10. Hukuk Dairesi 2019/3513 E. , 2020/1926 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyarak ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılardan ... Mühendislik Mimarlık Müşavirlik İnş. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, iş kazası sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine bağlanan peşin değerli gelirlerin, davalı asıl işveren ... Mühendislik Mimarlık Müşavirlik İnş. ve Tic. Ltd. Şti. ile alt işveren ... Sistem Prefabrik Çelik Konstrüksiyon İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti."nden rücuan tahsili istemine ilişkin olup, davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasa’nın 26 ve 87. maddeleridir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, 56.435,80 TL"nin davalılardan 27.05.2010’dan itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken müteselsilen tahsiline dair karar verilmiştir.
Görev konusu, kamu düzeniyle ilgili olup davanın her aşamasında ileri sürülebilir. Taraflarca ileri sürülmese dahi, gerek, Mahkemece, gerekse Yargıtay’ca tarafların bu yönde bir savunmasının olup olmadığına bakılmaksızın kendiliğinden göz önünde tutulur.
İflasın açılması hususunun görev kurallarında meydana getireceği değişikliği dava açılmadan önce ve sonra davalının iflası hallerine mahsus olmak üzere ayrı ayrı incelemek gerekir.
Davanın açılmasının usul hukuku bakımından hâsıl ettiği sonuçlardan biri, davanın açılması anında görevli ve yetkili olan mahkemenin sabit hale geleceği, sonradan ortaya çıkan değişikliklerden görev ve yetkinin etkilenmeyeceğidir (perpetuatio fori).
Dava açıldıktan sonra iflas halinde; davaya İcra İflas Kanunun 194. maddeye göre, iş mahkemesinde devam edilmesi gerekmektedir.
Dava tarihinden önce iflas edilmesi halinde ise; İİK`nin 191. maddesi gereğince, iflas açıldıktan sonra müflisin masaya giren mal ve hakları üzerindeki tasarruf yetkisi kısıntıya uğrar; müflis artık, masa mevcudunu azaltıcı nitelikteki tasarruflarda bulunamaz. Bu mallar ve haklar topluluğunu, iflas açıldıktan sonra, aynı Kanun`un 226. maddesi gereğince, kanuni mümessil olan iflas idaresi temsil edeceğinden, açılacak davalarda husumetin iflas idaresine yöneltilmesi ve varlığı iddia olunan alacakların, İİK`nin 219 maddesi gereğince, masaya karşı ileri sürülmesi gerekir. Bu nedenle kural olarak iflastan sonra müflis aleyhine masaya giren mal ve haklara ilişkin olarak doğrudan dava açılamaz. İflas masasından hak iddia eden alacaklının alacağının masaya kaydını talep etmesi, bu talebin İflas idaresince kabul edilmemesi halinde, İİK."nun 235/2.maddesinde öngörüldüğü şekilde sıra cetveline itiraz davası açması gerekmektedir. Buna rağmen, iflâstan sonra müflise karşı bir alacak davası açılırsa, bu davaya, iflâs idaresine karşı sıra cetveline itiraz davası (m.235,II) olarak devam edilmelidir. (Kuru Baki, İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, Adalet Yayınevi, 2013, sayfa 1235)
Sıra cetveline itiraz davasında da, görevli mahkeme İcra ve İflas Kanunun 235/1 maddesine göre iflas kararını veren Ticaret Mahkemesinin bulunduğu yerdeki herhangi bir Ticaret Mahkemesidir.
Eldeki davada; davalılardan ... Sistem Prefabrik Çelik Konstrüksiyon İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında İstanbul Anadolu 7. Ticaret Mahkemesi tarafından 2003/945 E. sayılı dosyada 17.08.2004 gün ve 14.05"te iflasın açılmasına karar verildiği; iş bu davanın 06.09.2010 tarihinde açıldığı saptanmıştır. Davalılardan ... Sistem Prefabrik Çelik Konstrüksiyon İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti."nin davadan önce iflası nedeniyle Mahkemenin anılan şirket yönünden görevli olmadığı anlaşılmakla; öncelikle bu husus gözetilip sonuca göre karar verilmelidir.
O halde; davalılardan ... Mühendislik Mimarlık Müşavirlik İnş. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcını istek halinde davalılardan ... Mühendislik Mimarlık Müşavirlik İnş. ve Tic. Ltd. Şti."ne iadesine, 03/03/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.