16. Hukuk Dairesi 2016/13313 E. , 2019/7581 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "bilirkişi raporları arasındaki çelişki giderilmeksizin, hava fotoğrafları uygulanmaksızın, tek bir mahalli bilirkişi ve tanık beyanına dayanılarak hüküm kurulmuş olmasının isabetsiz olduğu belirtildikten sonra, dava tarihinden geriye doğru en az 20-30 yıl öncesine ilişkin iki ayrı evreye ait hava fotoğrafları ve stereoskopik inceleme için model oluşturacak ardışık ve bindirmeli yüksek çözünürlükte hava fotoğrafları, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik, fotogrametrik paftalar temin edilerek yeniden yapılacak keşifte jeodezi veya harita fotogrametri mühendisi tarafından yöntemince incelenerek taşınmazın niteliğinin ve kullanım süresinin, ne zaman kullanılmaya başlandığının belirlenmesi; yerel bilirkişi ve taraf tanıkları, daha önce keşfe götürülmeyen 3 kişilik ziraat bilirkişisi kurulu, jeolog, fen ve jeodezi ve fotogrametri mühendisi eşliğinde taşınmaz başında yeniden keşif yapılarak ziraat bilirkişi kurulundan dava konusu taşınmaz bölümlerinin kültür arazisi vasfında olup olmadığı, imar-ihyasının tamamlanıp tamamlanmadığı veya hangi nitelikte bulunduğu, dere yatağında olup olmadığı konusunda uzman bilirkişilerden tarafların ve Yargıtay’ın denetimine açık gerekçeli rapor alınması, hava fotoğrafları ile dava tarihinden önceki evrelere ilişkin kadastro paftasının harita çizim programıyla çakıştırılması, yerel bilirkişi ve tanıkların, komşu parsel maliklerinin ve tespit bilirkişilerinin davetiyeyle keşif yerine çağrılarak keşif yerinde dinlenmeleri, davacının hangi tarihte taşınmazın imar-ihyasına başladığı, ne şekilde sürdürüldüğü ve hangi tarihte tamamlandığı konularında yerel bilirkişi, taraf tanıkları ile re"sen hazır edilecek tespit bilirkişi ve komşu parsel maliklerinin bilgilerine başvurulması, imar ve ihyanın tamamlandığı tarihten dava tarihine kadar 20 yıllık kazanma süresinin dolup dolmadığının hesaplanması, daha önce keşfe götürülmeyen uzman ziraat mühendisleri kurulu aracılığıyla taşınmaz ve çevresinin toprak yapısı incelenerek gerekçeli, denetime açık, karşılaştırmalı rapor istenmesi, tapulama harici kısımlar ile dava konusu bölümler irdelenerek imar- ihyanın yapılış tarzının açıklattırılması, yerel bilirkişi ve tanık beyanları arasında çelişki bulunduğu takdirde yüzleştirilmek suretiyle aykırılığın giderilmesi, keşfe götürülecek bir fotoğrafçı aracılığıyla taşınmaz ve çevresinin yakın plan ve panaromik fotoğrafları çektirilip mahkemece onaylandıktan sonra dosya arasına konulması, dava konusu taşınmaz bölümlerinin tescil harici alanda kalıp kalmadığının ve dere yatağında bulunup bulunmadığının kuşkuya yer bırakmayacak şekilde saptanması ve sonuca göre karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Bozma ilamına uyulmakla lehine bozma yapılan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşur. Bu hakkın ihlal edilmemesi bakımından mahkemece, bozma ilamı gereklerinin eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Ne var ki, mahkemece bozma ilamına uyulduğu ve ilamda dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait hava fotoğrafları üzerinde inceleme yapılması gerektiği vurgulandığı, dava tarihi de 2010 yılı olduğu halde 1955-1970-1973 yıllarına ait hava fotoğrafları üzerinde inceleme yapılmış; öte yandan harita mühendisi bilirkişisi, raporunda 1970 ve 1973 tarihli hava fotoğraflarında çekişmeli taşınmazın (C) harfi ile gösterilen bölümünün dere yatağında göründüğünü, jeolog bilirkişi ise raporunda bu bölümün dere yatağında olmadığını belirtmiş olmasına rağmen raporlar arasındaki çelişki giderilmeden karar verilmiş olması nedeniyle bozma ilamının gereklerinin yerine getirildiğinden söz edilemez.
Hal böyle olunca, doğru sonuca varılabilmesi için bozma ilamında belirtildiği şekilde yeniden hava fotoğrafı incelemesi yaptırılıp, gerektiğinde raporlar arasındaki çelişkiler de giderilmek ve tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yön göz ardı edilerek yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 20.11.02019 gününde oybirliği ile karar verildi.