Esas No: 2017/508
Karar No: 2018/2180
Karar Tarihi: 12.02.2018
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2017/508 Esas 2018/2180 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı çalışan, işine iade edilmesi ve feshin geçersizliğine hükmedilmesini talep etmiştir. Davalı işveren, işçinin zimmetine geçirme ve sahte senet düzenleme suçları nedeniyle haklı nedenle feshedildiğini savunmuştur. Yerel mahkeme kararında, davacının hakkında yapılan idari soruşturma sonucunda beraat ettiği, fesihte savunma alınmadığı ve mobbing uygulandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Temyiz edilen karar, ceza davasının kesinleşmeden bekletemeye yapılmasının hatalı olduğu gerekçesiyle bozulmuştur.
Kanun maddeleri: HMK'nın 165/1. maddesi.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK (İŞ) MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 08/01/1996 Tarihinde davalı kooperatifte çalışmaya başladığını, bu tarihe kadar kooperatifin tüm ticari işlemlerini, alım ve satımlarını, mali işlemlerini, malların muhafazası dahil tüm faaliyeti üstlendiğini, bu şekilde kooperatif yöneticilerinin güvenini kazanarak bu günlere geldiğini, 04/02/2013 tarihinde senelik izne ayrıldığını, bu sırada yerine bakmak üzere Pazar Tarım Kredi Kooperatifi yetkilisi ..."nin görevlendirilmiş olduğunu, müvekkilinin izne ayrılırken devir teslim işleminin yapılması ve anahtarların teslim edilmesi gerekirken anahtarların kooperatif yöneticileri tarafından tamamen yetkisiz bir Ziraat mühendisine teslim edildiğini, Müvekkilinin izinde olduğu dönemde 27/02/2013 Tarihinde müfettişin müvekkilini çağırdığını ve teftişe başlandığını, yapılan sayımda kömür ve belirli stok kodlu emtialarda eksiklik olduğunun tespit edilip tutanağa bağlandığını, müfettişin verilen kömürlerin ve bazı stok kodlarında belirlenen noksanlıkların, fazlalıkların, stoklar arası kaymaların giderilmesi için talimat verdiğini, bunun üzerine sayımda eksik görülen kısımların giderilerek düzeltmelerin yapılarak evrakları ile birlikte müfettişe teslim edildiğini, bu tarih itibarı ile yapılan sayımda hiç bir eksiklik ve usulsuzluk tespit edilmediğini, sonrasında Müfettiş..."ın ortada hiç bir haklı neden yokken 14/03/2013 günü kooperatifi soruşturmaya alacağını belirterek müvekkilini zorunlu yıllık izne ayırdığını, müfettişin müvekkiline niçin görevden uzaklaştırıldığına dair hiç bir bilgi vermeden "" kasa sayımı, depo sayımı, kıymetli evrak sayımı, demirbaş sayımı "" yapmadan müvekkilini kooperatiften zorunlu olarak uzaklaştırdığını, müvekkilinin yerine geçici görevli olarak ... Kooperatifi yetkilisi Ziraat Mühendisi ..."i atadığını, ..."in hizmet binası, depolar dahil tüm kilitleri değiştirdiğini, müvekkilinin kasa, depo, kıymetli evrak ve demirbaş sayımı yapılmadan anahtarlarının değiştirilemeyeceğini önce bu sayımların yapılmasını anahtarların sonra değiştirilmesini istemesine rağmen ..."in sadece teftişe yardım etmek için görevlendirildiğini, depoları almayacağını, bu nedenle sayım da yapamayacağını beyan ettiğini, bu olaya Tarım Kredi Kooperatifleri ... Bölge Birliği Şefi ... ..., .... Tarım Kredi Müdürü ...., Yetkisiz Ziraat Mühendisi ..., Yönetim Kurulu Başkanı ... ve Yönetim Kurulu Üyesi ..."nin şahit olduğunu, 15/03/2013 tarihinde 1987 sayılı .... Tarım Ve Kredi Kooperatifi"ne müfettiş..."ın verdiği talimat üzerine, Tarım Kredi Kooperatifleri .... Bölge Birliği Baş Konrolorü İbrahim Türkyılmaz"ın görevli olarak başladığını, Yetkili Ziraat Mühendisi ..."in depoyu saymaması ve teslim almamasına rağmen ne müfettiş... ne de ...."ın müdahale etmediğini ve kooperatiften satışlara devam edildiğini, devir teslim yapılmadan depodaki malların ..."e teslim edilmeden, depo sağlıklı bir şekilde muhafaza edilmeden ... uyruklu işçiler çalıştırılarak ve işçilerin eli ile satışlar yapıldığını, müvekkilinin uzaklaştırıldığı dönemde depoya kimin girip kimin çıktığı, kimin ne kadar mal aldığının dahi belli olmayacak derecede ciddi bir düzensizliğin söz konusu olduğunu, müvekkilinin 14/03/2013 tarihinde zorunlu izne ayrıldıktan sonra 25/03/2013 Tarihinde .... Tarım Kredi Kooperatifine geçici görevle atandığını, 03/04/2013 Tarihinde ise 1972 sayılı .... Tarım Kredi Kooperatifine geçici olarak atandığını 17/04/2013 Tarihinde ise yeniden 30 gün zorunlu izne çıkartıldığını, müvekkilinin .... Tarım Kredi Kooperatifinde çalıştığı dönemde 16/04/2013 tarihinde ... tarafından aranarak kooperatifin deposundaki gübrede açık olduğunun bildirildiği, yapılan sayımda gübrelerde önemli miktarda eksik olduğunun tespit edildiği, 15/03/2013 - 16/04/2013 tarihleri arasında .... Tarım Kredi Kooperatifine 1.000 TON gübre daha gelmiş olduğunu ve o tarihlerde yetkili olarak görev yapan personeller tarafından teslim alındığını, ayrıca müvekkilinin görev yaptığı dönemden kalan yaklaşık 500 TON gübre dahil 1.300 TON gübrenin bu dönemde satılmış olduğunu, 15/03/2013 tarihinde soruşturma başladığında depoda hiç bir surette açık bulunmadığını, 15/03/2013 - 16/04/2013 Tarihleri arasında ..., ..., ..."den geçici görev ile atama yapıldığını, bu dönemde yetkisiz Ziraat Mühendisine dahi kooperatifin teslim edilmiş olduğunu, bu dönemde tamamen disiplinsiz bir şekilde çalışıldığını, sorumluların kooperatife gelmemiş olduğunu, depo anahtarlarının hamallara, işçilere bırakıldığını, mesai saati dışında, gece yarıları, hafta sonları, yetkili personel olmadan depodan gübre çıkışının yapıldığını, bu çıkışların büyük kısmının kayıt dışı yapıldığını, bu nedenle 15/03/2013 - 16/04/2013 Tarihleri arasında müvekkilinin uzaklaştırıldığı dönemde ortaya çıkan açıktan müvekkilinin sorumlu tutulmasının mümkün olamayacağını, müvekkiline tebliğ edilen 07/10/2013 tarih ve 157 sayılı yazı ile iş akdinin feshedildiğini, feshin haklı nedene dayanmadığını iddia ederek; feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının iş akdinin hakkında yapılan idari soruşturma sonucu tespit edilen 206,996,45 TL tutarındaki muhtelif malı zimmetine geçirmesi ve sahte senet düzenlemesi nedeniyle haklı nedenle feshedildiğini savunmuştur.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacı ... Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/317 Esas sayılı dosyasında "kamu görevlisinin resmi belgede sahteciliği ve zimmet" suçlarından yargılandığı, isnat edilen her iki suçtan da ayrı ayrı beraatine karar verildiği, davacının müfettiş soruşturması sırasında vermiş olduğu ifadesi haricinde fesih öncesinde hiç bir aşamada savunması alınmadığı, soruşturma sırasında davacının doğrudan açığa alınması yerine izne çıkarma ve geçici görevlendirmeler yapılmak suretiyle mobbing uygulandığı, davalı işveren tarafından yapılan feshin haksız olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili yasal süresi içinde temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
6100 sayılı HMK. nın 165/1. maddesi “ Bir davada hüküm verilebilmesi, başka bir davaya, idari makamın tespitine yahut dava konusuyla ilgili bir hukuki ilişkinin mevcut olup olmadığına kısmen veya tamamen bağlı ise mahkemece o davanın sonuçlanmasına veya idari makamın kararına kadar yargılama bekletilebilir.” hükmünü içermektedir.
Bir davadaki asıl sorun hakkında karar verilebilmesi için daha önce çözülmesi gereken bir sorunun başka bir mahkeme tarafından başka bir davada karara bağlanması gereken hallerde bekletici mesele söz konusu olur.
Derdest olan bir davanın sonuçlanmasının başka bir davada bekletici sorun yapılabilmesi için bekletici mesele yapılacak davanın başka bir mahkemede görülmekte olması ve iki dava arasında bağlantı bulunması gerekir.
Mevcut olup, olmadığı diğer davada kesin olarak karara bağlanacak olan hukuki ilişkinin, kısmen veya tamamen bekletilecek davaya etkili olması, başka bir ifadeyle diğer dava hakkında verilecek hükmün bekletilecek davada verilecek hükmü etkileyecek nitelikte olması gerekir.
Somut uyuşmazlıkta, davacı işçi hakkında kamu görevlisinin resmi belgede sahteciliği ve zimmet suçlarından ... Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2014/ 317 Esas, 2016/ 44 sayılı Kararı ile; atılı suçların davacı tarafından işlendiğinin sabit olmaması nedeniyle beraatine karar verildiği, ancak ceza dosyasının UYAP kayıtlarında yapılan incelemesinde; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 5. Bölüm Arşiv’inde yer aldığı, ceza mahkemesi dosyasında verilecek olan kararın işbu davayı doğrudan doğruya etkileyeceği anlaşıldığından, söz konusu ceza davasının kesin hükümle sonuçlanmasının, 6100 sayılı HMK"nın 165. maddesine göre bekletici mesele yapılmaması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 12.02.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.