Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/6620 Esas 2022/1085 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
İlk Derece
Mahkemesi : ... İş Mahkemesi (Müstemir Yetkili)

Dava, 01.01.1996-19.04.2004 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa kapsamında sigortalılığın tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın reddine dair verilen karara karşı davacı avukatınca istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince, kararın ortadan kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince verilen kararın temyizen incelenmesi davalı avukatı tarafından istenmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı, ... Ziraat Odasındaki kaydının usulsüzlük nedeniyle geçersiz kabul edilmesi sonucu iptal edilen 01.01.1996-19.04.2004 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa kapsamında sigortalı olduğunun tespitini istemiştir.
II-CEVAP:
Davalı Kurum, kurum işlemi yerinde olduğundan davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Davanın reddine dair, hüküm kurulmuştur.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince; kararın ortadan kaldırılmasına ve davanın kabulü ile, davacı hakkındaki davalı kurumun 20.12.2013 tarih ve 20513711 sayılı işlemin iptaline dair karar verilmiştir.
V-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı vekili, oda kaydının usulsüz olduğundan bahisle, kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Eldeki davada, davacının 01.09.1985 tarihli tescil kaydının olduğu; 01.10.2013 tarım sigortalılık belgesinde 01.09.1995 tescil, 13.11.2008 tarihinin terk tarihi olarak gözüktüğü; 11.10.2013 tarihli sigortalılık belgesinde 01.09.1995 tarihi tescil tarihi, 31.12.1995 tarihinin terk tarihi , 08.09.2008 tarihinin yeniden sigortalılık başlama tarihi olarak gözüktüğü; kişiye 01.09.1985, 12.11.2008 çıkış olmak üzere, 4752 gün Tarım Bağ-Kur sigortalılık ve 720 gün askerlik borçlanması olmak üzere, 01.11.2008 tarihi itibari ile yaşlılık aylığı bağlandığı anlaşılmaktadır. Kurumun 09.04.2013 soruşturma tarihli raporu ile ... Ziraat odası tafafından ... sicil, 11.08.1995 oda giriş tarihli yazı bulunan, ancak bu belgenin bir bölümünde ... Ziraat Odasında ilişiği yoktur şeklinde yazı bulunduğu, ... adına düzenlenen belgenin afaki düzenlendiği, mal müdürlüğünden gönderilen belgede, ...’ın 20.04.2004 tarihinde tarım arazisi kiraladığı ve bu arazinin anılan şahıs tarafından halen kullanılmakta olduğu belirtilerek; 20.04.2004 – 13.11.2013 tarihli dönemin kabul edildiği; 01.01.1996- 19.0.2004 döneminin iptal edildiği anlaşılmaktadır.
6552 sayılı Yasanın 58. maddesi ile 5510 sayılı Yasaya eklenen Geçici 54. madde “Mülga 4355 sayılı Ticaret ve Sanayi Odaları, Esnaf Odaları ve Ticaret Borsaları Kanunu, mülga 5373 sayılı Esnaf Dernekleri ve Esnaf Dernekleri Birlikleri Kanunu ve mülga 507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Kanununa göre; esnaf ve sanatkâr siciline veya odasına ya da her ikisine birden kayıtları bulunmakla birlikte üye kayıtlarının mevzuata uygun olarak yapılmadığının tespit edilmesi üzerine, Kuruma kayıt ve tescili yapılmakla birlikte, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılık süreleri geçersiz sayılarak iptal edilen sigortalılardan 22.03.1985 tarihinden sonraki sürelere ait prim, gecikme zammı ve gecikme cezalarının 31.12.2013 tarihine kadar ödenmiş olması şartıyla 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılıkları başlangıç tarihinden itibaren geçerli sayılır..." hükmünü içermekte olup; anılan yasal düzenlemeyle getirilen lehe uygulamanın, sahte sigortalılıkta uygulanması mümkün değil ise de; Mahkemece, öncelikle sigortalının anılan yasal düzenlemeden yararlandırılıp yararlandırılmayacağı, yararlandırma hususunun kurumun kabulünde olup olmadığı, konusunda davacıya verilecek mehille kuruma başvuru sağlanmalı ve varılacak sonuca göre değerlendirme yapılmalıdır.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi’nin kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi kararının, HMK'nın 373/2. maddesi gereğince BOZULMASINA, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 26.01.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.