MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


DAVA : Davacı, kıdem ve ihbar tazminatı alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı ... avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... arafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili, davacının 03.03.1987-31.12.2009 tarihleri arasında davalı belediyeye ait işyerinde ihale ile iş alan şirketlerin işçisi olarak temizlik hizmetleri işlerinde çalıştığını, iş sözleşmesinin işverence haksız olarak feshedildiğini ileri sürerek kıdem tazminatı ve ihbar tazminatının faizleriyle birlikte davalılardan tahsilini istemiş, taleplerini bilirkişi raporu doğrultusunda artırarak ıslah etmiştir.
Davalı ... vekili; Belediye tarafından temizlik şirketlerine ödenen hakediş listesi ve puantaj listesinde davacının kaydının bulunmadığını, davacının diğer davalı ... şirketinin yetkili nezaretçisi olduğunu, davalı ... ile kıdem tazminatı ödemesini gerektirecek herhangi bir ilişkinin bulunmadığını ve davacının kıdem tazminatını ancak çalıştığı şirketten isteyebileceğini bildirerek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... şirketine usulüne uygun tebligat yapıldığı,davaya cevap vermediği anlaşılmıştır.
Mahkemece, davacının 03.03.1987 tarihinden itibaren ihale ile Akhisar Belediyesinden tüm cadde ve sokaklar, pazaryeri ile otogarın temizliği, çöplerin toplanması, taşınması ve bu anlamda belediyece diğer bazı hizmetlerin gördürülmesi işini alan Lütfi Delibaş, ... Hizmetleri Limited Şirketi ve ... Temizlik Hizmetleri Limited şirketlerine ait işyerlerinde çalıştığı, yüklenici temsilcisi olarak çalışmakta iken 31.12.2009 tarihinde iş sözleşmesinin feshedildiği, kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı, Belediyenin üst işveren olarak bu tazminatlardan diğer şirket ile birlikte sorumlu olduğu gerekçesiyle bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı kanuni süresi içinde davalı ... temyiz etmiştir.
1.Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2. Taraflar arasında işçiye ödenen aylık ücretin miktarı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanununda 32. maddenin ilk fıkrasında, genel anlamda ücret, bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutar olarak tanımlanmıştır.
Ücret kural olarak dönemsel (periyodik) bir ödemedir. Kanunun kabul ettiği sınırlar içinde tarafların sözleşme ile tespit ettiği belirli ve sabit aralıklı zaman dilimlerine; dönemlere uyularak ödenmelidir. 4857 sayılı Kanun"un 32. maddesinde bu süre en çok bir ay olarak belirtilmiştir.
İş sözleşmesinin tarafları, asgari ücretin altında kalmamak kaydıyla sözleşme özgürlüğü çerçevesinde ücretin miktarını serbestçe kararlaştırabilirler. İş sözleşmesinde ücretin miktarının açıkça belirtilmemiş olması taraflar arasında iş sözleşmesinin bulunmadığı anlamına gelmez. Böyle bir durumda dahi ücret, 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 323. maddesinin 2.fıkrasına göre tespit olunmalıdır. İş sözleşmesinde ücretin kararlaştırılmadığı hallerde ücretin miktarı, işçinin kişisel özellikleri, işyerindeki ya da meslekteki kıdemi, meslek unvanı, yapılan işin niteliği, iş sözleşmesinin türü, işyerinin özellikleri, emsal işçiler o işyerinde ya da başka işyerlerinde ödenen ücretler, örf ve adetler göz önünde tutularak belirlenir.
4857 sayılı Kanun"un 8. maddesinde, işçi ile işveren arasında yazılı iş sözleşmesi yapılmayan hallerde en geç iki ay içinde işçiye çalışma koşullarını temel ücret ve varsa eklerini, ücret ödeme zamanını belirten bir belgenin verilmesi zorunlu tutulmuştur. Aynı yasanın 37. maddesinde, işçi ücretlerinin işyerinde ödenmesi ya da banka hesabına yatırılması hallerinde ücret hesap pusulası türünde bir belgenin işçiye verilmesinin zorunlu olduğu hükme bağlanmıştır. Usulünce düzenlenmiş olan bu tür belgeler, işçinin ücreti noktasında işverenden sadır olan yazılı delil niteliğindedir. Kişi kendi muvazaasına dayanamayacağından, belgenin muvazaalı biçimde işçinin isteği üzerine verildiği iddiası işverence ileri sürülemez. Ancak böyle bir husus ileri sürülsün ya da sürülmesin, muvazaa olgusunun mahkemece resen araştırılması gerekmekle, mahkemenin belgeye değer vermeden önce muvazaa şüphesini ortadan kaldırması ve kendiliğinden gerekli araştırmaya gitmesi gerekir.
Çalışma belgesinde yer alan bilgilerin gerçek dışı olmasının da yaptırıma bağlanmış olması, belgenin ispat gücünü arttıran bir durumdur.
Çalışma yaşamında daha az vergi ya da sigorta pirimi ödenmesi amacıyla zaman zaman, iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır. İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek sendikalarla, ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.
Somut olayda, davacının ücretinin Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarında 2009.12. ayda 2.225,52 TL, 11. ayda 1.241,64 TL olarak görüldüğü, hesaplamalarda 12. ay ücretinin kabul edildiği anlaşılmıştır. Davalı Belediyenin, davacının diğer şirketin temsilcisi olduğunu, ücretini kendisinin artırdığını iddia ettiği, temizlik işçisi olarak çalışan işçinin işten ayrılmadan bir ay önceki ücretinin 1.241,64 TL iken, iş sözleşmesinin feshedildiği ay ücretinin 2.225,52 TL olmasının hayatın olağan akışına uygun düşmediği anlaşılmış olup, asıl işveren ile alt işverenler arasında imzalanan hizmet alım sözleşmeleri getirtilerek, sözleşmelerde taraflarca kabul edilen işçi ücretleri belirlenerek, gerektiğinde, işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek, sendikalarla, ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği araştırılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeple BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 05.04.2013 gününde oybirliği ile karar verildi.