Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/11186 Esas 2022/1756 Karar Sayılı İlamı

Bölge Adliye
Mahkemesi : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
No : 2021/528-2021/2471

İlk Derece
Mahkemesi : Samsun 3. İş Mahkemesi

Dava, sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti istemine ilişkindir
İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulüne dair verilen karara karşı, davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararının davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı, sigorta başlangıç tarihinin 15.12.1989 tarihi olduğunun tespitini istemiştir.
II-CEVAP:
Davalı Kurum vekili, davanın reddini istemiştir.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece, “dosyada bordro tanıklarından ... dinlenilmiş, davacıyı tanımadığını beyan etmiş, davacı vekili Vezirköprü Şantiyesinde çalışanların davacıyı tanıyamayabileceklerini, davacının Samsun Merkezde çalıştığını beyan etmiştir. Bu nedenle mevcut dönem bordrolarından resen tanıklar seçilmiş ve dinlenilmişlerdir. Bordro tanıkları davacıyı hatırlayamamışlardır. MAhkememizce davacı asilin ifadesi talimat yolu ile alınmıştır. Davacı asil iş yerinde çalışan işçileri tanımamaktadır. Davacı asil şantiyede çalışmamış, idari kısım olarak nitelendirilebilecek büro bölümünde çalışmıştır. Davacının bordro tanıklarını aynı lokasyonda çalışmadıkları için tanımadığı anlaşılmaktadır. Davacının tek çalıştığı kişinin abisi olduğu anlaşılmaktadır. Abisi de mahkememize tanık olarak ifade vermiştir. Her ne kadar bordro tanıkları davacının çalışmasını bilemeseler de; anılan tarihte dava dışı işveren yanında çalıştıkları sabittir. Dosyamız arasında bulunan ve mahkememiz tarafından yazılı delil başlangıcı niteliğinde olduğu kabul edilen dip koçanlarında davacının ofis işinde çalıştığı anlaşılmaktadır. Dosyamız arasında bulunan tanık beyanları ile de yazılı delil başlangıcı niteliğindeki belgeler birlikte değerlendirildiğinde davacının 15/12/1989 tarihinde 1 gün çalıştığı kanaatine varılmıştır.” gerekçesiyle davanın kabülüne, davacının sigortalılık başlangıç tarihinin 15/12/1989 olduğunun tespitine karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesi, davalı kurum vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK 'nın 353/1-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili, mahkemece dinlenen tanıkların davacının çalışmasını doğrulayamadığını gibi davacıyı tanıyamadıklarını, komşu iş yeri tanıkları da mevcut olmadığından dinlenemediğini, davacının davasını ispat ettiğinden bahsedilemeyeceğini belirterek temyiz kanun yoluna başvurmuştur.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
506 sayılı Kanunun 108. maddesi gereğince sigortalılık başlangıç tarihinin belirlenmesine ilişkin açılan her dava, sigortalılığın saptanması istemini de içerdiğinden, aynı Kanunun 79/10 maddesi kapsamında bir günlük çalışmanın belirlenmesi davasıdır. Bu nedenle hizmet tespiti davalarındaki kanıtlama yöntem ve ilkeleri benimsenip uygulanmalı, başka bir anlatımla, sigortalılıktan söz edilebilmesi için, çalışmanın varlığı, hizmet tespiti davaları yönünden kabul edilen yöntem ve ilkelere uygun biçimde saptanmalıdır.
Dosyaya sunulan dip koçanlarında ihtilaf konusu döneme ait tarih bulunmaması, mahkemece dinlenen tanıkların davacıyı tanımadıklarını beyan etmeleri karşısında; öncelikle, dava konusu dönemde çalışmaları bulunan davacının beyanında belirttiği büro işyerinden bodro tanığı dinlenilmeli; davacının çalışmasının geçtiği iddia edilen büro işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinin sahipleri, kapsama alınış tarihleri ve bildirge tarihinde anılan iş yeri çalışanları, davalı Kurumdan sorulmak suretiyle tespit edilerek, bilgi ve görgülerine başvurulmalı, gerekirse davacının beyanına başvurulmak suretiyle davacı ile birlikte başkaca çalışan varsa tespiti ile bilgi ve görgüsüne başvurulmalı, tüm bu araştırmalara rağmen beyanına başvurulacak hiçbir tanığın tespit edilememesi halinde, dosya kapsamında yer alan dava dışı işverenlikten verilmiş, imzalı, 15/12/1989 tarihli işe giriş bildirgesi üzerinde bilirkişi marifetiyle imza incelemesi yaptırılmak suretiyle aidiyeti saptanarak eylemli çalışmanın var olup olmadığı, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek, varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararının HMK'nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 14.02.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.