Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/13221 Esas 2022/632 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece bozma kararından sonra davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. ve 5510 sayılı Yasanın 86/9. maddeleri olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır. İnceleme konusu davada, davacı, davalı işverene ait işyerinde çalıştığı halde, bildirilmeyen hizmetlerin tespitini talep etmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, dosyada yer alan bilgi ve belgeler karar vermeye elverişli görünmemektedir. Dava dosyası incelendiğinde tanık ifadeleri arasında bariz çelişkiler bulunmakla, öncelikle tanık ifadeleri arasındaki bu çelişkiler giderilmelidir. Bunun yanında belirtilen tanıklar ve yeni tespit edilecek bordro tanıkları ile komşu işyerlerinde çalıştıklarını belirlenen tanıkların hizmet döküm cetvelleri de getirilerek, ifadelerine başvurulmalı, davalı işyerinin talebe konu dönemdeki faaliyet durumu etraflıca araştırılmalı, davacının çalışmasının niteliği, süresi ve dönemi belirlenmelidir. Yargılama sürecinde dinlenen tanık anlatımlarının değerlendirilmesinde; iş yerlerinin kapsamı, kapasitesi ile işin ve işyerinin niteliği nazara alınmalı, böylece bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip, deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek, davacının çalıştığı iddia edilen süreler tereddütsüz belirlenerek, varılacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Ayrıca hükmün gerekçesinde ağustos ayında çalışmaya ara verildiğinin ancak çalışmanın sürekli olduğunun belirtilmesi ile yine hükme dayanak kılınan bilirkişi raporunda da yılın dört ayında 30 gün, kalan aylarda ise 15 gün çalışıldığı kabulüne karşın, davacının hizmet döküm cetvelinde bu günlerden daha az çalışma olduğu aylarda, kabule konu bu sürelerin kararda gözetilmemesi çelişkilidir ve bu esaslara göre kurulan hükümde isabetsizdir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden ilgililere iadesine, 27.01.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.