Danıştay 9. Daire 2019/3645 Esas 2022/726 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/3645
Karar No : 2022/726


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı-…
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı adına, miras yoluyla iktisap ettiği taşınmazları satması nedeniyle elde ettiği gelirin ticari kazanç olduğundan bahisle takdir komisyonu kararına dayanılarak 2011 yılı için re'sen tarh edilen bir kat vergi ziyaı cezalı gelir vergisi ile 2011/Nisan-Haziran, Temmuz-Eylül ve Ekim-Aralık dönemleri için geçici vergi ve kesilen bir kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla; davacı tarafından 2011-2013 yılları arası gerçekleştirilen satışların takdir komisyonu kararlarında belirtilen tespitlerle de kabul edildiği üzere 5 adedinin miras taksim sözleşmesi uyarınca 14.12.2009 tarihinde tapu intikalleri gerçekleştirilen ve davacının murisinden miras yoluyla kalan taşınmazlar olması karşısında anılan taşınmaz satışlarının devamlılık ve ticari organizasyon içerecek şekilde gayrimenkul alım-satım faaliyeti kapsamında değerlendirilmesinin mümkün bulunmadığı, 2006 ile 2011 yıllarında edinilen 2 adet taşınmazın 2013 yılında gerçekleştirilen satışları yönünden ise, davacının gayrimenkul alım satım işleriyle devamlı olarak uğraştığı yönünde alıcıların ifadeleri, satış ilanları, işyeri tespiti, alım ve satıma taraf olanların nasıl bir araya geldiği, irtibatın nasıl sağlandığı gibi vergiyi doğuran olayın tespitine yönelik olarak ticari organizasyona dair herhangi bir araştırma ve inceleme yapılmamış olması, gayrimenkul alım satım işlerinin ticari faaliyet olup olmadığına ve davacının ekonomik durumu da dikkate alınarak faaliyetin şahsi ihtiyaç kapsamı ve sınırlarını aşıp aşmadığına dair inceleme aşamasında somut hiçbir değerlendirme yapılmadan ortada ticari bir organizasyonun varlığından ve sürekliliğinden bahsedilmesinin mümkün bulunmaması ve ayrıca söz konusu iki taşınmaz satışının tek başına devamlılık unsuruna ve ticari bir girişim gayesi bulunduğuna karine teşkil etmemesi karşısında, davacının taşınmaz aldığı ve sattığı, bu işi ticari organizasyon içerisinde devamlı surette yaptığı yönünde vergilendirme yönünden esas alınabilecek yeterli ve somut tespit bulunmaksızın salt tapu kayıtlarında yer alan bilgiler esas alınmak suretiyle, gayrimenkul satışları ticari faaliyet olarak nitelendirilmesinde ve miras yoluyla intikal eden taşınmazların satışından elde hasılatın % 20 si kar olarak kabul edilmek suretiyle belirlenen matrah üzerinden 2011 takvim yılına ilişkin olarak re'sen tarh olunan bir kat vergi ziyaı cezalı gelir vergisi ile geçici vergisi üzerinden kesilen vergi ziyaı cezalarında hukuka uyarlık görülmediği, yıllık beyanname verme süresi geçtikten sonra geçici vergi aslının aranmayacağı ve bu vergiye gecikme faizi ve ceza uygulanacağı hükmüne yer verilmiş olması karşısında, dava konusu edilen vergi aslı yönünden hüküm kurulması halinde hukuksal sonuç doğurması olanaklı bulunmadığından, geçici vergilerinin kaldırılması isteminin incelenmeksizin reddi gerektiği gerekçesiyle cezalı gelir vergisi ile geçici vergi üzerinden kesilen vergi ziyaı cezası yönünden kabulüne, geçici vergi asılları yönünden incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:
Davalı idare tarafından ileri sürülen iddialar, dayandığı gerekçeler karşısında, kararın davanın kabulüne ilişkin hüküm fıkrasının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekeçesiyle davalının istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir
Geçici vergi aslına ilişkin hüküm fıkrasına yönelik davacı istinaf başvurusu yönünden ise; mahsup döneminin geçmesi halinde tarh edilen geçici verginin kesinleştikten sonra terkin edilmesi gerektiği tartışmasız olmakla birlikte, gelir vergisi tarhiyatına ilişkin uyuşmazlık hakkında verilen hükme bağlı olarak, uyuşmazlığın geçici vergi aslına ilişkin kısmı yönünden de davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, mahsup dönemi geçtikten sonra kesinleşen geçici vergi aslının terkini gerektiği gerekçesiyle davanın geçici vergi aslına ilişkin kısmının incelenmeksizin reddine karar veren vergi mahkemesi kararının geçici vergi aslına ilişkin hüküm fıkrasında yasal isabet görülmediği gerkçesiyle davacının istinaf başvursunun kabulü ile kararının geçici vergi aslına ilişkin hüküm fıkrasının kaldırılmasına, geçici vergi aslı yönünden de davanın kabulüne karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Aynı yıl içinde birden fazla ya da takip eden yılda birden fazla taşınmaz satışının devamlılık unsuruna karine oluşturduğu, bu nedenle birden fazla taşınmaz satışının ticari kazanç olduğu kabul edilerek, tapuda beyan edilen satış tutarı ile alıcı tarafından kullanılan kredinin farklı olması nedeniyle takdir komisyonunca belirlenen matrahta ve buna göre yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen incelenmeksizin reddine, kısmen kabulüne ilişkin Vergi Mahkemesi kararına yönelik taraflarca yapılan istinaf başvurusu üzerine, davalı istinaf başvurusunun reddi, davacı istinaf başvurusunu kabul edip, Vergi Mahkemesi kararının incelenmeksizin reddine ilişkin kısmını kaldırıp, bu kısım yönünden de davanın kabulüne hükmeden … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 08/03/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.