Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/12224 Esas 2022/764 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
No : 2019/633-2019/1054
İlk Derece
Mahkemesi : Van 1. İş Mahkemesi

Dava, ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince verilen kararın taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, müvekkilinin 22.12.2011 e kadar Yeşilyurt Özel Sağlık Hizmetleri ve Malzemeleri San Tic. Ltd Şti de hissedar olduğunu, şirket hisselerini 22.12.2011 de devrettiğini, davalı kurumca şirkette hissedar olması dolayısıyla hakkında icra takibi başlatılarak ödeme emri gönderildiğini, şirkete ödeme emri tebliğ edilmeden müvekkilinin temsil yetkisi olup olmadığı araştırılmadan gönderilen ödeme emrinin hukuka aykırı olduğunu bu nedenle borçlu olmadığının tespiti ile ödeme emrinin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II-CEVAP
Davalı SGK vekili; davacının öncelikle kuruma zorunlu başvuruda bulunması gerektiğini bu nedenle dava şartı yokluğundan davanın reddini dava konusu olan prim borcu damga vergisi işsizlik sigortası primlerinin şirketin 2009 9-10.11.12. aylara ait borcu olduğunu ve 6183 sayılı Yasanın 35. maddesi gereği hissedar olan davacıya ödeme emri gönderildiğini, davanın reddini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesi tarafından davanın kabülü ile; Davacı hakkında Van İl SGK tarafından gönderilen 2015/011100, 2015/011101 ve 2015/011102 takip numaralı ödeme emirlerinin iptaline, karar verilmiştir.
Davalı SGK vekili; öncelikle davanın dava şartı yokluğundan reddi gerektiğini şirketten tahsil edilemeyeceği anlaşılan alacağın ortaklardan tahsili için ödeme emri tebliğ edildiğini, şirketin terkin edildiğini ve takibin şirket aleyhine yapılmasının hukuken mümkün olmadığını ifade etmiştir.
B-BAM KARARI
Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi, “İlk derece mahkemesinin kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun’un 353-(1)-b-2 maddesi uyarınca ortadan kaldırılmasına,
Davanın kısmen kabulü ile, 2015/011100 2015/011101 ve 2015/011102 takip sayılı dosyalarda davacı borçlunun toplam 146165 TL tutarındaki kurum alacağından Yeşilyurt Özel Sağlık Hizmetleri ve Malzemeleri San Tic. Ltd Şti'ndeki devretmeden önceki sermaye hissesi oranında sorumlu olduğundan hisseden arta kalan kısım bakımından ödeme emrinin iptaline, davacının şirket hissesi oranındaki alacak yönünden takiplerin devamına,...” karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili, davanın kabulü gerekirken kısmen kabulünün temyizen bozulmasını talep etmiştir.
Davalı Kurum vekili, öncelikle davanın dava şartı yokluğundan reddi gerektiğini şirketten tahsil edilemeyeceği anlaşılan alacağın ortaklardan tahsili için ödeme emri tebliğ edildiğini, şirketin terkin edildiğini ve takibin şirket aleyhine yapılmasının hukuken mümkün olmadığını belirterek kararın temyizen bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
İnceleme konusu dosyada; dava dışı Yeşilyurt Özel Sağlık Hizm.Tic.Ltd.Şti.'nin davaya konu ödeme emirlerinde belirtilen borç dönemi olan 2009/9-12. döneminde,11.06.2009 tarihli ortaklar kurulu kararıyla 5 yıl için İlhami Gültepe’nin şirket müdürü olarak belirlendiği, davacının ise ilk olarak 07.07.2005 tarihli ortaklar kurulu kararı ile şirkete hissedar olduğu, değişik tarihli ortaklar kurulu kararı ile hisse oranını arttırarak toplam 1900 adet hisseye sahip olduğu, davacının 22/12/2011 tarihli hisse devir sözleşmesi ile şirkette sahip olduğu hissenin tamamını İlhami Gültepe’ye devretmek suretiyle şirket ortaklığından ayrıldığı ayrıca dava dışı şirkette dava konusu dönemde müdür sıfatına sahip olmadığı anlaşılmaktadır.
Tüzel kişi işverenlerin ortak ve yetkililerinin kamu alacaklarından sorumluluğu, 6183 sayılı Kanunun 35, mükerrer 35, mülga 506 sayılı Kanunun 80. ve bazı maddeleri dışında 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanunun 88. maddesinde düzenlenmiştir.
506 sayılı Kanunun 80/12 maddesi, “Sigorta primlerini haklı sebepleri olmaksızın, birinci fıkrada belirtilen süre içerisinde tahakkuk ve tediye etmeyen kamu kurum ve kuruluşların tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlileri mesul muhasip, sayman ile tüzelkişiliği haiz diğer işverenlerin üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri kuruma karşı, işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur.” hükmünü öngörmüş, 5510 sayılı Kanunun 88/20 maddesi de bazı farklar dışında anılan maddeye paralel düzenleme getirmiş olup, “Kurumun sigorta primleri ve diğer alacakları haklı bir sebep olmaksızın bu Kanunda belirtilen sürelerde ödenmez ise kamu idarelerinin tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlileri, tüzel kişiliği haiz diğer işverenlerin şirket yönetim kurulu üyeleri de dahil olmak üzere üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri ile kanuni temsilcileri Kuruma karşı işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur.” hükmünü öngörmüştür.
6183 sayılı Yasanın 35. maddesinde ise, “Limited şirket ortakları şirketten tahsil imkanı bulunmayan amme alacağından sermaye hisseleri oranında doğrudan doğruya sorumlu olurlar ve bu Kanun hükümleri gereğince takibe tabi tutulurlar” hükmü öngörülmüş iken, öngörülen istisnaları dışında 06.06.2008 tarihinde yürürlüğe giren Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanunda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki 04.06.2008 tarih 5766 sayılı Kanun’un 3. maddesi ile, 6183 sayılı Kanunun 35. maddesinde yer alan “Şirketten tahsil imkanı bulunmayan” ibaresi şirketten tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan” şeklinde değiştirilmiştir. Aynı maddeye, “Ortağın şirketteki sermaye payını devretmesi halinde, payı devreden ve devralan şahısların devir öncesine ait amme alacaklarının ödenmesinden, birinci fıkra hükmüne göre, müteselsilen sorumlu olurlar. Amme alacağının doğduğu ve ödenmesi gerektiği zamanlarda, pay sahiplerinin farklı şahıslar olmaları halinde, bu şahıslar, amme alacağının ödenmesinden birinci fıkra hükmüne göre müteselsilen sorumlu olurlar.” şeklinde fıkralar eklenmiştir.
Somut olayda; öncelikle 6183 sayılı Yasa 35. madde kapsamında irdeleme yapılarak, prim borçlarının ilgili şirketten tahsili için davalı Kurum tarafından ne gibi işlemler yapıldığı, borcun tahsil edilip edilmediği hususları araştırılarak, prim borcunun ilgili şirketten tahsil imkanı olup olmadığı tespit edilmeli, yapılan inceleme sonucunda şirketten tahsil imkanının olmadığı ve davacının prim borcundan sorumlu olduğu değerlendirilirse, hissesi oranında sorumluluk tutarları saptanarak sonucuna göre karar verilmelidir.
O hâlde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun kabulüne ilişkin kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi kararının yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nın 373/2. maddesi gereği BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 19.01.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.