Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/6689 Esas 2022/1335 Karar Sayılı İlamı

Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
No : 2018/2386-2021/26
İlk Derece
Mahkemesi : ... 1. İş Mahkemesi
No : 2017/154-2018/225

Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı taraf vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, 24.04.2016 tarihinde geçirdiği iş kazası sonucunda vefat eden kazalının hak sahiplerine bağlanan gelir ve cenaze masraflarından oluşan kurum zararının müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP
Davalı Oba Makarnacılık San. ve Tic. A.Ş. vekili, meydana gelen kazada hiçbir kusurunun bulunmadığını, gerekli eğitimlerin verildiğini, kazanın tamamen müteveffanın kendi kusurundan kaynaklandığını, çatıda bulunan fiber glass aydınlatma panellerinin imalatını ve montajını yapan firmanın, panellerin üzerine koruyucu kafes yapması gerektiğini, bu panellerin güneş altında dayanıklılığını yitireceğini ve üzerine basılmaması yönünde davalı ... yazılı olarak uyarmadığını ve paneller üzerine uyarıcı işaret belirtmesi gerektiğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Emek İş Sağl.ve Güv. Ltd. Şti. vekili, meydana gelen iş kazasında sorumluluğun kusuru oranında asıl işverene aitken, davalı şirkete de kusur atfedilerek tazminat talep edilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, önceki bir OSGB tarafından 14/04/2014 tarihinde hazırlanmış ve 14/04/2018 tarihine kadar geçerliliği bulunan Risk Analizi varken, kaza gününden 1,5 ay gibi çok kısa bir süre önce sözleşme yapan, rutin dışı ve ana işleyiş süreçlerinden olmayan bu işle ilgili riski tespit etmediği gerekçesi ile kusur atfedilemeyeceğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
"Davanın kısmen kabul kısmen reddi ile,
243.227,97 TL kurum zararının;
136.568,18 TL'sine gelirin onay tarihi olan 26/04/2017 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacıya verilmesine,
106.219,69 TL'sine gelirin onay tarihi olan 26/04/2017 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı Oba Makarnacılık San. ve Tic. A.Ş.'den tahsil edilerek davacıya verilmesine,
440,10 TL tutarındaki cenaze yardımına yardımın tediye tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine" karar verilmiştir.
B-BAM KARARI
"1-Davalılar ve davacı kurum tarafından, ... 1. İş Mahkemesi'nin 05/07/2018 tarih ve 2017/154 Esas, 2018/225 Karar sayılı ilamına yönelik istinaf başvurusunun, HMK'nin 353/1-b maddesinin (1) numaralı alt bendi uyarınca esastan reddine" karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı kurum vekili, kusur ve hesaba itirazla kararın bozulmasını istemiştir.
Davalı Oba Makarnacılık San. ve Tic. A.Ş. vekili, kusura itirazla kararın bozulmasını istemiştir.
Davalı Emek İş Sağl. ve Güv. Ltd. Şti. vekili, husumet ve kusura itirazla kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
1) Davanın yasal dayanağı, olay tarihinde yürürlükte bulunan ve 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 21. maddesidir.
5510 sayılı Kanun'un 21. maddesinin 1. fıkrasında, iş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir davranışı sonucu meydana gelmişse, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine bu Kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri toplamının, sigortalı veya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurumca işverene ödettirileceği belirtilmiştir.
Rücu davaları, kusur sorumluluğuna dayanmakta olup, iş kazasında kusuru olanlar davacı Kurumun rücu alacağından kusurları karşılığında sorumludur. Kusurun belirlenmesinde ise; zararlandırıcı sigorta olayının ne şekilde oluştuğunun, dosya içeriğindeki tüm deliller taktir olunarak belirlenmesi ve kabul edilen maddi olgular doğrultusunda, konusunda uzman sayılacak kişilerden oluşturulacak bilirkişi heyetinden, aynı olay nedeni ile daha önce açılmış ve kesinleşmiş tazminat ve ceza davaları varsa, bu davalardaki kusur raporları ile çelişki oluşturmayacak şekilde kusur oran ve aidiyeti konusunda rapor alınması gereklidir. Kusur durumu saptanırken, iş güvenliği mevzuatına göre hangi önlemlerin alınması gerektiğinin, bu önlemlerin işverence alınıp alınmadığını ve alınmış önlemlere sigortalı işçinin uyup uymadığının, 5510 sayılı Kanunun 21. maddesi, 4857 sayılı Kanunun 77. maddesi, İşçi sağlığı ve iş Güvenliği Tüzüğü hükümleri çerçevesinde değerlendirilerek belirlenmesi gerekir.
Eldeki davada, davalı işveren Oba Makarnacılık A.Ş.'nin %70, üçüncü kişi konumundaki davalı Emek İş Sağl. ve Güv. Ltd.Şti'nin %20, kazalının %10 kusurlu olduğu tespiti yapılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de yapılan kusur incelemesi yetersiz bulunmuş olup kusur raporunun oluşa uygun olmadığı anlaşılmaktadır.
Dosyanın tetkikinde, 01.10.2015 tarihinden kazanın meydana geldiği 24.04.2016 tarihine kadar davalı Oba Makarnacılık A.Ş'de elektirikçi olarak çalışmakta olan kazalının, fabrikanın depo bölümünün çatı kısmında dava dışı Ergün ile birlikte fiber optik kablo çektikleri esnada, kazalının çatıda bulunan fiber glass aydınlatma paneline basması üzerine panelin kırılmasıyla zemine düşerek vefat ettiği iş kazasında, davalı Oba Makarnacılık A.Ş'nin faaliyet alanı kapsamında diğer davalı Emek İş Sağl. ve Güv. Ltd.Şti'den aldığı iş güvenliği hizmetine ilişkin yapılan çalışmaların üretime yönelik riskleri kapsamakta olup işyeri çatısına fiber kablo çekilme işinin davalı şirketin faaliyet alanı dışında kendine özgü iş güvenliği tedbirleri alınmasını gerektirecek bir iş olduğu, dolayısıyla fabrika için yapılan risk analiz raporunda bu durumun öngörülmesinin mümkün olmadığı anlaşılmaktadır. Yapılan açıklamalar çerçevesinde, davalı Emek İş Sağl. ve Güv. Ltd.Şti. yönünden kusur verilmesinin yerinde olmadığı anlaşılmakla; bu husus gözetilerek işçi sağlığı ve iş güvenliği ile iş kazasının vuku bulduğu iş kolunda uzman iş güvenliği uzmanlarından oluşan bilirkişi heyetinden; kusur oran ve aidiyeti konusunda yeniden rapor alınarak hasıl olacak sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden ilgililere iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 27.01.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.