Esas No: 2012/19514
Karar No: 2013/7913
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2012/19514 Esas 2013/7913 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, ihbar tazminatı, genel tatil ücreti, fazla mesai ve ücret alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı ... San ve Tic. A.Ş avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin vinç operatörü olarak davalı ... A.Ş."de 18.10.2005-15.08.2006 tarihleri arasında çalıştığını davalı şirketin tek taraflı olarak sözleşmeyi feshettiğini, fesih işleminde 4857 sayılı İş Kanunu"nun19. maddesindeki usul ve esaslara uyulmadığını, ... San. Tic. A.Ş. ile diğer davalı ... İş İnş. San. Tic. Ltd. Şti. arasında alt üst işveren ilişkisinin bulunduğunu, müvekkilinin primlerinin 18.10.2005 tarihinden itibaren üç ay boyunca ... A.Ş."nin alt işvereni ... İnşaat tarafından ödendiğini, 18.01.2006 -18.04.2006 tarihleri arasında sigorta primlerinin ödenmediğini, 18.04.2006 "dan 10.08.2010 tarihine kadar ... A.Ş. tarafından primlerin ödendiğini, bunun davacıya haber verilmediğini, Çalışma ve Soysal Güvenlik Bakanlığı"nın iş müfettişlerinin incelemesinde müvekkilinin çalıştığı hizmet süresinin dört ay yirmidört gün olarak gösterildiğini, oysa davacının dokuz ay yirmisekiz gün anılan işyerlerinde çalıştığını, 18.10.2005 tarihi ile 15.05.2006 tarihleri arasında iş sözleşmesine tabi sigorta hizmet ettiğinin tespitine ve davalı işverenler yönünden ihbar tazminatı, fazla mesai ve genel tatil ücretleri, grup deplase alacağı ve ücret alacağının davalı şirketlerden tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ...-İş İnş. San. Tic. Ltd.Şti. vekili, hizmet tespitine yönelik dava ile alacak davalarının tefrikinin gerektiğini, diğer davalı şirket ile aralarında asıl işveren-alt işveren ilişkisinin bulunduğu iddialarının ispatının gerektiğini, davacının çalıştığı sürelere ait tüm ücretleri aldığını, davacının işi kendisinin bıraktığını, davacının iddialarını kanıtlamasının gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... İnş. San. Tic. A.Ş vekili, hizmet tespiti talepleri ile alacak taleplerinin tek bir davada görülemeyeceğini, husumet yönünden itiraz ettiklerini, davacının işe başlama tarihinin 16.3.2006 olduğunu, işten çıkış tarihinin ise 10.8.2006 olduğunu, çalıştığı toplam sürenin 4 ay 24 gün olduğunu, davacının işten kendisinin ayrıldığını, iş sözleşmesinin belirli süreli olup ihbar tazminatının uygulanamayacağını, davacının alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı kurum vekili, hizmet tespitine yönelik dava ile işçi tazminatına ilişkin davaların nitelikleri icabı ile farklı olduğunu ve bu sebeple öncelikle davaların tefrikinin gerektiğini, davalı işyerinde davacının hizmet cetveli ve dönem bordrolarında yer alan çalışmalar haricinde bir çalışmasının bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Sosyal Güvenlik Kurumu aleyhine açılan davanın tefrik edildiği ve sadece alacaklar açısından davaya devam edildiği, mahkemece toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, ... İş İnşaat ile ... arasında alt üst işveren ilişkisinin ispatlanamaması nedeni ile ... İş İnşaat aleyhine açılan davanın reddine, ... aleyhine açılan davanın ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı ... San ve Tic. A.Ş vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Dosyadaki bilgi ve belgelere göre mahkemece 27.12.2007 tarihli celsede hizmet tespiti davasının tefrikine karar verildiği, 12.05.2008 tarihli celsede hazır olan davacı ile davalılar vekillerinin hizmet tespiti davasını takip etmediklerini bildirdikleri, davacının SSK. hizmet dökümüne göre 25.10.2005-31.12.2005 ve 16.3.2006-10.8.2006 arası 1072849.10 sicil nolu ... San. ve Tic. AŞ. işyerinden sigortalı görüldüğü, ayrıca 14.10.2005-6.11.2005 arası 1030296.67 sicil nolu ... Müh. Proje İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.nden sigortalı görüldüğü, 23.11.2005-10.12.2005 arası 1069422.06 sicil nolu işyerinin Nallı Han Dükkan inşaatı olarak bildirildiği, 01.09.2005 tarihinde 5510 sayılı yasa kapsamına alındığı bir inşaat sözleşmesi, alt işveren bulunup bulunmadığının belli olmadığı, 1069422.06.07 sicil nolu işyerinin ise Hüryap Beton San. ve Tic. Ltd. Şti. olarak 20.03.2002 de Kanun kapsamına alındığı ve 12.06.2006 tarihi itibariyle faal olmadığı, davacının davalı işverenler dışında kalan diğer dönem çalıştığı işyerlerinin davalılardan farklı olduğu ve farklı şehirlerde kurulu işverenlere ait olduğu anlaşılmaktadır.
Hükme esas alınan bilirkişi raporuna göre ve davacı tanık anlatımlarına itibarla sigorta kayıtlarındaki ilk giriş ve son çıkış tarihleri arasında çalışmasının kesintisiz olduğu kabul edilerek davacının işçilik alacakları hesaplanmıştır.
SGK kayıtlarındaki işverenlerin farklı şehirlerde yer almasına rağmen bu işyerlerinde davacının işe giriş tarihi, hangi alt işverenler bünyesinde çalıştığı, alt işveren olup olmadığı, çalışmasına ara verip vermediği netleştirilmemiştir. Davacının hizmet süresi, davalı ... San. ve Tic. A.Ş."de çalıştıklarını belirten tanık anlatımlarına göre belirlenmiş, ancak kurumca bildirilen diğer şirketlerdeki çalışanların anlatımları tespit edilmemiştir. Özellikle davalı işyerlerinde çalıştıkları tespit edilemeyen, dolayısıyla davacının çalıştığı diğer iş yerlerindeki çalışma koşulları konusunda görgüye dayalı beyanda bulunmayan davacı tanıklarının anlatımları gözönüne alındığında kurum resmi kayıtlarının esas alınması gerekirken yazılı şekilde davacı tanıkların anlatımlarına itibarla karar verilmesi hatalı olmuştur.
Şu durumda mahkemece yapılması gereken iş, kurum kayıtlarında gözüken işyeri ile davalı şirketlere ait ticaret sicil kayıtları celbedilmeli, davacıyla ilgili tüm işyeri kayıtları davalı işverenlerden istenilmeli; talebe konu dönemi kapsar şekilde tüm dönem bordroları getirtilmeli, kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu yeterince araştırılmalı, davacının ve davalının bildirdiği deliller toplanarak, Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarında çalışması görülen dava dışı şirketler arasındaki hukuki ilişki tesbit edildikten sonra, davacı ile davalı arasında iş sözleşmesine dayalı iş ilişkisi olup olmadığı, bu çalışmalara ilişkin kurum tespitleri (müfettiş ve yoklama memuru raporları, mahalli denetim tutanakları v.s.) sorularak, celbedilmeli, gerekirse yargılama sırasında dinlenen tanıkların yeniden beyanı alınmak suretiyle davacının davalı işyerlerindeki çalışma süresi tespit edilmeli, çalışmanın varlığı ve niteliği yöntemince araştırılmalı ve toplanan tüm kanıtlar yeniden değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre talep konusu alacaklar yeniden hesaplanmak suretiyle hüküm altına alınmalıdır.
Eksik araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 15.04.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.