen kendilerine kusur izafe edilmemiş olan anılan şirketler hakkında yazılı şekilde hüküm tesis edilmesi hatalıdır. Bu çerçevede mahkemece yapılacak iş öncelikle davalı şirketlerin kusur oran ve aidiyetlerini irdeleyip, ayrıca, ceza dava dosyası içeriğini de gözeterek davalıların ve diğer ilgililerin kusur oran ve aidiyetlerini açık ve net bir şekilde belirleyip usuli kazanılmış hakları da gözeterek, diğer taraftan davalı ... Mad. Tur. İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş.‘nin karardan ve temyizden sonra iflasına karar verildiği anlaşılmakla bozma sonrası yapılacak yargılama sürecinde tasfiyenin devam edip etmediğini araştırıp, tasfiyenin devam ettiği anlaşıldığı takdirde tasfiyenin niteliğine göre iflas dairesi ya da iflas idaresine tebligat yapılması, ticaret sicilinden terkin edilme durumu gerçekleşmiş ise adı geçen davalı şirketin ihyası sonrasında karar verilmesi gerektiğini dikkate alarak çıkacak sonuca göre bir karar vermekten ibarettir.
O hâlde, davalılar ... Yapı San. ve Tic. A.Ş. ve ... Mad. Tur. İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş.‘nin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi’nin davalılar ... Yapı San. ve Tic. A.Ş. ve ... Mad. Tur. İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş.‘nin istinaf başvurularının esastan reddine, davacıların istinaf başvurularının kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davalı ... Yapı San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden davanın reddine, diğer davalılar yönünden davanın kısmen kabulüne dair kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararının yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nın 373/2 maddesi gereği BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılara iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 18/01/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.