Danıştay 6. Daire 2019/14934 Esas 2022/2855 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/14934
Karar No : 2022/2855

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Madencilik İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : …Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: İstanbul İli, Esenyurt İlçesi, … Mahallesi, … ada, … ve … parsel sayılı taşınmazlara izinsiz hafriyat toprağı döküldüğünden bahisle, 2872 sayılı Çevre Kanununun 8. maddesi ile Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerinin ihlal edildiği gerekçesiyle, aynı Kanunun 20. maddesinin (r) bendi uyarınca davacı şirkete 152.925,00 TL para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı işleminin iptali talep edilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; davacı şirketin Esenyurt Belediye Başkanlığı tarafından ihale edilen … ihale kayıt numaralı "Esenyurt Genelinde Yol, Asfalt, Bakım Onarım ve Kışla Mücadele İşi"ni üstlendiği, dökümün yapıldığı yerin de bu sözleşme kapsamında kalan ve çalışma yürütülen alanlardan olduğu, bu nedenle, Çevre Kanununda tanımı yapılan yasak faaliyetler olarak nitelendirilemeyeceği belirtilerek, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: Temyize konu kararda; dökümün bir kamu hizmetinin yerine getirilmesi amacıyla imzalanan ve çevreyi kirletme sonucunu doğurmayan bir sözleşme kapsamında olması durumunda dahi, bu konuda herhangi bir faaliyet, kişi veya kuruma muafiyet tanınmadığından, ilgili idareden izin alınmasının zorunlu olduğu, böyle bir iznin ise bulunmadığı, çevre kirliliğine sebep olma eyleminin de sabit olduğu belirtilerek, istinaf başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesi kararının kaldırılarak, davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davaya konu dökümün, Esenyurt Belediye Başkanlığının açmış olduğu ihale sonucu yüklenilen kamu hizmetinin yerine getirilmesi sırasındaki faaliyet kapsamında yapıldığı, kamu hizmetinin yerine getirilmesi nedeniyle izin gerekmediği, çevre kirliliğine sebebiyet vermek bir yana, çevrenin düzenlenmesi ve güzelleştirilmesine katkı verildiği, ayrıca davalı idarenin çevrenin kirletildiğini ortaya koyan herhangi bir delil sunamadığı da belirtilerek, temyize konu kararın bozulması gerektiği iddia edilmiştir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Temyiz isteminin reddi ile usul ve hukuka uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile temyize konu kararın Dairemiz kararında belirtilen gerekçe ile bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
İstanbul İli, Esenyurt İlçesi, … Mahallesi,… ada, … ve … parsel sayılı taşınmazlara izinsiz hafriyat toprağı döküldüğünden bahisle, 2872 sayılı Çevre Kanununun 8. maddesi ile Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerinin ihlal edildiği gerekçesiyle, aynı Kanunun 20. maddesinin (r) bendi uyarınca davacı şirkete 152.925,00 TL para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı işleminin tesis edilmesi üzerine, bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Kararlarda Bulunacak Hususlar" başlıklı 24. maddesinde; "Kararlarda: a) Tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları yahut unvanları ve adresleri, b) Davacının ileri sürdüğü olayların ve dayandığı hukuki sebeplerin özeti istem sonucu ile davalının savunmasının özeti... e) Kararın dayandığı hukuki sebepler ile gerekçesi ve hüküm, tazminat davalarında hükmedilen tazminatın miktarı, ...belirtilir." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Mahkeme kararlarında, "kararın dayandığı hukuki sebepler ile gerekçesi"nin gösterilmesinin zorunlu tutulması ile kararların açık ve anlaşılır olması, tarafları tatmin etmesi, yargı denetiminin kolaylaştırılarak etkili kılınması amaçlanmıştır.
Dava; İstanbul İli, Esenyurt İlçesi, … Mahallesi, … ada, … ve … parsel sayılı taşınmazlara izinsiz hafriyat toprağı döküldüğünden bahisle (tekerrür hükmü uygulanmaksızın) para cezası verilmesi üzerine açılmıştır.
Temyize konu kararın gerekçe kısmının incelenmesinden ise; "davacının davalı idareden herhangi bir izin almaksızın, İstanbul İli, Esenyurt İlçesi, … Mahallesi, …İlkokulu arkasında bulunan imar planlarında yol olarak gözüken boş arsaya hafriyat toprağını dökerek tesviye yaptığının düzenlenen tutunakta ve eki fotoğraflarla sabit olduğu, bu nedenle, davacıya, izinsiz olarak hafriyat dökme eylemi nedeniyle tekerrür hükümleri de uygulanmak suretiyle verilen para cezasında hukuka aykırılık bulunmadığı" ifadelerine yer verildiği, böylelikle, uyuşmazlığa konu maddi olayla ilgisi olmayan saptamalar yapılarak, gerekçe oluşturulduğu görülmüştür.
Bu durumda; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun kararlarda bulunması gereken hususlara ilişkin 24. maddesine aykırı şekilde oluşturulduğu anlaşılan, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında, usul hükümleri açısından hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkeme kararına yönelik yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesinin kararının kaldırılarak, davanın reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 09/03/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.