Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2020/4674 Esas 2022/839 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
No : 2018/2597-2019/1542
İlk Derece
Mahkemesi : Sinop 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Dava, ölüm aylığının yarıya düşürülerek yersiz aylık borcu çıkarılması işleminin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın reddine dair verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı vekili, müvekkiline 25.9.2011 tarihli talebe istinaden bağlanan ölüm aylığının bağlandığı tarih itibariyle yarıya düşürülerek çıkarılan yersiz aylık borcunun iptali ile ödenmeyen aylıkların davacıya ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP:
Davalı Kurum vekili, davacının bağlanan ölüm aylığının, yurt dışından ölen eş üzerinden bağlanan maluliyet aylığı nedeniyle yarım olarak ödenmesi gerekirken tam olarak ödendiğinin tespiti üzerine yersiz aylık borcu çıkarılması işlemlerinde hukuka aykırı bir husus bulunmadığını beyanla davanın reddini istemiştir.
III-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemesince, “...davanın reddine,,...” karar verilmiştir.
IV-BAM KARARI
Bölge Adliye Mahkemesi,“...davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile yukarıda belirtilen ilk derece mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b.2 hükmü gereğince kaldırılmasına,
1-Davacının eşi Fehmi Özdoğru'nun ölümü dolayısıyla 43/2802 tahsis nolu dosyadan bağlanan ölüm aylığının tamdan yarıma düşürülmesine ilişkin kurum işleminin iptaline dair talebinin reddine,
2-Davacıya yersiz ödenen aylıklar toplamı olan 24.555,32 TL 'nin davacıdan istenmesine ilişkin kurum işleminin yerinde olduğuna, bu yöndeki menfi tespit isteminin reddine,
3-Kurumca yargılama sırasında 11.062,00 TL'lik faiz talebine ilişkin işlemden vazgeçildiğinden bu yönden dava konusuz kalmakla, esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına,...” karar verilmiştir.
V-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Davacı vekili, ölüm aylığının tam ödenmesi gerektiği gerekçesi ile kararın bozulmasını istemiştir.
Davalı vekili çıkarılan yersiz aylık borçlarının yasal faiziyle ödenmesi gerektiğinin beyanıyla kararın bozulmasını istedi.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalı Kurumun tüm itirazlarının reddi gerekir.
2-Dosyadaki bilgi ve belgelerden, davacının 19.2.2003 tarihinde vefat eden eşi üzerinden yurt dışından maluliyet aylığı, Türkiye’de de 1.3.2003 ten itibaren kısmi sözleşme aylığı kapsamında ölüm aylığı aldığı, 15.3.2011 tarihinde eşi üzerinden tam ölüm aylığı bağlanmasına ilişkin talebini takiben eşin Türkiye’de bulunan 1333 günlük 506 sayılı kanun kapsamındaki çalışmaları nedeniyle 25.11.2006 tarihinden itibaren tam ölüm aylığı bağlandığı, 25.10.2015 tarihinde davacının eşi üzerinden yurtdışından maluliyet aylığı aldığının tespit üzerine ölüm aylığının yarım olarak ödenmesi gerektiğinden bahisle 25.9.2011-25.10.2015 tarihleri arasında 24.555,32 TL yersiz aylık borcunun çıkarıldığı, davacının borca itirazının reddi üzerine eldeki davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Davacının eşi üzerinden Almanya’dan aldığı maluliyet aylığı ile Türkiye’de eşin 506 sayılı kanun kapsamındaki sigortalılık süreleri nedeniyle bağlanan ölüm aylığı, 5510 sayılı yasanın 54. maddesi kapsamında aylık ve gelirlerin birleşmesi olarak kabul edilemeyeceğinden, davacının Türkiye’de eş üzerinden aldığı ölüm aylığının yarıya düşürülemeyeceği gözetilerek bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun kabulüne ilişkin kararı kaldırılarak verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararının, yukarıda açıklanan nedenlerle HMK'nun 373/2. maddesi gereği BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine 20.01.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.