Danıştay 8. Daire 2021/5633 Esas 2022/1515 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/5633
Karar No : 2022/1515

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Üniversitesi Rektörlüğü/...
VEKİLİ : Av. ...

DAVALI YANINDA MÜDAHİL : ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 22/01/2018 tarih ve 30309 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı bir adet doçent kadrosu için yargı kararı ile başvuruda bulunan davacı tarafından, söz konusu kadroya atanmamasına ilişkin işlem ve anılan kadroya ...'in atanmasına ilişkin işlemin iptali ile birlikte mahrum kalınan özlük ve parasal haklarının işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararda; dava dosyasının bilirkişi raporu ile birlikte değerlendirilmesinden, davalı idarece 22/01/2018 tarih ve 30309 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ilanda İç Hastalıkları Anabilim Dalı'nda doçentlik kadrosuna alınacak adaylar için "Karaciğer Transplantasyonu ve Delta Hepatiti Tedavisi Konularında Çalışmalar Yapmış Olmak" kriterinin getirildiği, davacı ile birlikte iki adayın daha söz konusu kadroya başvuruda bulunduğu ve başvuru şartını da sadece ...'in taşıdığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Mahkemesi kararının özeti: ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince, Mahkeme kararında uyuşmazlığa ilişkin mevzuat olarak yer verilen düzenlemelerin yazılması gerekirken 2547 sayılı Yasanın "Doçentlik ve atama" başlıklı 24. maddesinin doçentlik unvanının alınması hususlarını düzenleyen "a", "b", "c", "ç" fıkralarına ve 07/02/2015 tarih ve 29260 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Doçentlik Sınav Yönetmeliği hükümlerine yer verilmiş olduğu, söz konusu düzenlemelerin, doçent kadrosuna atanmaya ilişkin bakılan uyuşmazlıkta dayanak alınamayacağı açık olmakla birlikte, bu hususun kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği; doçentliğe atamaya ilişkin asgari koşulların ilgili mevzuatta belirlendiği ve üniversitelere bunların haricinde Yükseköğretim Kurulu'nun onayını almak şartıyla ek koşullar belirleme yetkisinin tanındığı, 2547 sayılı Kanun'un 25. maddesinde yer alan "bilim disiplinleri arasındaki farklılık" ibaresiyle bahsedilen ek koşulların o bilim alanı için genel nitelikteki koşullar olarak anlaşılması gerektiği, doçent kadrolarına yapılacak atamalar için 2547 sayılı Kanun'da belirtilen koşulların dışında, üniversitelerin senatoları tarafından, anılan kadrolara yapılacak atamalar için belirlenen ve yasada yer almayan genel ve objektif nitelikteki ek kriterler için Yükseköğretim Kurulu'nun onayının alınması zorunlu olduğu, ancak üniversiteler tarafından ilan edilen bir kadro için, ihtiyaç ve hizmet gerekleri göz önünde bulundurularak getirilen özel ve ilan edilen kadroya özgü, spesifik koşulların ise, Yükseköğretim Kurulu'nun onayına tabi olmadığı, istinaf başvurusuna konu edilen Kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu, kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun açıklamalı olarak reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, hukuka aykırı nitelikteki bilirkişi raporu esas alınarak karar verildiği, verilen ilanın rekabeti ortadan kaldırdığı, kamu yararına aykırı olduğu, Kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı yanında müdahil ve davalı idare tarafından istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : ...

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeksizin, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davalı Hacettepe Üniversitesi Rektörlüğü tarafından, 22/01/2018 tarih ve 30309 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ilanda Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı için 1 adet doçent kadrosuna yönelik 'Karaciğer transplantasyonu ve delta hepatit tedavisi konularında çalışmalar yapmış olmak' şartının arandığı, davacı tarafından açılan davada, .... İdare Mahkemesi'nin E:..., K:...sayılı kararı ile iptal kararı verilmesi üzerine, başvurusunun yeniden değerlendirilmesi sonucunda atamasının yapılmaması üzerine, anılan işlemin ve Onur Keskin'in anılan kadroya atanmasına ilişkin işlemin iptali ile birlikte mahrum kalınan özlük ve parasal haklarının işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesi istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.



İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 'Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ile Vergi Usul Kanununun uygulanacağı haller' başlıklı 31. maddesinin göndermede bulunduğu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 'Bilirkişiye başvurulmasını gerektiren hâller' başlıklı 266. maddesinde; "Mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir. Ancak genel bilgi veya tecrübeyle ya da hâkimlik mesleğinin gerektirdiği hukukî bilgiyle çözümlenmesi mümkün olan konularda bilirkişiye başvurulamaz..." hükmü, 'Bilirkişi açıklamalarının tespiti ve rapor' başlıklı 279. maddesinde ise; "...Raporda, tarafların ad ve soyadları, bilirkişinin görevlendirildiği hususlar, gözlem ve inceleme konusu yapılan maddi vakıalar, gerekçe ve varılan sonuçlarla, bilirkişiler arasında görüş ayrılığı varsa, bunun sebebi, düzenlenme tarihi ve bilirkişi ya da bilirkişilerin imzalarının bulunması gerekir...Bilirkişi, raporunda ve sözlü açıklamaları sırasında çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hususlar dışında açıklama yapamaz..." hükmü yer almıştır.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun (dava konusu işlemlere dayanak olan 22/01/2018 günlü ilan tarihi itibarıyla) 'Doçentliğe atama' başlıklı 25. maddesinde; "Bir üniversite biriminde açık bulunan doçentlik kadrosu, rektörlükçe, isteklilerin başvurması için ilan edilir. Müracaat eden adayların durumlarını incelemek üzere rektör tarafından varsa biri ilgili birim yöneticisi, en az biri de o üniversite dışından olmak üzere üç profesör tespit edilir. Bu profesörler, adaylar hakkında ayrı ayrı mütalaalarını rektöre bildirirler. Rektör, bu mütalaalara dayanarak, üniversite yönetim kurulunun görüşünü de aldıktan sonra atamayı yapar. Doçentliğe atamada aşağıdaki şartlar aranır: Doçentlik unvanını almış olmak, Üniversiteler, doçentlik kadrosuna atama için, Yükseköğretim Kurulunun onayını almak suretiyle, münhasıran bilimsel kaliteyi artırmak amacına yönelik olarak, bilim disiplinleri arasındaki farklılıkları da göz önünde bulundurarak, objektif ve denetlenebilir nitelikte ek koşullar belirleyebilirler." hükmüne yer verilmiş olup, 28/01/1982 tarih ve 17588 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliği'nin 'Doçentliğe Yükseltilme ve Atanma' üst başlıklı bölümünün 16. maddesinde; "Rektör, ilân edilen doçentlik kadrosuna, başvuran adayların durumlarının incelenmesi için onbeş gün içinde, varsa biri ilgili birim yöneticisi olmak üzere, adayın başvurduğu bilim alanından yoksa en yakın bilim alanından en az biri o üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü dışından olmak kaydıyla üç profesör tespit eder. Aday veya adayların özgeçmişlerini, bilimsel çalışma ve yayınlarını kapsayan dosyaları bu profesörlere yollayarak, kişisel raporlarını bir ay içinde göndermelerini ister. Bu profesörler aday veya adaylar hakkında ayrı ayrı tercih ve görüşlerini rektöre bildirirler. Rektör bu görüşlere dayanarak, üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü yönetim kurulunun gerekçeli görüşünü de aldıktan sonra atama kararını verir...
" hükmü düzenlenmiştir.
2547 sayılı Kanun'un (dava konusu işlemlerin tesis edildiği tarih itibarıyla) 'Doçentlik ve atama' başlıklı 24. maddesinde; "...Yükseköğretim kurumları, doçent kadrosuna atama için, doçentlik unvanına sahip olmanın yanında Yükseköğretim Kurulunun onayını almak suretiyle, münhasıran bilimsel kaliteyi artırmak amacına yönelik olarak, bilim veya sanat disiplinleri arasındaki farklılıkları da göz önünde bulundurarak, objektif ve denetlenebilir nitelikte ek koşullar belirleyebilirler. Yükseköğretim kurumlarının belirlediği ek koşullar arasında sözlü sınavın yer alması halinde bu sınav Üniversitelerarası Kurul tarafından oluşturulacak jürilerce yapılır. Doçentlik unvanına sahip olanlar yükseköğretim kurumları tarafından ilan edilen doçent kadrolarına başvurur. Doçent kadrosuna başvuran adayların durumlarını incelemek üzere rektör tarafından, varsa biri ilgili birim yöneticisi, en az biri de o üniversite dışından olmak üzere üç profesör tespit edilir. Bu profesörler her aday için ayrı ayrı olmak üzere birer rapor yazarlar ve kadroya atanacak birden fazla aday varsa tercihlerini bildirirler. Üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü yönetim kurulunun bu raporları göz önünde tutarak alacağı karar üzerine, rektör atamayı yapar." hükmü düzenlenmiş olup 12/06/2018 tarih ve 30449 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Öğretim Üyeliğine Yükseltilme ve Atanma Yönetmeliği'nin 'Doçent Kadrolarına Atanma' başlıklı bölümünün 'Atama süreci' başlıklı 11. maddesinde; "Rektör, ilan edilen doçent kadrosuna başvuran adayların durumlarının incelenmesi için en az biri başka üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsünden olmak üzere adayın başvurduğu bilim alanı ile ilgili olan üç profesörü, ilana son başvuru tarihinden itibaren on beş gün içinde, sözlü sınavın yapılması halinde ise sözlü sınavların bitiş tarihinden itibaren on beş gün içinde tespit eder. İlan edilen kadronun bulunduğu birimin bölüm başkanının profesör olması halinde, tespit edilecek üç profesörden birinin bölüm başkanı olması zorunludur. Rektör, aday veya adayların özgeçmişlerini, bilimsel çalışma ve yayınlarını kapsayan dosyaları bu profesörlere göndererek kişisel raporlarını bir ay içinde bildirmelerini ister. Bu profesörler aday veya adaylar hakkında ayrı ayrı tercih ve görüşlerini rektöre bildirir. Dosya inceleme sonuçlarının bir ay içinde gelmemesi halinde aynı usulle tespit edilen başka profesörlere dosyalar incelenmesi için gönderilir. Rektör dosya inceleme sonuçlarına dayanarak, üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü yönetim kurulunun gerekçeli görüşünü de aldıktan sonra atama hakkındaki kararını verir..." hükmü yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Olayda; Mahkemece uyuşmazlığın teknik nitelik arzetmesi nedeniyle bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilerek, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Tıbbi Onkoloji alanından Prof. Dr. ...'ın, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Hematoloji alanından Prof. Dr. ...'in ve Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Gastroenteroloji alanından Prof. Dr. ...'nin bilirkişi olarak görevlendirildiği; Mahkemeye sunulan 05/08/2020 tarihli ortak imzalanan şerhli bilirkişi raporunda, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Tıbbi Onkoloji alanından Prof. Dr. ...ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Hematoloji alanından Prof. Dr. ...tarafından, 'Hacettepe Üniversitesi Gastroenteroloji Bilim Dalı için şart koşulan bu kriterin bölüm için ihtiyaç olup olmadığı aynı branştan hekimlerde dahi görüş birliği olmayabileceği, başka branştan olan kendileri içinse net objektif yorumun yapılamayacağı aşikardır...' şeklinde ifadelere yer verildiği, adayların akademik yeterliklerine ilişkin olarak sadece atanma kriterlerini gösterir sayısal bir tablonun yer aldığı görülmekle birlikte; Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalından seçilen bilirkişilerin uzmanlık alanlarının Gastroenteroloji Bilim Dalı olmadığı, adayların akademik yeterlikleri ile bilimsel çalışmalarının değerlendirilmediği anlaşıldığından, adayların başvuru tarihi itibariyle sundukları dosyalar üzerinden Gastroenteroloji Bilim Dalı'ndan seçilecek bilirkişilerce, usulüne uygun yeniden bir bilirkişi incelemesi yaptırılması ve düzenlenecek raporda dikkate alınarak değerlendirme yapılması gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Her ne kadar 22/01/2018 tarih ve 30309 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ilanda yer alan 'Karaciğer transplantasyonu ve delta hepatit tedavisi konularında çalışmalar yapmış olmak' şartı için dava açılmamış olsa da, anılan şart dikkate alınmak suretiyle doçent kadrosuna atama yapıldığı anlaşıldığından, davacının atanamamasına ilişkin işlemin sebep unsurunu oluşturan şart için kişiyi tarif eder, keyfi, subjektif nitelikte mi, yoksa İç Hastalıkları Anabilim Dalı'nın kendi içinde belirli bir hastalık türüne yönelik ihtisaslaşmaya katkı sağlayan akademik bir değer mi taşıdığı hususunda da bilirkişilerce inceleme yapılacağı açıktır.
Bu durumda, eksik incelemeye dayanan Mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunu reddeden temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmediğinden ...-TL harcın istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesine, 09/03/2022 tarihinde kesin olarak oyçokluğu ile karar verildi.


KARŞI OY:

(X-) Dava; 22/01/2018 tarih ve 30309 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı bir adet doçent kadrosu için yargı kararı ile başvuruda bulunan davacı tarafından, söz konusu kadroya atanmamasına ilişkin işlem ve anılan kadroya Onur Keskin'in atanmasına ilişkin işlemin iptali ile birlikte mahrum kalınan özlük ve parasal haklarının işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca doçent kadrolarına yapılacak atamalar için 2547 sayılı Kanunda belirtilen koşulların dışında, üniversiteler tarafından, anılan kadrolara yapılacak atamalar için belirlenen ve yasada yer almayan genel ve objektif nitelikteki ek kriterler için Yükseköğretim Kurulu'nun onayının alınması zorunludur.

Ancak, üniversiteler tarafından ilan edilen bir kadro için, ihtiyaç ve hizmet gerekleri göz önünde bulundurularak getirilen özel ve ilan edilen kadroya özgü, spesifik koşulların ise, Yükseköğretim Kurulu'nun onayına tabi olmadığı kuşkusuzdur.
Uyuşmazlığın çözümü için 22/01/2018 tarih ve 30309 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan kadro ilanında yer alan 'Karaciğer transplantasyonu ve delta hepatit tedavisi konularında çalışmalar yapmış olmak' koşulunun kişiyi tarif eder, keyfi, subjektif nitelikte mi, yoksa İç Hastalıkları Anabilim Dalı'nın kendi içinde belirli bir hastalık türüne yönelik ihtisaslaşmaya katkı sağlayan akademik bir değer mi taşıdığı hususunun açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta; Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı'na bir adet doçent alınmasına ilişkin kadro ilanı için üç kişinin başvurduğu, davalı Üniversite Öğretim Üyesi Atama Kriterlerini Belirleme ve Dosya İnceleme Komisyonu tarafından, her üç adayın da asgari başvuru koşullarını sağladığının belirlenmesi üzerine, adayların dosyalarını incelemek üzere oluşturulan üç kişilik jüri üyelerine dosyaların gönderildiği ve jüri üyeleri tarafından hazırlanan raporlar dikkate alınarak söz konusu kadroya davalı idare yanında müdahil olan Onur Keskin'in atandığı görülmektedir.
Kadro ilanı üzerine söz konusu kadroya atanmak için üç kişinin başvurduğu ve her üç adayın da asgari başvuru koşullarını sağladığı, dolayısıyla kadro ilanında yer alan söz konusu koşulun, kişiyi tarif eder nitelikte olmadığı, ihtiyaç ve hizmet gerekleri doğrultusunda getirildiği düşünüldüğünden; adayların başvuru tarihi itibariyle sundukları dosyalar üzerinden Gastroenteroloji Bilim Dalı'ndan seçilecek bilirkişilerce, adayların akademik yeterlikleri ve bilimsel çalışmaları için usulüne uygun yeniden bir bilirkişi incelemesi yaptırılarak, düzenlenecek rapor dikkate alınmak suretiyle değerlendirme yapılması gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına gerekçe yönünden katılmıyorum.