Danıştay 6. Daire 2018/6808 Esas 2022/2729 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/6808
Karar No : 2022/2729

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ....
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ....

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin .... tarih ve E:...., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Edirne ili, Merkez ilçesi, ... Mevkii, .... ada ... parsel sayılı taşınmazın kullanımının akaryakıt istasyonuna dönüştürülmesi talebinin reddi yolundaki ... Belediye Meclisinin 05.04.2016 tarih ve .... sayılı kararına karşı yapılan itirazın reddedilmesine dair ... Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E:...., K:.... sayılı kararda; mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde hazırlanan bilirkişi raporu ile dosyada bulunan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, davacıya ait taşınmaza 1/1000 ölçekli uygulama imar planında “tercihli kullanım alanı” fonksiyonu yüklendiği, 2014 onay tarihli Edirne (Merkez) Revizyon İmar Planı plan notlarında “29.3 Ticaret Alanları”, “29.4 Bakım, Akaryakıt ve LPG İkmal İstasyonları” ve “D. Tercihli Kullanım Alanları (TKA)” ayrı ayrı tanımlanmış fonksiyon alanlarının belirlendiği, plan notları incelendiğinde “akaryakıt ve LPG ikmal istasyonu” fonksiyonunun gerek “ticaret alanları” gerekse “tercihli kullanım alanları” altında değerlendirilmediği, imar planında doğrudan “akaryakıt ve LPG ikmal istasyonu” olarak işlevlendirilmiş alanlarda sadece bu tür bir kullanıma izin verileceği ve dava konusu ... ada ... parsel sayılı taşınmazda yapılmak istenen akaryakıt ve LPG istasyonundan çıkan bir aracın yön değişikliği yapmadan ... metre sonra davalı belediyenin akaryakıt ve LPG istasyonu yapmak istediği ... ada ... parsel sayılı taşınmaza ulaştığı hususları dikkate alındığında, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Akaryakıt istasyonu alanına alınmasına karar verilen belediyeye ait ... ada ... parsel sayılı taşınmazın hem ... Kenti Kentsel Sit Alanı Etkileme Geçiş Bölgesi içinde hem de tescilli yapı olan ... koruma sınırları içinde kalması nedeniyle imar planı değişikliğinin geçerliliğinin ... Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu kararına bağlı olduğu ve henüz bu yönde bir karar alınmadığı, Kurulca bu yönde bir karar alınmadan talebinin reddedilmesinin uygun olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'ÜN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Edirne ili, Merkez ilçesi, ... Mevkii, ... ada ... parsel sayılı taşınmazın tercihli kullanım alanı kullanımının akaryakıt istasyonu kullanımına dönüştürülmesi talebinin; ... Belediye Meclisinin ..... tarih ve ... sayılı kararıyla Edirne ili, Merkez ilçesi, ... ada, .... parsel sayılı taşınmazın park alanında kalan kısmının Edirne Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu görüşü alınmak kaydıyla akaryakıt ve servis istasyonu alanına alındığından bahisle aynı bölgede belediyenin de akaryakıt istasyonu yatırımı olduğu bu nedenle mevzuat gereğince 1 km. mesafe içinde başka bir akaryakıt istasyonu yapılamayacağı belirtilerek reddedilmesine ilişkin ... Belediye Meclisinin .... tarih ve ... sayılı kararına karşı yapılan itirazın, Koruma Bölge Kurulu kararından sonra 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğine ilişkin askı işlemlerinin tamamlanacağı gerekçesiyle reddedilmesine dair .... Belediye Meclisinin 06.05.2016 tarih ve ... sayılı kararının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
İşlem tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 5. maddesinde, uygulama imar planları; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren planlar olarak tanımlanmıştır.
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 8. maddesinin 4. fıkrasında, kurulun, teknik ve ekonomik kriterlere göre bayilik kategorileri oluşturabileceği, bu durumda bayilik lisanslarının kategorilerine göre düzenleneceği, akaryakıt ve LPG istasyonları arasındaki mesafelerin, aynı yönde olmak üzere, şehirler arası yollarda on kilometreden, şehir içi yollarda bir kilometreden az olmamak üzere Kurul tarafından çıkarılacak ve 1.1.2005 tarihinde yürürlüğe girecek yönetmelikle düzenleneceği kurala bağlanmış, 17.06.2004 günlü, 25945 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliğinin "Mesafe kısıtlamaları" başlıklı 45. maddesinde de, iki akaryakıt ve/veya LPG istasyonu arasındaki mesafenin, aynı yönde olmak üzere; şehirlerarası yollarda on, şehir içi yollarda bir kilometreden az olamayacağı hükmü yer almıştır.
2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 17. maddesinde "Bir alanın koruma bölge kurulunca sit olarak ilanı, bu alanda her ölçekteki plân uygulamasını durdurur. Sit alanının etkileşim-geçiş sahası varsa 1/25.000 ölçekli plân kararları ve notları alanın sit statüsü dikkate alınarak yeniden gözden geçirilerek ilgili idarelerce onaylanır. Koruma amaçlı imar planı yapılıncaya kadar, koruma bölge kurulu tarafından üç ay içinde geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartları belirlenir. Belediyeler, valilikler ve ilgili kurumlar söz konusu alanda üç yıl içinde koruma amaçlı imar planı hazırlatıp incelenmek ve sonuçlandırılmak üzere koruma bölge kuruluna vermek zorundadır. Üç yıllık süre içinde zorunlu nedenlerle plan yapılamadığı takdirde koruma bölge kurulunca gerekçeli olarak bu süre uzatılabilir. Uzatılan süre içerisinde geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartları uygulanır. İlgili idareler, koruma amaçlı imar planını en geç iki ay içinde görüşür ve varsa değişmesini istediği hususları koruma bölge kuruluna bildirir. Koruma bölge kurulunda bu hususlar değerlendirilir ve kurul tarafından uygun görülen haliyle planlar ilgili idarelere onaylanmak üzere gönderilir. Planlar koruma bölge kurulunun uygun gördüğü şekliyle ilgili idarelerce altmış gün içinde onaylanmak zorundadır. Bu süre içinde görüşülmeyen ya da onaylanmayan planlar kesinleşerek yürürlüğe girer. Koruma amaçlı imar planının yürürlüğe girmesiyle geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartları ayrıca karar almaya gerek kalmadan ortadan kalkar. Koruma amaçlı imar plânları ve çevre düzenleme projelerinde yapılacak değişiklikler yukarıdaki usullere tabidir." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacı talebinin reddine gerekçe olarak belirtilen ... ada, ... parsel sayılı taşınmazın park alanında kalan kısmının kullanımının akaryakıt ve servis istasyonu alanı olarak belirlenmesine yönelik ... Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararıyla kabul edilen 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği anılan taşınmazın .... Sit Alanı ve Etkileme Geçiş Bölgesi Koruma Amaçlı İmar Planı sınırlarında kalması nedeniyle 2863 sayılı Kanunun 17. maddesi uyarınca Koruma Kurulu tarafından uygun görüldükten sonra davalı idarece onaylanıp yürürlüğe gireceğinden, anılan taşınmazın akaryakıt ve servis istasyonu alanına alınan kısmına yönelik söz konusu uygulama imar planı değişikliğinin Koruma Bölge Kurulu tarafından uygun görülüp görülmediğinin araştırılması, bu husus araştırıldıktan sonra anılan uygulama imar planı kesinleşti ise; ... ada, ... parsel sayılı taşınmazın akaryakıt ve servis istasyonu alanına alınan kısmı ile ... ada ... parsel sayılı davaya konu taşınmazın aynı güzergahta olup olmadığı, giriş-çıkışlarının aynı yoldan olup olmadığı, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ve bu kanuna dayanılarak yürürlüğe konulan Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliğinde öngörülen mesafe şartını sağlayıp sağlamadığı hususları netleştirilerek yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, uygulama imar planı değişikliği Koruma Bölge Kurulu tarafından uygun görülmemiş ise, ... ada ... parsel sayılı taşınmazın tercihli kullanım alanından akaryakıt istasyonuna dönüştürülmesine yönelik davacı talebinin şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun olup olmadığı hakkında konusunda uzman bilirkişilerden oluşturulacak yeni bilirkişi heyetiyle mahallinde yaptırılacak keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenecek rapor doğrultusunda yeniden karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığından davanın reddine ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:..... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 08/03/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.