Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2016/7016 Esas 2019/5389 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 30/11/2015 gününde verilen dilekçe ile elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 02/03/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin eşinin vefat etmesi sebebiyle eşinden kalan banka mevduatının bir kısmını almak için davalı bankaya gittiğini, davalı bankanın bu işlemin gerçekleşmesi için tüm mirasçıların birlikte başvurmalarının zorunlu olduğunu belirttiğini ve mirasçıların da bir türlü anlaşamadıklarını belirterek mevduat üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın yasal mirasçılara karşı açılması gerektiğini belirterek davanın pasif husumet yokluğundan reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile “muris ...’un ... Katılım Bankası A.Ş. ... Şubesindeki döviz ve TL cinsinden mevduat hesabında bulunan paranın ekli verasetteki hisseleri oranında paydaşlara ödenmesine” karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
TMK’nın 644. maddesi gereğince bir mirasçı, terekeye dahil malların tamamı veya bir kısmı üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi isteminde bulunduğu takdirde sulh hakimi, diğer mirasçılara çağrıda bulunarak belirleyeceği süre içinde varsa itirazlarını bildirmeye davet eder.
Elbirliği mülkiyetinin devamını haklı kılacak bir itiraz ileri sürülmediği veya mirasçılardan biri belirlenen süre içinde paylaşma davası açmadığı takdirde, istem konusu mal üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verilir.
Mirasçılara gönderilecek davetiyede "belirlenen süre içinde elbirliği mülkiyetinin devamını haklı kılacak bir itiraz ileri sürülmediği veya paylaşma davası açılmadığı takdirde istem konusu mal üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verileceğinin" bildirilmesi zorunludur.
Elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi davalarını mirasçılar açabilir.
Mirasçılar dışında alacaklılar da İcra İflas Kanununun 121. maddesi uyarınca icra hakiminden “yetki belgesi” almak kaydıyla bu davayı açabilirler.
Bu tür davalarda mirasçılık belgesine atıf yapılmakla yetinilmemeli; hüküm sonucunda infazda tereddüte neden olunmayacak şekilde elbirliği halindeki mülkiyetin veya payın mirasçılık belgesindeki paylar oranında paylı mülkiyete çevrilmesine karar verilmelidir.
Elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi davalarına ilişkin kurulacak hükümde tüm paydaşların paylarının ve paydasının gösterilmesi, paydaşlara verilen payların toplamı ile paydanın birbirine eşit olması gerekir.
Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup re’sen yargılamanın her aşamasında gözönünde bulundurulması gerekir.
Somut olaya gelince, dosyada bulunan muris ...’a ait mirasçılık belgesinde davacı ile birlikte ..., ..., ..., ... ve ...’un yer aldığı görülmekte ise de adı geçen mirasçılar davada davalı olarak yer almamışlardır. Mahkemece, davanın niteliği gereği adı geçen mirasçıların davada davalı olarak yer almaları gerekli iken taraf sıfatı bulunmayan ... Katılım Bankası A.Ş. ile devam edilerek adı geçen banka aleyhine hüküm kurulması doğru olmamıştır.
O halde mahkemece; mirasçılardan ..., ..., ..., ... ve ...’un davada yer almaları sağlanıp savunma ve delilleri toplanarak ondan sonra işin esasına yönelik hüküm kurulması gerekmektedir.
Kabule göre de; mahkemece bankada bulunan para üzerindeki elbirliği mülkiyetinin hisse nispeti de gösterilmek suretiyle paylı mülkiyete çevrilmesi hükmü ile yetinilmesi gerekirken eda hükmü içerecek şekilde karar verilmesi de doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, 17/09/2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.