Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/9392 Esas 2022/1781 Karar Sayılı İlamı

Bölge Adliye
Mahkemesi : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
No : 2021/3-2021/2074

İlk Derece
Mahkemesi : Samsun 3. İş Mahkemesi
No : 2018/463-2020/434

Dava, Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı, dahili davalı ... için 2017/10-2018/9 ayları arasına ait aylık prim hizmet belgesi istenmesi ve prim borcu tahakkukuna dair Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 44013971/206.99/16386372 sayılı 03/12/2018 tarihli işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
II-CEVAP
Davalı SGK vekili,davanın reddini talep etmiştir.
Dahili davalı ..., 2017 yılı Aralık ayından itibaren ...’nın yanında servis şoförü olarak çalışmaya başladığını, okul sezonunda sürekli çalıştığını, 2017 yılı ekim, kasım aylarında bir şoförün izinli veya hastası olması gibi arizi durumlarda günübirlik çalıştığını, çalıştığı aracın plakasının 55 C 213 olduğunu beyan etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesince, dahili davalının davacının yanında çalıştığının tespit edilemediği, dahili davalının da davacı yanında çalışmadığını iddia ettiği, Kurumun denetmenleri aracılığı ile araştırma yapmak yerine Büyükşehir Belediyesi yazılarını dikkate alarak dahili davalıların çalıştıklarını karine sayarak işlem yaptığı, Milli Eğitim Müdürlüğü'ne yazılan müzekkereye verilen cevapta da; araçta çalışan personelle ilgili herhangi bir kaydın bulunmadığı bilgisinin verildiği, dolayısıyla davacının kendisine ait araçta personel çalıştırıp çalıştırmadığının dosya kapsamına göre tespit edilemediği, davacının serviste kuruma bilgi vermeksizin hostes çalıştırdığı hususunun davalı kurum tarafından yöntemince ispatlanamadığı gerekçesi ile davanın kabulüne, davalı kurumca düzenlenen 44013971/206.99/16386372 sayı 03/12/2018 tarihli kurum işleminin iptaline karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince; dahili davalı ...'in davacıya ait iş yerinde fiili çalışmasının bulunmadığının tüm dosya kapsamı ile sabit olduğu gerekçesi ile davalı SGK vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK 'nın 353/1-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Davalı SGK vekili, Kurum işleminin resmi kuruluş olan büyükşehir belediyesinden alınan belgelere dayandığını, yasaya uygun işlem tesis edildiğini, ...’in fiilen çalışıp çalışmadığı konusunda inceleme yapılmadığını belirterek kararı temyiz etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
Eldeki dosyada; Samsun Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Planlama Daire Başkanlığı tarafından kayıt dışı istihdamla mücadele kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumuna 07.11.2017 tarihli 935 sayılı yazı ekinde gönderilen servis aracı özel izin belgeleri ve eki belgelerde, ...’in rehber personel olarak 06.10.2017-13.09.2018 arasında çalıştırılacağı belirtildiğinden, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından, bu belgelere istinaden ... için 2017/10-2018/9 dönemi aylık prim hizmet belgelerinin Samsun Servis Tur.Taş...Ltd.Şti hakkında resen düzenlendiği, 7.975,67 TL prim borcu tahakkuk ettirildiği ve işbu davaya konu olan 03.12.2018 tarihli 44013971/206.99/16386372 sayılı yazı ile bildirildiği, şirketin ilgili işleme itirazının 09.04.2018 tarihli komisyon kararı ile reddine karar verildiği ve kararın 10.12.2018 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmaktadır.
Kurum işlemine dayanak olan 07.11.2017 tarihli 935 sayılı yazı ekinde sunulan belge, öğrenci servis aracı özel izin belgesi olup, Samsun Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Planlama Daire Başkanlığınca 06.10.2017 tarihinde verildiği, geçerlilik tarihinin 13.09.2018 tarihine kadar olduğu, belge içeriğinde taşıt sahibi ve şoför olarak ...’nın, rehber personel olarak ...’in gösterildiği, servis aracının plaka numarasının... olarak belirtildiği görülmektedir.
Kurum tarafından, ek aylık prim hizmet belgesi istemine ilişkin işlemin 1110504 sicil numaralı Samsun Servis Tur Taşımacılık İnşaat Gıda Temizlik Turizm Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi unvanlı işyeri hakkında düzenlendiği, bu şirketin 04.02.2015 tarihinde servis taşımacılığı işinden kanun kapsamına alındığı, Ticaret Sicil Müdürlüğü kayıtlarından, şirketin 18.01.1995 tarihinde tescil edilen tek ortaklı limited şirket olduğu, davacı ...’nın münferit imzası ile şirketi temsile yetkili şirket müdürü olarak atandığı, dahili davalı ...’in hizmet cetvelinde, 06.10.2017-17.11.2020 tarihleri arasında 1110504 sicil numaralı Samsun Servis..Ltd.Şti işyerinden sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmasının bildirildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece dinlenen tanıkların, dahili davalı ...’in 2017 sonu, 2018 başından beri servis şoförü olarak ... plakalı aracı kullandığını beyan ettikleri, davacı ... tarafından yargılama sırasında şirket yetkilisi sıfatı ile mahkemeye sunulan 13.01.2020 tarihli dilekçede ...’in 21.12.2017 tarihinden itibaren ... plakalı araçla çalıştığının bildirildiği ve ekinde 1110504 işyerinden Kuruma verilen 21.12.2017- 22.05.2018 arasına ait ek aylık bildirgelerin sunulduğu, Samsun Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Daire Başkanlığınca Samsun Servis Tur Taşımacılık İnşaat Gıda ..Ltd.Şti. adına kayıtlı ... plakalı araç için 06.10.2017 tarihinden 06.10.2018 tarihine kadar geçerliliği olan belgenin şoför olarak ...’in isminin bulunduğu öğrenci servis aracı için düzenlendiğinin,yine ... adına kayıtlı... plakalı araç ile öğrenci taşıma aracı özel izin belgesi almak için 06.10.2017 tarihinde müracaat edildiği, 06.10.2017 tarihinden 13.09.2018 tarihine kadar geçerliliği olan izin belgesinde ...’in hostes olarak bildirildiğinin belirtildiği görülmektedir.
... plakalı aracın 12.07.2013 tarihinden itibaren Samsun Servis Tur.Taş.İnş.Gıd...Ltd.Şti adına kayıtlı okul servisi olduğu, 55 C 0125 plakalı aracın ise 13.09.2017 tarihinden itibaren ... adına kayıtlı okul servisi olduğu, Mahkemece servis hizmeti verilen okullara müzekkere yazılarak aracı kullanan kişilerin ve şoförlük yapan kişilerin isimlerinin bildirilmesinin istendiği,... plakalı servis aracını kullanan (şoför) olarak ...’in de ...’nın da adının bildirildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, gerekçeli karar başlığında davacının ... olarak gösterildiği, ancak dava dilekçesinde davacı olarak Samsun Servis Tur.İnş.Gıda Temizlik Turz.Nakl.San ve Tic.Ltd.Şti ,yetkilisi olarak ... şeklinde ifade edildiği, iptali istenen 03.12.2018 tarihli Kurum işleminin Samsun Servis Tur.İnş...Ltd.Şti hakkında tesis edildiği, ancak dayanağı olan öğrenci servis aracı özel izin belgesinde taşıt sahibi olarak ...’nın gösterildiği ve araç plakası olarak davacı adına kayıtlı... plakalı aracın gösterildiği, davacı vekilince 26.04.2019 tarihli dilekçe ile ...’nın şirket yetkilisi olduğu, ancak davacı olmadığı, davanın şirket tarafından açıldığı yönünde açıklama yapıldığı,oysa karar başlığında şirketin davacı olarak gösterilmediği gibi, gerekçede de Kurum işleminin şirket yönünden irdelenmediği anlaşılmaktadır.
İptali istenen Kurum işleminin Samsun Servis Tur. Taşımacılık İnşaat Gıda Temizlik Turizm Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında tesis edilmiş olduğu, ancak, kurum işleminin hem ... hem de Samsun Servis Tur.İnş...Ltd.Şti. yönünden tespitler içerdiği ve vekile şirket ile ... adına vekaletname verildiği görüldüğünden, davanın şirket adına açıldığının anlaşılması durumunda, dahili davalı ...’in şirket adına tescilli işyerinde fiilen çalışıp çalışmadığına dair Mahkemece bir araştırma yapılmadan ve Kurum işleminin yerindeliği bu yönden denetlenmeden; aksi durumda ise davacı olarak karar başlığında gösterilen ... hakkında Kurum tarafından 03.12.2018 tarihli işleme dayanılarak tesis edilen bir işlem bulunup bulunmadığı irdelenmeden hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararının HMK'nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 14/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.