22. Hukuk Dairesi 2013/1948 E. , 2013/7583 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalıştığının tespitini, tespit neticesinde işçinin kademe ilerlemesine hak kazandığının belirlenmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin Eskişehir’deki ait 1.HİBM. Komutanlığı işyerinde 01.03.2001 tarihinde işe başladığını, belirli süreli iş sözleşmeleri ile her yıl sözleşme yenilemek suretiyle işe devam ettiğini, davacının malzeme sevk ve tesellüm işçisi olduğunu, mevsimlik işçi sıfatıyla çalıştığını, yapılan işin mevsimlik çalışmaya uygun bir iş olmadığını iddia ederek davacının işe başladığı 01.03.2001 tarihinden itibaren belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalıştığının tespitini, tespit neticesinde işçinin kademe ilerlemesine hak kazandığının belirlenmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davacının belirli süreli mevsimlik iş sözleşmesine bağlı olarak çalıştığını, 4857 sayılı İş Kanunu"nda mevsimlik işçi statüsünün mevcut olduğunu, davacının tespitini talep ettiği sürenin bir kısmının zamanaşımına uğradığını, ayrıca davacının geçici işçi statüsünde bulunduğunu, 5620 sayılı Kanun’un 2. maddesinin 11. fıkrası ile toplu iş sözleşmesi gereğince terfi ettirilmesinin mümkün olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının davalı kurumda 2001 yılından itibaren geçici işçi olarak çalıştığı, taraflar arasındaki toplu iş sözleşmesinin ilgili maddeleri değerlendirildiğinde sözleşmede geçici işçi-daimi işçi ayrımı yapıldığı, davacının kanuni konumu ve sözleşme hükümlerine göre belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalıştığı, ancak bu durumun kendisine dava dilekçesindeki talebe konu kademe ilerlemesi hakkını sağlamadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin ise aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacının belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalıştığının tespiti ile buna bağlı olarak kademe ilerlemesine hak kazandığının belirlenmesinde hukuki yararının bulunup bulunmadığı öncelikle çözülmesi gereken hukuki problemi oluşturmaktadır.
Tespit davası 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 106. maddesinde düzenlenmiştir. Anılan maddede, “Tespit davası yoluyla, mahkemeden, bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığının ya da yokluğunun yahut bir belgenin sahte olup olmadığının belirlenmesi talep edilir. Tespit davası açanın, kanunlarda belirtilen istisnai durumlar dışında, bu davayı açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararı bulunmalıdır. Maddi vakıalar, tek başlarına tespit davasının konusunu oluşturamaz.” denilmektedir.
Görüldüğü üzere kanunla belirtilen istisnalar dışında tespit davası açılabilmesi hukuken korunmaya değer güncel bir yararın mevcudiyetine bağlıdır. Somut olayda davacı işçi, belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalıştığının tespiti ile buna bağlı olarak toplu iş sözleşmesi gereğince kademe ilerlemesine hak kazandığının belirlenmesini istemektedir. Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarına göre, eda davası açılabilecek hallerde eda davası tespit hükmünü de içerdiğinden ayrıca bir tespit davası açılmasında hukuki yarar bulunmamaktadır. Davacının taleplerini açabileceği eda davasında ileri sürmesi mümkünken bu davayı açmakta ve sonuçlandırmakta kanunun ifade ettiği şekliyle korunmaya değer güncel bir hukuki yararı bulunmamaktadır.
Diğer taraftan hukuki yarar dava şartlarından olup dava şartları yargılamanın her aşamasında mahkemece resen dikkate alınır. Dava şartı eksikliği davanın usulden reddini gerektiren bir haldir.
Yukarıda açıklanan sebeplerle davanın 6100 sayılı Kanun"un 114/1-h. ve 115/1-2. maddeleri uyarınca usulden reddedilmesi gerekirken işin esasına girilerek yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.04.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
sisteminin bir üyesidir.