Danıştay 10. Daire 2021/4961 Esas 2022/1221 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2021/4961
Karar No : 2022/1221

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1) ...'e velayeten,
Kendisine asaleten ...
2) ...
3) ...
VEKİLLERİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, davalı idare tarafından aleyhine olan kısımlarının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılar tarafından, ...İl Emniyet Müdür Yardımcısı olarak görev yapan yakınları ...'in, 10/10/2014 tarihinde Bingöl ilinde meydana gelen silahlı saldırı sonucunda şehit olmasında davalı idarenin kusursuz sorumluluğu bulunduğu ileri sürülerek eş ... için 1.000,00 TL (miktar artırım dilekçesiyle 52.977,71 TL) maddi, 80.000,00 TL manevi, çocuklar ..., ... ve ... için ayrı ayrı 1.000,00 TL maddi, 80.000,00 TL manevi tazminatın idareye başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla; dava konusu olay nedeniyle davacıların zararlarının mesleki risk ilkesi gereği idarenin kusursuz sorumluluğu uyarınca genel hükümlere göre karşılanması gerektiği gerekçesiyle davacılardan ...'in 52.977,71 TL maddi tazminat isteminin kabulü ile 1.000,00 TL'sinin dava tarihinden, 51.977,71 TL'sinin ise miktar artırım tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine, ..., ... ve ...'in toplam 3.000,00 TL maddi tazminat isteminin reddine, ...'in manevi tazminat isteminin 50.000,00 TL'sinin, ..., ... ve ...'in manevi tazminat istemlerinin ayrı ayrı 30.000,00 TL'sinin kabulü ile dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat istemlerinin reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; İdare Mahkemesince maddi tazminat yönünden kurulan hükümde hukuka ve mevzuata aykırılık görülmediği gerekçesiyle kararın maddi tazminata ilişkin kısımlarına yönelik istinaf istemlerinin reddine, manevi tazminat yönünden ise İdare Mahkemesince takdir edilen tutarların dava konusu olay nedeniyle davacıların duydukları acı ve üzüntüyü karşılamakta yetersiz kalacağı gerekçesiyle davacıların manevi tazminata yönelik istinaf istemlerinin kabulüyle İdare Mahkemesi kararının manevi tazminata ilişkin kısmının kaldırılarak ...'in manevi tazminat isteminin 70.000,00 TL'sinin, ..., ... ve ... manevi tazminat istemlerinin ayrı ayrı 50.000,00 TL'sinin kabulüne karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, dava konusu olayda idarelerinin hizmet kusuru bulunmadığı, 2330 sayılı Kanun kapsamında davacılara ödenen nakdi tazminatın davacıların maddi ve manevi zararlarının karşılığı olduğu, davacılar lehine maddi ve manevi tazminata hükmedilmemesi gerektiği ileri sürülerek kararın davanın kabulüne ilişkin kısmının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacılar tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : ...

DÜŞÜNCESİ : Bölge İdare Mahkeme kararının; davacıların manevi tazminat istemlerine ilişkin istinaf istemlerinin kabulüne ilişkin kısmının onanması, tarafların maddi tazminat isteminin kısmen kabulüne kısmen reddine ilişkin kısmının istinaf istemlerinin reddine ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten, dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosyanın tekemmül ettiği görülmekle davalı idarenin yürütmenin durdurulması istemi hakkında bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacılar tarafından, ...İl Emniyet Müdür Yardımcısı olarak görev yapan yakınları ...'in, 10/10/2014 tarihinde Bingöl ilinde meydana gelen silahlı saldırı sonucunda şehit olmasında davalı idarenin kusursuz sorumluluğu bulunduğu ileri sürülerek ... için 1.000,00 TL (miktar artırım dilekçesiyle 52.977,71 TL) maddi, 80.000,00 TL manevi, ..., ... ve ... için ayrı ayrı 1.000,00 TL maddi, 80.000,00 TL manevi tazminatın idareye başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle görülmekte olan dava açılmıştır.
Dava konusu olay nedeniyle İdare Mahkemesince davacıların maddi zararının tespitine yönelik olarak .... İdare Mahkemesi aracılığıyla yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda hazırlanan 22/06/2015 tarihli bilirkişi raporunda; şehidin eşi olan davacı ...'in davalı idare tarafından karşılanmamış toplam 52.977,71 TL maddi zararının bulunduğu, diğer davacılar olan şehidin çocuklarının ise davalı idare tarafından karşılanmamış herhangi bir maddi zararlarının bulunmadığı belirlenmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT:
3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun 21. maddesinde, "Kamu görevlilerinden yurtiçinde ve yurtdışında görevlerini ifa ederlerken veya sıfatları kalkmış olsa bile bu görevlerini yapmalarından dolayı terör eylemlerine muhatap olarak yaralanan, engelli hale gelen, ölen veya öldürülenler hakkında 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Ayrıca; a) Malul olanlarla, ölenlerin aylığa müstehak dul ve yetimlerine bağlanacak aylığın toplam tutarı, bunların görevde olan emsallerinin almakta oldukları aylıklardan; emekli olanların öldürülmeleri halinde ise, dul ve yetimlerine bağlanacak aylığın toplam tutarı ve Kanuna göre kendisine bağlanabilecek emekli aylığından az olamaz. Yaşamak için gereken hareketleri yapamayacak ve başkasının yardım ve desteğine muhtaç olacak derecede malül olanlar ile ölenlerin dul ve yetimlerine en yüksek devlet memuru aylığı üzerinden, diğerlerine mevcut aylıkları üzerinden, 30 yıl hizmet yapmış gibi emekli ikramiyesi ödenir. Bu bent hükümlerine göre ilgililere fazla olarak yapılan ödemeler, faturası karşılığı ilgili sosyal güvenlik kuruluşlarınca Hazineden tahsil edilir..." hükmü yer almaktadır.
2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun'un ''Aylık bağlanması'' başlıklı 4. maddesinde, bu Kanun kapsamına girenlerden, ölenlerin kendilerine bağlanması gereken görev malullüğü aylığının, dul ve yetimlerine intikal ettirileceği, bu madde gereğince ilgili sosyal güvenlik kurumlarınca kendi mevzuatlarına göre bağlanan aylıkların % 25 oranında artırılmak suretiyle ödeneceği; "Nakdi tazminat ve aylığın etkisi" başlıklı 6. maddesinde ise, bu Kanun hükümlerine göre ödenecek nakdi tazminatın, uğranılan maddi ve manevi zararların karşılığı olduğu; yargı mercilerinde maddi ve manevi zararlar karşılığı idarelerin ödemekle yükümlü tutulacakları tazminatın hesabında bu Kanun hükümleri uyarınca ödenen nakdi tazminatın göz önünde tutulacağı hükme bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

A) Bölge İdare Mahkemesi Kararının, Manevi Tazminata İlişkin Kısmının İncelenmesi:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın manevi tazminata ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen hususlar kararın anılan kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemektedir.

B) Bölge İdare Mahkemesi Kararının, İdare Mahkemesinin Davacılardan ...'in Maddi Tazminat İsteminin Kabulüne İlişkin Kısmına Yönelik İstinaf İsteminin Reddine İlişkin Kısmının İncelenmesi:

Dava konusu olayda, davacıların yakınının emniyet müdür yardımcısı iken uğramış olduğu silahlı saldırı sonucunda hayatını kaybetmesi nedeniyle 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun 21. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendine göre davacılara, 15/10/2014 tarihinden itibaren görevdeki emsali polis memurunun maaşından az olmamak kaydıyla, bir başka ifade ile görevdeki emsali polis memurunun görev aylığı kadar vazife malullüğü (dul ve yetim) aylığı bağlandığı, ayrıca davacılara 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun uyarınca nakdi tazminat ödendiği dikkate alındığında, davacıların aktif ve pasif dönemde maddi bir zararının bulunmadığı görülmektedir.
Bu durumda, Bölge İdare Mahkemesince, 3713 ve 2330 sayılı Kanunlar uyarınca davacılara yapılan ödemeler ve bağlanan aylık tutarları dikkate alınarak davacılardan ...'in de maddi tazminat isteminin tamamının reddine karar verilmesi gerekirken, hükme esas alınacak nitelik ve yeterlilikte olmayan bilirkişi raporuna dayanılarak davacılardan ...'in maddi tazminat isteminin kabulü yolunda verilen kararın bu kısmında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz istemlerinin kısmen reddi ile ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının manevi tazminat isteminin kısmen kabulü, kısmen reddi yolundaki kısmının ONANMASINA,
2. Davalı idarenin temyiz isteminin kısmen kabulü ile ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının; .... İdare Mahkemesi kararının, maddi tazminat isteminin kabulüne ilişkin kısmına karşı davalı idarece yapılan istinaf başvurusunun reddine dair kısmının BOZULMASINA,
3. Kararın bozulan kısmına yönelik olarak yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 09/03/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.